Những lo ngại báo trước?

Chủ tịch CHDCND Triều Tiên Kim Jong-Il đột ngột qua đời đặt ra nhiều thách thức đối với tương lai của bán đảo Triều Tiên.

>>Xác định nguyên nhân chủ tịch Kim Jong Il qua đời
>> Nhà lãnh đạo Kim Jong Il qua đời

Thông tin chính thức phát đi cho biết, ông Kim Jong-Il từ trần vào hồi 8g 30 ngày 17/12 theo giờ địa phương, với nguyên nhân ban đầu được xác định là do “làm việc quá sức về cả thể chất lẫn tinh thần”.

Trong bản tin thông cáo việc Chủ tịch Kim từ trần, Đài truyền hình nhà nước cũng kêu gọi nhân dân Triều Tiên phải tiếp tục vững bước dưới sự chỉ đạo của người con trai của ông Kim là Kim Jong-Un.

Như vậy, nhiều khả năng Kim Jong-Un sẽ trở thành lãnh đạo tối cao mới của CHDCND Triều Tiên.

Cố Chủ tịch Kim Jong- Il và con trai Kim Jong-Un (AFP)

Năm ngoái, Chủ tịch Kim có hàng loạt động thái khiến cộng đồng thế giới tin chắc ông Kim Jong-Un sẽ là người kế thừa quyền lực khi phong hàm tướng và chức Phó chủ tịch Quân ủy trung ương cho người con trai mới 27 tuổi.

Vẫn còn quá trẻ và với rất ít kinh nghiệm lãnh đạo nên tướng Kim Jong-Un có thể phải đối mặt với rắc rối khi nói đến việc nắm quyền lực.

Theo nhà phân tích chính trị, kinh tế Nicholas Eberstadt, ông Kim Jong-Un chưa có nhiều kinh nghiệm nên nếu làm không khéo chuyển giao quyền lực giữa cha con Chủ tịch kim có thể đẩy bán đảo Triều Tiên rơi vào tình trạng bất ổn.

Tổng biên tập nhật báo NK là Son Kwang-ju khẳng định: “Khó có khả năng Triều Tiên sẽ ổn định được an ninh, xây dựng được hệ thống chính trị ổn định sau cuộc chuyển giao quyền lực”.

Tâm lý lo ngại này được phản ánh trong diễn biến của thị trường chứng khoán châu Á. Phiên giao dịch ngày 17/12, thị trường chứng khoán khắp châu Á đã giảm điểm đồng loạt ngay từ đầu phiên.

Ông Tim Leung, chuyên gia quản lý quỹ tại IG Investment ở Hồng Kông, nói: “Việc liệu một người kế vị có thể ổn định tình hình hay không còn cần phải chờ thời gian trả lời. Nhưng trong ngắn hạn, nhà đầu tư muốn gom tiền về để chờ xem điều gì sẽ tiếp tục xảy ra”.

Giới phân tích cho rằng, việc Chủ tịch CHDCND Triều Tiên qua đời gây ra một cuộc khủng hoảng về chính sách ngoại giao tức thì và nghiêm trọng đối với Washington cùng các đồng minh, do quốc gia được cho là sở hữu vũ khí hạt nhân này vẫn đang trong tình trạng chiến tranh.

Ngay sau khi Hãng thông tấn Triều Tiên KCNA đưa tin về cái chết của Chủ tịch Kim, Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-bak đã triệu tập một cuộc họp của Hội đồng an ninh quốc gia và hủy toàn bộ các kế hoạch trước đó.

Tổng thống Hàn Quốc cũng yêu cầu tất cả các quan chức chính phủ được đặt trong “tình trạng phản ứng khẩn cấp”, theo đó họ bị giới hạn nghỉ phép và đi lại. Bộ Tổng tham mưu liên quân Hàn Quốc (JCS) cũng đã đặt quân đội trong tình trạng khẩn cấp.

Thủ tướng Nhật Bản nhanh chóng thành lập một nhóm điều hành khủng hoảng sau khi nghe tin về cái chết của nhà lãnh đạo Kim Jong-il.

Thông tin nhà lãnh đạo Triều Tiên qua đời được đưa ra trong bối cảnh Mỹ đang nỗ lực nối lại đàm phán 6 bên về hạt nhân. Đàm phán 6 bên gồm Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga, Trung Quốc và Triều Tiên vốn đổ vỡ từ tháng 4/2009 do Triều Tiên thực hiện đợt thử nghiệm hạt nhân thứ hai.

Người phát ngôn Nhà Trắng Jay Carney đưa ra tuyên bố với những từ ngữ được cho là tính toán kỹ, cho biết Mỹ “đang theo dõi sát thông tin được phát đi” từ Triều Tiên.

Mặc dù vậy, lời trấn an này không cản việc đồng USD tăng giá so với phần lớn các loại tiền tệ lớn sau khi truyền hình Hàn Quốc đưa tin lãnh đạo Kim Jong Il của Triều Tiênđã qua đời, thị trường lo lắng về khả năng bất ổn tăng cao tại khu vực, nhu cầu đồng USD lại tăng lên.

Đồng won Hàn Quốc rơi xuống mức thấp trong 2 tháng, trong khi đồng yên có phiên hạ giá đầu tiên so với đồng USD bởi lo ngại bất ổn tại bán đảo Triều Tiên sẽ khiến triển vọng kinh tế và an ninh của Nhật bị đe dọa.

Ông Koji Fukaya, trưởng bộ phận chiến lược tiền tệ tại Credit Suisse Group AG, nhận định: “Nếu vụ việc mới đây khiến CHDCND Triều Tiên bất ổn, Hàn Quốc và Nhật khó tránh khỏi bị tác động. Người ta không thể mua đồng yên khi có tâm lý tránh rủi ro”.