Ông Trump vượt qua tuần sóng gió

Lần đầu tiên kể từ khi nhậm chức vào ngày 20/1 năm nay, ông Trump nhận những phản hồi tích cực từ giới quan sát, ngay trong một tuần căng thẳng nhất.

Đọc E-paper

Tuần qua, dư luận quốc tế tập trung vào màn đón tiếp của ông Trump với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại khu nghỉ mát Mar-a-Lago, bang Florida. Đây là lần tiếp xúc trực tiếp đầu tiên của lãnh đạo hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, và coi như phép thử dành cho khả năng ngoại giao của ông Trump trước đối trọng từ châu Á này.

Vượt sóng gió

Đúng như dự đoán, ông Trump và ông Tập đã bàn rất nhiều vấn đề về quan hệ song phương, trong đó xoay quanh một số điểm chính: thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, vấn đề hạt nhân Triều Tiên và đề cập tới Biển Đông.

Giữa Mỹ và Trung Quốc vốn tồn tại mâu thuẫn về thương mại. Washington cáo buộc Bắc Kinh phá giá, góp phần khiến mặt hàng Trung Quốc (đơn cử ở lĩnh vực thép) tràn ngập nước Mỹ. Ông Trump cũng nhiều lần chỉ trích chính sách của Trung Quốc, ngược lại ông Tập được báo giới trong nước dự đoán sẽ tìm cách truyền tải thông điệp đến ông Trump rằng thương mại toàn cầu hoàn toàn là cách thức tạo ra việc làm, trong đó có việc làm cho người Mỹ.

Một kết quả cụ thể hiếm hoi trong cuộc gặp vừa qua là kế hoạch 100 ngày đàm phán thương mại, đẩy mạnh xuất khẩu của Mỹ và giảm thặng dư thương mại của Trung Quốc đối với Mỹ. Hôm 10/4, tờ Financial Times cho biết Trung Quốc đã nới lỏng, hỗ trợ Mỹ tiếp cận thị trường nước này trong lĩnh vực đầu tư tài chính và xuất khẩu thịt bò, nhằm ngăn chặn một cuộc chiến tranh thương mại.

Cuộc gặp kết thúc với những thông tin lạc quan, khi lãnh đạo hai nước nhất trí phối hợp trong nhiều lĩnh vực và cam kết lấy lợi ích chung làm cơ sở để tôn trọng nhau, xóa bỏ khác biệt. Ông Trump cũng nhận lời mời thăm Trung Quốc năm nay.

>>Tổng thống Mỹ lần đầu gặp trực tiếp Chủ tịch Trung Quốc

Thực tế, màn đón tiếp trên đã bị câu chuyện về Syria phủ bóng. Ngay trước buổi chiêu đãi ông Tập ăn tối ngày 7/4, ông Trump đã ra lệnh không kích vào căn cứ không quân ở tỉnh Homs của Syria. Đây là động thái đáp trả dành cho cáo buộc chính quyền Syria sử dụng vũ khí hóa học, và ông Trump nhấn mạnh chỉ làm hư hại cơ sở hạ tầng của Syria, chứ không nhắm tới người dân và quân đội.

Hai trong số những vấn đề ngoại giao lớn nhất của ông Trump đã tạm ổn thỏa tính đến lúc này.

Tiếp theo sẽ là Nga

Sự kiện Mỹ không kích nhằm vào Syria lần đầu tiên, dù vô tình hay cố ý, cũng đã động đến vị trí của Nga trong khu vực. Moscow là bên ủng hộ chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad, nên tới đây quan hệ Nga - Mỹ sẽ là điểm nóng.

Tổng thống Trump, đúng như tuyên bố trước đó, nói rằng ông phải "suy nghĩ lại về vai trò của al-Assad", và cuối tuần qua nói thẳng sẽ tiếp tục chính sách của người tiền nhiệm Barack Obama về hòa đàm Syria: Không chấp nhận sự tham gia của ông al-Assad trong các giải pháp chính trị tới đây. Các quan chức Mỹ như Đại sứ tại Liên Hiệp Quốc Nikki Haley cũng tái khẳng định lập trường này. Hôm 10/4, phía Mỹ kêu gọi Nga ngừng ủng hộ chính quyền al-Assad.

Sự thay đổi thái độ của Nhà Trắng dĩ nhiên sẽ khiến chuyến thăm Nga sắp tới của Ngoại trưởng Rex Tillerson bỗng chốc "nóng" hơn hẳn. Bên cạnh Syria, Nga cũng là đối trọng của Mỹ ở ít nhất hai vấn đề khác.

Đầu tiên, người Mỹ vẫn chưa thể quên cuộc điều tra nghi án phe ông Trump hợp tác với Nga trong cuộc bầu cử Mỹ - vốn đang trong quá trình điều tra. Sự kiện tấn công ở Syria vừa qua gây ngạc nhiên cũng vì nó đi ngược lại với cáo buộc ông Trump "thân Nga".

Tiếp nữa, Nga cũng là bên phản đối việc Mỹ và Hàn Quốc triển khai hệ thống tên lửa đạn đạo tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) tại Hàn Quốc. Vừa qua, ông Trump đã giải thích với ông Tập về THAAD và kêu gọi chung tay giải quyết vấn đề Triều Tiên. Tới đây, một trong những nhiệm vụ hàng đầu của Ngoại trưởng Mỹ Tillerson khi đến Nga cũng sẽ nằm ở các cuộc trao đổi xoay quanh THAAD.

Lần đầu tiên từ khi nhậm chức, ông Trump mới được cộng đồng quốc tế khen ngợi sau vụ Syria. Nhưng tới đây, những nút thắt khó nhằn nhất có vẻ mới thực sự hiện diện.

>>Donald Trump: "Putin giỏi hơn Obama"