Điều gì khiến một quốc gia hạnh phúc?

Tuần trước, Na Uy trở thành thiên đường số một thế giới sau khi vượt qua Đan Mạch để xếp đầu danh sách quốc gia hạnh phúc nhất thế giới. Danh sách này nằm trong Báo cáo về hạnh phúc Thế giới (WHR), nhân Ngày Hạnh phúc Quốc tế (20/3), do Mạng lưới Giải pháp Phát triển Bền vững của Liên Hiệp Quốc công bố.

Theo báo cáo trên, việc xếp hạng các nước dựa vào những yếu tố tạo nên hạnh phúc, ví dụ từ xã hội là sự chăm sóc, tự do, sức khỏe; về kinh tế là thu nhập, sự hào phóng; về chính trị là sự bền vững và niềm tin vào chính phủ... Những yếu tố này có thể gộp chung thành một khái niệm tương tự sự thịnh vượng, và vì thế nó không nhất thiết phải gắn quá chặt vào tiền bạc. Đồng nghĩa, không phải một nước giàu là một nước hạnh phúc.

Về cơ bản, tiền vẫn mang lại cơ sở nhất định. Nhóm các nước hạnh phúc nhất nhiều năm gần đây vẫn nằm quanh quẩn ở Bắc Âu, nơi khá yên bình về chính trị và mức sống của người dân khá cao, ngoài ra còn tạo một hình ảnh đẹp rất đặc trưng ở phúc lợi xã hội, giáo dục miễn phí... Ngược lại, các điểm nóng chính trị lại ít hạnh phúc hơn. Mỹ lọt xuống thứ 15, còn Trung Quốc “mất dạng” dù đây là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Thực tế, câu “tiền không mang lại hạnh phúc” vẫn đúng, vì trong top 5 nước đứng đầu, ngoại trừ Iceland thì Na Uy, Đan Mạch, Thụy Sĩ và Phần Lan đều có tăng trưởng GDP bình quân thấp hơn rất nhiều so với mức trung bình của thế giới trong giai đoạn 2014-2016, theo số liệu của WHR.

Giải thích về điều này, Bloomberg dẫn lời các nhà kinh tế học nổi tiếng như Effrey Sachs, Richard Layard và John Helliwell cho biết, sự giàu có rất dễ định lượng. Nhưng khi đạt đến một mức độ giàu có nhất định, các yếu tố khác như an sinh xã hội, tuổi thọ, sự tự do, sự hào phóng và nhận thức về tham nhũng sẽ bắt đầu thể hiện vai trò trong hạnh phúc.

Bloomberg đưa ra một kết luận rằng, chính sách đúng đắn có thể mang ý nghĩa rất lớn đối với sự hạnh phúc của một quốc gia, và ví dụ như Mỹ, đó là cuộc khủng hoảng xã hội, chứ không phải khủng hoảng kinh tế.

Tuy nhiên, có một sự thật rằng nếu ai theo dõi kết quả khảo sát khác có tên Báo cáo Cảm xúc Toàn cầu (GER), đo lường dựa trên trải nghiệm hằng ngày của người dân, thì đứng top là các quốc gia... Mỹ Latinh với Paraguay là những quốc gia hạnh phúc. Khu vực này nổi tiếng với sự nghèo khó, hoặc ít ra là bất bình đẳng thu nhập và tình trạng lạm phát, tham nhũng. Nhưng bù lại, người dân nơi đây gắn liền với hình ảnh hào phóng, mê thể thao, yêu những điệu nhảy, những lễ hội - tiệc tùng.

Tại Paraguay, nơi có loại ngôn ngữ địa phương gọi là Guarani để phân biệt với tiếng Tây Ban Nha, là một thế giới hạnh phúc khác, khác xa Na Uy...

Dưới đây là danh sách những quốc gia hạnh phúc nhất trên thế giới năm 2017 (từ thấp đến cao):