Trung Quốc : Rải tiền “mua châu Á”

Trung Quốc (TQ) đang dần giành lấy vị trí lãnh đạo về kinh tế tại khu vực châu Á - vị trí vốn thường được mặc nhiên coi là thuộc về Nhật Bản, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Quỹ Tiền tế Quốc tế (IMF) dự kiến tiếp tục tăng vốn từ các chính phủ khác nhằm hỗ trợ các nước đang phát triển thoát khỏi khủng hoảng kinh tế.

Để chuẩn bị cho kế hoạch này, IMF sẽ phát hành trái phiếu lần đầu tiên. Ngay lập tức, TQ tuyên bố có thể đầu tư mua 50 tỷ USD trái phiếu của IMF.

TQ hiện có dự trữ ngoại tệ lớn nhất thế giới, khoảng 1,9 ngàn tỷ USD, và với số trái phiếu chính phủ trị giá 768 tỷ USD, TQ cũng là nước chủ nợ lớn nhất của Mỹ. “Vì vậy, TQ thậm chí còn muốn tung ra nhiều tiền hơn vào thời điểm này nhằm củng cố vị trí của mình trong IMF”, nhà phân tích Chen Xingdong, tại Trung tâm nghiên cứu kinh tế BNP Paribas, khẳng định.

Giành ảnh hưởng tại IMF, TQ đang đặt ra những mục tiêu trước mắt là xác lập vai trò nền kinh tế đầu tàu tại khu vực châu Á. “Trung Quốc có thể là người thắng cuộc trong khủng hoảng lần này” - nhà Nobel kinh tế Joseph Stiglitz từng nói như vậy khi phân tích về chính sách của TQ đối phó với khủng hoảng.

Điều đó đang được minh chứng khá rõ khi TQ đang dần giành lấy vị trí lãnh đạo về kinh tế tại khu vực châu Á - vị trí vốn thường được mặc nhiên coi là thuộc về Nhật Bản, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Ngày 3/5, khi các nước ASEAN+3 cùng thống nhất thỏa thuận về việc thành lập quỹ dự phòng tiền tệ khẩn cấp để đối phó khủng hoảng theo sáng kiến Chiang Mai (CMI),

TQ lần đầu tiên đã nhảy lên vị trí ngang hàng với Nhật Bản tại thị trường tài chính châu Á: cả Nhật Bản và TQ đều cùng góp 38,4 tỉ USD (tương đương 32% giá trị của quỹ).

Tháng Tư vừa qua, Thủ tướng Anh Gordon Brown thừa nhận, TQ cam kết đầu tư 40 tỷ USD cho các định chế tài chính quốc tế, đồng thời thể hiện tham vọng có tiếng nói mạnh hơn tại IMF. Trong khi đó, tại Đông Á, Nhật Bản với trữ lượng ngoại hối 1 ngàn tỷ USD, cũng thúc đẩy vai trò nổi bật của mình trong IMF.

Từ tháng 3/2009, Thủ tướng Nhật đã ký thỏa thuận cho IMF vay 100 tỷ USD nhằm cung cấp tài chính cho các nước đang phát triển phục hồi kinh tế. Mặc dù vậy, Tokyo đang có những thế khó riêng của mình với nguy cơ phát triển âm 6-7% trong năm nay; trong khi đối thủ TQ dự kiến sẽ tăng trưởng tới 6,1%.

TQ thì ngược lại, rất ổn định về chính trị, điều giúp họ có thể triển khai các nguồn lực được nhanh chóng bằng các chính sách mạnh mẽ. Chính vì vậy, cuộc khủng hoảng tại IMF và tình trạng suy thoái của nền kinh tế thế giới lại đang đặt cơ hội vào tay Bắc Kinh.