TP.HCM chậm giải ngân đầu tư công - Nghịch lý khó tin

Tại buổi họp sơ kết tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm và nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2019 sáng nay 19/7/2019, lãnh đạo UBND TP.HCM đã chỉ đạo quyết liệt vấn đề này. Theo đó, năm 2019 vốn đầu tư công Thành phố được Trung ương giao cho là hơn 37.000 tỷ đồng (trong đó vốn cân đối từ ngân sách địa phương trên 34.619 tỷ đồng). Một trong những nguyên nhân được cho là làm chậm tiến độ giải ngân nằm ở 120 dự án (4.125 tỷ đồng, chiếm 15% kế hoạch ngân sách) bồi thường, hỗ trợ tái định cư trên địa bàn toàn TP.HCM kéo dài do vướng mắc về pháp lý hoặc không nhận được sự đồng thuận của người dân. Trên 6.963 tỷ đồng (chiếm 22,4%) cho các chương trình nông thôn mới, các dự án sử dụng vốn ODA cho Chính phủ cho vay lại, các dự án chống ngập... tại thời điểm lập kế hoạch chưa được HĐND Thành phố thông qua nên chưa có cơ sở giải ngân kế hoạch vốn.

Buổi họp sơ kết tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm và nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2019 sáng 19/7/2019 của UBND TP.HCM

Không giải ngân được trên 50%, không hoàn thành nhiệm vụ

Tại buổi họp sáng nay 19/7/2019, Giám đốc Sở kế hoạch và đầu tư (KH&ĐT) Lê Thị Huỳnh Mai đưa ra nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng vốn đầu tư công giải ngân chậm. Tuy nhiên, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong thì nhìn nhận: “Cần phải nghiên cứu kỹ, xem xét những dẫn đến tình trạng này, do thiếu sự hướng dẫn từ thành phố hay do chính đơn vị thực hiện chưa quyết liệt”. 

Lấy ví dụ, Thành đoàn TP.HCM giải ngân đến 90% vốn đầu tư công, trong khi có những đơn vị khác của Thành phố không giải ngân được phần vốn nào. Ông Nguyễn Thành Phong yêu cầu “Sở KH&ĐT phân tích kỹ từng trường hợp, cái nào thuộc về trách nhiệm của cơ quan đơn vị nào thì phải chỉ đạo quyết liệt”. Riêng việc giải phóng mặt bằng, hiện TP.HCM đang đề xuất với Trung ương rút ngắn thời gian thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng nhưng chưa được duyệt. 

Ông Phong cho rằng đây là khó khăn chung của thành phố và buộc phải chờ đợi. “Nếu gạt qua tính khách quan, khó khăn chung thì chính các đơn vị phải xem lại có phải do trình độ quản lý của mình kém, chưa tốt hay không”. Thể hiện sự chỉ đạo quyết liệt của Thành phố, Chủ tịch Nguyễn Thành Phong khẳng định: “Hết năm 2019, đơn vị nào không giải ngân được trên 50% số vốn đầu tư công bố thì không được đưa vào thi đua, đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ”.

Giải pháp “tiêu tiền”

Nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân cho các dự án, công trình được thụ hưởng từ nguồn vốn đầu tư công, UBND TP.HCM sẽ rà soát lại tiến độ, có phương án điều chuyển vốn giữa các dự án nhằm nâng cao hiệu quả theo chủ trương được HĐND chấp thuận. Chỉ đạo chủ đầu tư các dự án trực thuộc đẩy nhanh tiến độ bồi thường giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư và công tác đấu thầu. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan Trung ương có dự án trên địa bàn Thành phố để rút ngắn thời gian bồi thường, giải phóng mặt bằng, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân.

Chủ động tháo khó khăn, vướng mắc đảm bảo tiến độ thi công; lập hồ sơ thanh toán ngay với Kho bạc nhà nước khi có khối lượng nghiệm thu chứ không để đến cuối kỳ, cuối quý mới thanh toán. Thành phố cũng chỉ đạo các chủ đầu tư không yêu cầu nhà thầu ứng vốn thực hiện trước khi dự án chưa có quyết định chủ trương đầu tư. Thường xuyên kiểm tra công tác giải ngân, quyết toán đối với các chủ đầu tư thuộc đơn vị quản lý, có biện pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc hoặc báo cáo ngay Thành phố nếu vượt thẩm quyền giải quyết.

Đẩy mạnh công tác huy động nguồn lực, kêu gọi đầu tư xã hội hóa; quản lý tốt nguồn thu ngân sách, giải quyết vướng mắc lĩnh vực thuế tạo điều kiện cho người nộp thuế thực hiện tốt nghĩa vụ thuế; huy động tối đa nguồn vốn ODA, vốn Trung ương đầu tư phát triển, kiến nghị các cơ quan Trung ương tháo gỡ khó khăn về thủ tục pháp lý để các dự án đầu tư công triển khai thuận lợi, hiệu quả.

Với quan điểm sử dụng nguồn vốn đầu tư công như một công cụ kích thích, kêu gọi xã hội hóa vào các lĩnh vực hạ tầng, phục vụ đời sống an sinh xã hội. Đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công bằng cách khuyến khích đầu tư theo hình thức đối tác công tư, tổ chức đấu thầu công khai, minh bạch chọn nhà thầu có năng lực, uy tín…