Vẫn trông vào nông sản

Cả năm 2009, xuất khẩu chỉ có khả năng đạt 56,2 tỷ USD, thấp hơn nhiều so với kế hoạch đặt ra (72 tỷ USD). Triển vọng phục hồi kinh tế thế giới trong năm 2010 sẽ giúp xuất khẩu của Việt Nam tăng hơn so với 2009, nên các chuyên gia kinh tế hy vọng sẽ đạt khoảng 60 tỷ USD. Nông sản vẫn là nhóm hàng được kỳ vọng sẽ đóng góp vào kim ngạch xuất khẩu trong năm tới tốt nhất.

Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), 2010 sẽ là năm “vàng” cho xuất khẩu gạo bởi nhu cầu của thị trường thế giới tăng cao. Tuy nhiên, các doanh nghiệp cần liên kết chặt chẽ giữa sản xuất và kinh doanh, tránh sự cạnh tranh không lành mạnh trong xuất khẩu gạo - nguyên nhân đã khiến trong năm 2009, gạo Việt Nam nhiều lúc bị ép giá thấp, nên trong 11 tháng, cả nước xuất được 5,6 triệu tấn gạo, đạt giá trị 2,26 tỷ USD, tăng 33% về số lượng, nhưng lại giảm 7,7% giá trị so với cùng kỳ năm 2008.

Theo Tổ chức Cà phê Quốc tế (ICO), sản lượng cà phê trên thế giới niên vụ 2009 - 2010 bắt đầu từ tháng 10 năm nay sẽ ở mức 123 - 125 triệu bao, trong khi tiêu thụ khoảng 132 triệu bao. Việt Nam, nước sản xuất cà phê lớn thứ hai thế giới, sản lượng có thể giảm tới 20%, xuống còn 17,5 triệu bao, tương đương 1,05 triệu tấn, nhưng vẫn là nhà sản xuất và xuất khẩu cà phê robusta lớn nhất thế giới.
Về đồ gỗ, kim ngạch xuất khẩu trong năm 2009 đạt khoảng 2,7 tỷ USD, chỉ thấp hơn năm 2008 khoảng 100 triệu USD. Từ đầu quý IV/2009 trở lại đây, kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ đã tăng trưởng trở lại. Năm 2010, doanh nghiệp phấn đấu đạt giá trị xuất khẩu đồ gỗ tăng từ 8 - 10% so với năm nay, dự kiến kim ngạch khoảng 3 tỷ USD. Cho đến nay, nguồn cung nguyên liệu gỗ trong nước đã đảm bảo đáp ứng được 30%.

Từ ngày1/1/2010, quy định của Ủy ban Châu Âu (EC) về hoạt động đánh cá bất hợp pháp, không có báo cáo và không theo quy định (IUU) sẽ chính thức có hiệu lực. Đây sẽ là rào cản mới đối với xuất khẩu thủy sản của Việt Nam (chủ yếu là các sản phẩm đánh bắt từ biển). Liên minh Châu Âu (EU) đã gia hạn thêm 15 tháng đối với thuế chống bán phá giá giày mũ da nhập khẩu từ Việt Nam.

Trong bối cảnh kinh tế thế giới chưa phục hồi hoàn toàn, việc EU kéo dài áp thuế sẽ làm trầm trọng hơn những khó khăn của doanh nghiệp. Ngành dệt may có kết quả tương đối khả quan trong năm 2009 (dự kiến kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng khoảng 1 - 2% so với năm 2008, đạt 9,2 tỷ USD) là động lực để đặt ra kế hoạch năm 2010 đạt khoảng 10,2 - 10,5 tỷ USD.

Bộ Công Thương cho biết, trên 200 đề án xúc tiến thương mại trong năm 2010 được phê duyệt với kinh phí ngân sách nhà nước hỗ trợ là 250 tỷ đồng, tăng 45% so với năm 2009. Để đạt được mục tiêu kim ngạch, Bộ sẽ tận dụng tối đa những thuận lợi từ các hiệp định, thỏa thuận kinh tế song phương; xây dựng kênh phân phối một số mặt hàng xuất khẩu mà Việt Nam có thế mạnh.