Trung Quốc: Mẹ và bé mở thị trường cho startup

Lĩnh vực chăm sóc sức khỏe trực tuyến cho bà mẹ và trẻ em đang thu hút sự quan tâm của không chỉ các nhà khởi nghiệp, nhà đầu tư mà cả các tập đoàn kinh tế lớn ở Trung Quốc (TQ). 

Đọc E-paper

Những phụ nữ mang thai ở TQ hiện nay có xu hướng ứng dụng kỹ thuật số để theo dõi chế độ dinh dưỡng, quản lý lịch kiểm tra sức khỏe cũng như kết nối với những "bà bầu" khác, trong khi các "bà mẹ bỉm sữa" thì tận dụng sự tiện lợi của các phương tiện công nghệ để tham khảo cách chăm sóc trẻ nhỏ. Loại khách hàng này chính là đích ngắm của các startup và nhà đầu tư mạo hiểm ở TQ.

Chính sách mở thị trường

Từ năm 1979, TQ áp dụng chính sách một con nhằm kìm hãm tốc độ gia tăng dân số. Tuy nhiên, sau nhiều năm, nền kinh tế nước này lại đối mặt với nguy cơ sụt giảm lực lượng lao động nghiêm trọng. Vì vậy, ngày 29/10/2015, TQ thông báo tất cả các cặp vợ chồng được phép sinh hai con.

Sự thay đổi chính sách dân số này đã "đánh động" các nhà đầu tư và tạo ra đến 10 vòng gọi vốn trong nửa đầu năm 2016 đối với các startup nhắm vào khách hàng là phụ nữ mang thai và trẻ em.

"May mắn thay, việc bãi bỏ chính sách một con vào năm ngoái đã thu hút các nhà đầu tư quan tâm nhiều hơn đến chúng tôi" - Liang Liang - CEO của Shenzhen Easyhin Technology Co. (công ty phát triển ứng dụng Mami Zhidao, chuyên cung cấp dịch vụ tư vấn trực tuyến từ các bác sĩ nhi khoa) cho biết. Công ty của Liang Liang đã nhận được số vốn 100 triệu CNY (khoảng 15 triệu USD) vào tháng 3 vừa qua từ hai nhà đầu tư là Soft Bank China Capital và Morningside Ventures.

Người tiêu dùng TQ rất chuộng sử dụng các ứng dụng kỹ thuật số cho mọi dịch vụ, từ dịch vụ tài chính đến chăm sóc sức khỏe. Hiện nay TQ có 450 triệu thiết bị di động và 7.350 công ty cho ra đời hơn 33.000 ứng dụng di động. Trong khi đó, theo Hãng Nghiên cứu Flurry Analytics, việc sử dụng các ứng dụng tập luyện và chăm sóc sức khỏe đã tăng gần 130% trong năm ngoái, chỉ đứng sau danh mục tăng nhanh nhất là các ứng dụng chụp và chỉnh sửa ảnh.

Nhu cầu sử dụng ở TQ nói riêng và xu hướng người dùng toàn cầu nói chung chính là nền tảng cho ra đời một ngành công nghiệp khổng lồ tại quốc gia đông dân nhất thế giới này.

Các công ty về chăm sóc sức khỏe trực tuyến ở TQ, từ lĩnh vực y tế trực tuyến (e-pharmacy) đến các ứng dụng dành cho "bà mẹ bỉm sữa", đã huy động được số vốn 1,5 tỷ USD trong nửa đầu năm nay, tăng hơn gấp đôi so với 2015. Riêng các startup trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em đã thu hút số vốn lên đến 57 triệu USD và chính là lĩnh vực có nhiều vòng gọi vốn nhất.

Hy vọng không của riêng ai

"Thay vì nhắm đến càng nhiều khách hàng càng tốt, các startup hiện nay đã tập trung nhiều hơn cho các loại sản phẩm hoặc dịch vụ chuyên phục vụ một phân khúc người dùng nhất định", Mo Renying - Chuyên gia phân tích của VC Beat Research cho biết.

Trong số những startup huy động được nhiều vốn nhất trong năm nay, có một ứng dụng chuyên cung cấp các bài hướng dẫn của các bác sĩ nhi khoa, từ tâm lý trẻ nhỏ đến cách luyện thói quen ngủ cho chúng; một ứng dụng khác chuyên cung cấp thông tin cho các cặp vợ chồng về việc thụ tinh trong ống nghiệm, thậm chí một số dịch vụ điện tử còn bán máy chuyên dụng rửa bình sữa em bé.

Một số tập đoàn lớn ở TQ cũng mở công ty con để chia phần "miếng bánh" béo bở này. Chẳng hạn như ứng dụng chăm sóc sức khỏe trên di động Ping An Good Doctor của Ping An Insurance Group Co. đã gọi vốn được 500 triệu USD ở vòng series-A hồi tháng 5 và đạt giá trị 3 tỷ USD.

Khi thị trường đã chín muồi, các doanh nhân TQ còn muốn biến khách hàng trực tuyến của mình thành những "khách hàng thực". Startup Mami Zhidao đang mở bốn phòng khám cho trẻ em vào năm nay, với phòng khám đầu tiên đặt ở phía nam thành phố Thâm Quyến.

CEO Liang Liang của Mami Zhidao cho biết, chuỗi phòng khám này sẽ đi tiên phong trong lĩnh vực khám và điều trị cho trẻ em, dành cho khách hàng là các gia đình có thu nhập trên mức trung bình, sẵn sàng trả mức giá cao hơn để được trải nghiệm những dịch vụ có chất lượng tốt và hơn hết là không phải "xếp hàng rồng rắn" tại các bệnh viện công.

"Những thách thức khi dấn thân vào lĩnh vực bệnh viện tư nhân chủ yếu là sự thiếu hụt bác sĩ giỏi và các thủ tục hành chính phức tạp. Dĩ nhiên, rủi ro lớn nhất chúng tôi phải đối mặt là quá trình xin giấy phép cho phòng khám", Liang Liang thừa nhận.

Chính phủ TQ dự báo sau khi cho phép mỗi gia đình được có hai con thì mỗi năm sẽ có thêm 3 triệu trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, đây có vẻ là một dự báo quá lạc quan. Bởi trên thực tế, nhiều gia đình TQ nhận thấy việc có nhiều hơn một đứa con dẫn đến nhiều áp lực tài chính, nên vẫn còn e dè.

Do đó, dù đã nới lỏng chính sách một con từ năm 2013 (cho phép các cặp vợ chồng được sinh con thứ hai nếu cha hoặc mẹ là con một), vào năm ngoái, khi chính sách một con chính thức được hủy bỏ, số trẻ sơ sinh ở TQ vẫn giảm 320.000 em.

Bất chấp những khó khăn và rủi ro trước mắt, các nhà đầu tư mạo hiểm cũng như các startup TQ vẫn "đặt cược" vào dự báo của nhà cầm quyền. Liệu những nỗ lực của họ có được đền đáp? Số lượng trẻ sơ sinh sắp chào đời sẽ là câu trả lời rõ ràng nhất.

>Trung Quốc bỏ chính sách một con: bao cao su lo - tã giấy mừng

>Bỏ chính sách một con tại Trung Quốc: Đã quá muộn!

> Chuỗi siêu thị mẹ và bé: Những "đứa trẻ" triệu đô