Tây Ninh muốn phát triển chuỗi công nghiệp đô thị Mộc Bài 

Nhiều tiềm năng và lợi thế

Tây Ninh là một trong 9 tỉnh, thành phố trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Tỉnh có 240km đường biên giới giáp với 3 tỉnh của Campuchia, với 3 cửa khẩu quốc tế, 3 cửa khẩu chính, 10 cửa khẩu phụ và nhiều đường mòn, lối mở.

Trong đó, khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài là cửa ngõ quan trọng kết nối, giao thương, trung chuyển hàng hóa, dịch vụ, kết nối du lịch với Campuchia và các nước tiểu vùng sông Mê Kông mở rộng (GMS) nên có độ mở giao thương lớn. Vì vậy, Mộc Bài có thể trở thành điểm trung chuyển quan trọng kết nối giữa vùng Đông Nam bộ - TP.HCM - Mộc Bài - Vương quốc Campuchia và tiểu vùng sông Mê Kông.

Hơn nữa, Tây Ninh nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam - vùng kinh tế năng động, có tốc độ phát triển nhanh với đầu tàu kinh tế là TP.HCM. Việc cảng Cái Mép - Thị Vải, sân bay Long Thành và khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài đã, đang và sẽ được đầu tư hình thành vùng tam giác, bộ ba cửa khẩu, cảng quan trọng hội đủ yếu tố “đường biển - đường hàng không và đường bộ” của vùng và khu vực.

Chia sẻ tại hội nghị Hội đồng Điều phối vùng Đông Nam bộ mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh Nguyễn Thanh Ngọc cho rằng, việc phát triển thành công khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài được xem là một giải pháp mở rộng không gian phát triển cho vùng TP.HCM và khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam gắn với củng cố quốc phòng, an ninh và đối ngoại.

Cũng theo ông Nguyễn Thanh Ngọc, khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài có đủ dư địa và điều kiện cần thiết để phát triển theo mô hình công nghiệp - đô thị - dịch vụ hiện đại, xanh, bền vững và trở thành điểm kết nối quan trọng vào sự phát triển chung của vùng Đông Nam bộ. Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài phát triển sẽ tạo ra nguồn lực, động lực và tiềm lực về kinh tế, củng cố quốc phòng, an ninh và đối ngoại quốc gia trên tuyến biên giới phía Tây Nam.

Cần cơ chế và chính sách đột phá

Tuy nhiên, bên cạnh tiềm năng, lợi thế, cơ hội lớn để phát triển, khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài theo mô hình mới công nghiệp - đô thị - dịch vụ hiện đại, xanh, bền vững cũng đặt ra những khó khăn, thách thức.

Trong đó, phải hoàn thiện và phát triển đồng bộ về cơ sở hạ tầng kết nối. Cụ thể, sớm hoàn thành tuyến cao tốc Mộc Bài - TP.HCM, dự án giao thông quan trọng, huyết mạch mang tính chiến lược về kinh tế, đối ngoại, quốc phòng, an ninh của vùng và quốc gia.

Đến nay, dự án đã được Chính phủ đồng ý bổ sung cao tốc TP.HCM - Mộc Bài vào danh mục các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải.

Dự án cao tốc TP.HCM - Mộc Bài có chiều dài 53,5km, trong đó đoạn qua TP.HCM dài 23,7km, còn lại đi qua tỉnh Tây Ninh. Ở giai đoạn 1, dự án thực hiện từ năm 2021-2025 với 4 làn xe, tổng mức đầu tư 15.900 tỷ đồng theo hình thức đối tác công - tư.

Để làm được điều này cần đầu tư hoàn thiện và phát triển đồng bộ về cơ sở hạ tầng kết nối, nhất là hiện thực hóa và sớm hoàn thành tuyến cao tốc Mộc Bài - TP.HCM. Bên cạnh đó, nghiên cứu hình thành đường sắt tốc độ cao Mộc Bài - TP.HCM, đặc biệt là sự kết nối với sân bay Tân Sơn Nhất, sân bay Long Thành với cảng Cái Mép - Thị Vải. Đồng thời, sớm xúc tiến quy hoạch sân bay Tây Ninh trở thành cảng hàng không, sân bay dân dụng vệ tinh, giải tỏa áp lực cho sân bay Tân Sơn Nhất cũng như tạo sự kết nối quan trọng giữa khu du lịch núi Bà Đen với các điểm du lịch trong nước và quốc tế.

Về đường thủy nội địa, tuyến hành lang vận tải thủy Tây Ninh - TP.HCM - cảng Cái Mép, Thị Vải sẽ vận chuyển hàng hóa từ các tỉnh miền Đông Nam bộ, Tây Nam bộ qua TP.HCM, Bình Dương, Tây Ninh và Long An. Để phát huy được hiệu quả của tuyến đường thủy này, tỉnh Tây Ninh kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải thực hiện nạo vét, nâng cấp luồng sông Sài Gòn để nâng tải trọng cho các tàu lớn vận chuyển hàng hóa giữa các tỉnh.

Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh cho rằng cần có cơ chế, chính sách vượt trội để tạo đột phá phát triển khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài theo mô hình công nghiệp - đô thị - dịch vụ hiện đại, xanh và bền vững, nhất là cơ chế chính sách về đất đai, về phân cấp, ủy quyền, về ưu đãi đầu tư nhằm thu hút các nhà đầu tư chiến lược, các doanh nghiệp đầu đàn, doanh nghiệp là hạt nhân của chuỗi sản xuất, phân phối.

Ngoài ra, phải thu hút và phát triển nhân lực, đặc biệt là nhân lực chất lượng cao. Phải đảm bảo tính ổn định giữa quy hoạch và cơ chế chính sách, trong tổ chức quản lý, chỉ đạo điều hành quyết liệt và kết nối hạ tầng đối với hu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài với hành lang kinh tế xuyên Á và vùng Đông Nam bộ.

Tỉnh Tây Ninh kiến nghị Chính phủ chỉ đạo bộ, ngành liên quan sớm triển khai thực hiện cơ chế hải quan một cửa quốc gia và cơ chế hải quan một cửa ASEAN tại cặp cửa khẩu quốc tế Mộc Bài - Bavet theo hiệp định về tạo thuận lợi cho hàng hóa, người và phương tiện qua lại biên giới giữa các nước trong tiểu vùng sông Mê Kông mở rộng.