Bảo hiểm nông nghiệp: Chưa hấp dẫn nông dân

Bộ Tài chính đã chính thức chọn hai doanh nghiệp triển khai thí điểm bảo hiểm nông nghiệp nhằm giảm rủi ro cho nông dân. Tuy nhiên, tại hội nghị triển khai ngày 21/9, đại diện nhiều tỉnh thành khẳng định cơ chế hiện tại vẫn khó cho nông dân.

Những nông dân tham gia bảo hiểm nông nghiệp sẽ được đền bù thiệt hại nếu bị mất mùa do thiên tai - Ảnh: VĂN ĐÁT

Hai doanh nghiệp được chọn là Bảo Việt và Bảo Minh. Nguyên tắc triển khai là doanh nghiệp không được tính lợi nhuận và phải hạch toán riêng khoản thu từ bảo hiểm nông nghiệp.

Theo ông Trịnh Thanh Hoan - Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm Bộ Tài chính, năm 2010 nông nghiệp đóng góp tới 20% GDP. Tuy nhiên nông dân vẫn gặp nhiều rủi ro và riêng năm 2010, tổng thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh đã lên đến 11.700 tỉ đồng. Nhà nước đã hỗ trợ từ ngân sách nhưng đây mới là chi cho cuộc sống tối thiểu chứ chưa giúp nông dân khôi phục và bù đắp chi phí sản xuất nông nghiệp. Vì vậy, bảo hiểm là lối ra khả dĩ nhất và đến nay đã đầy đủ các yếu tố để thực hiện.

Phát biểu tại hội nghị, ông Đoàn Ngọc Hải, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn An Giang, thừa nhận bảo hiểm nông nghiệp sẽ giúp nông dân bớt đối mặt với khả năng mất trắng. Tuy nhiên theo ông Hải, với mức phí bảo hiểm mà các doanh nghiệp, như Bảo Minh đưa ra, lên tới 4% giá trị mùa vụ là quá lớn với nông dân. “Dân chưa quen với bảo hiểm, ngay cả với bảo hiểm y tế có hỗ trợ một phần nhưng người cận nghèo còn ít đóng, doanh nghiệp đưa ra phí cao như vậy dân sẽ khó được bảo hiểm”.

Phân tích mức phí 4% trên sản lượng mùa vụ, ông Đoàn Ngọc Hải cho rằng tính ra mỗi hecta lúa nông dân sẽ phải đóng trên 3 triệu đồng, mỗi công đất 300.000 đồng. Cây lúa đang phải chịu nhiều chi phí nên với đóng góp như trên, ông Hải cho rằng sẽ khó thực hiện. Mức nông dân có thể chịu đựng được, ông Hải đề nghị là 1% trên sản lượng, doanh nghiệp cần giảm phí để nông dân được lợi.

Ông Phùng Văn Lộc, Tổng thư ký Hiệp hội Bảo hiểm, cho rằng các bộ đã chọn diện được thí điểm quá ít, rất khó cho doanh nghiệp lấy số đông đóng phí để bù số ít bị rủi ro phải chi trả bảo hiểm. “Thí điểm để nhân rộng chứ không phải để xếp xó, mà chọn ba huyện, mỗi huyện ba xã với lúa là quá ít” - ông Lộc nói và đề nghị cần xem lại cả cách lấy số liệu làm cơ sở đền bù thiệt hại cho nông dân. Khi bị thiệt hại, cơ quan bảo hiểm phải căn cứ vào sản lượng trung bình trong năm năm gần nhất. Trong khi sản lượng luôn tăng, lại lấy giá trị trung bình khoảng thời gian quá dài sẽ thiệt cho dân, vì vậy ông Lộc đề nghị chỉ lấy sản lượng trung bình của ba năm để dân được lợi.

Cũng theo ông Phùng Văn Lộc, hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn là nông dân phải đạt quy trình sản xuất khá tốt mới được bảo hiểm. “Như vậy, để đạt được các tiêu chuẩn trên thì phải là hộ khá giàu rồi mới có thể được bảo hiểm. Mục đích bảo hiểm cho hộ nghèo sẽ khó đạt được vì như thế chúng ta chủ yếu bảo hiểm cho hộ giàu”...

Hầu hết ý kiến của đại diện tỉnh thành tại hội nghị đều cho rằng với việc liệt kê các dạng thiên tai, dịch bệnh được bảo hiểm của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, nhiều loại hình thiên tai thường xuyên gây thiệt hại cho nông dân sẽ không được bảo hiểm. Ví dụ thiệt hại do mưa to, ngập úng, dông tố và nhiều loại bệnh mới phổ biến... không được bảo hiểm sẽ khó thuyết phục nông dân.

Đặc biệt, ông Đoàn Ngọc Hải cho rằng quy định năng suất phải thấp hơn 75% mới được bảo hiểm là không có lợi cho dân vì năng suất đang ngày càng được nâng lên. Ông Hải đề nghị cần sửa lại quy định để năng suất đạt thấp hơn 85% cũng được bảo hiểm mới thật sự giúp dân nghèo.