Tập trung vào thị trường khu vực để phục hồi kinh tế

Theo báo cáo Những thách thức và cơ hội cho Việt Nam từ RCEP của Standard Chartered, Việt Nam là một trong những quốc gia hưởng lợi nhiều nhất từ RCEP. Có hiệu lực từ 1/1/2022 và tạo ra một khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới, RCEP được kỳ vọng sẽ xóa bỏ tới 90% thuế quan trong 20 năm giữa các thành viên.

RCEP sẽ giúp Việt nam tăng cường vị thế thương mại và thúc đẩy sự phục hồi hậu đại dịch. Các mặt hàng xuất khẩu chính hưởng lợi từ RCEP gồm công nghệ thông tin, dệt may, da giày, nông nghiệp, ô tô và viễn thông. Trong dài hạn, hiệp định sẽ tạo ra nền tảng để tạo dựng chuỗi cung ứng mới trong khu vực, và vai trò của Việt Nam là hết sức quan trọng. Việt Nam đặt mục tiêu đạt tăng trưởng xuất khẩu hàng năm ở mức 6-7% trong giai đoạn 2021-2030.

"RECP sẽ giúp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu và tiếp cận tốt hơn với các thị trường tiêu dùng lớn như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Indonesia. Hiệp định này sẽ giúp các nhà sản xuất tại Việt Nam giảm thiểu chi phí và tiếp cận chuỗi cung ứng trên khắp khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Phần lớn nguyên liệu thô phục vụ cho xuất khẩu của Việt Nam được nhập từ các nước tham gia RCEP", ông Tim Leelahaphan - chuyên gia kinh tế phụ trách Thái Lan và Việt Nam, Ngân hàng Standard Chartered, chia sẻ. 

"Các doanh nghiệp (DN) vừa và nhỏ, vốn chiếm 98% tổng số DN tại Việt Nam và đóng góp 40% vào GDP, sẽ hưởng lợi khi RCEP mang đến các cơ hội giúp các DN phát triển lên những nấc thang cao hơn trong chuỗi cung ứng".

Tuy nhiên, Việt Nam cũng phải đối mặt với nhiều sự cạnh tranh hơn, ở cả trong nước lẫn tại các thị trường xuất khẩu, khi là thành viên của RCEP. Đối với lĩnh vực xuất khẩu, RCEP sẽ làm gia tăng sự cạnh tranh từ các nước Đông Nam Á, trong đó, một số nước có thể mạnh về các sản phẩm tương tự như Việt Nam (ví dụ như các sản phẩm sử dụng nhiều lao động).

Điều này sẽ thúc đẩy Việt Nam chuyển sang sản xuất ứng dụng công nghệ cao. RCEP sẽ thúc đẩy việc này khi Việt Nam có thể mua các nguyên vật liệu chất lượng cao từ các nước thành viên một cách dễ dàng hơn và tiếp cận tốt hơn với các thị trường để cung cấp các loại hàng hóa có giá trị gia tăng cao.

Rộng hơn, RCEP sẽ thúc đẩy hội nhập kinh tế của Trung Quốc với phần còn lại của châu Á – Thái Bình Dương. Trong khi đó, Mỹ lại không phải thành viên của RCEP. Việt Nam sẽ tiếp tục hưởng lợi với vai trò là cơ sở sản xuất thay thế khi các DN áp dụng chiến lược Trung Quốc+1. Tuy nhiên, các sản phẩm giá rẻ của Trung Quốc sẽ có thể tiếp cận dễ dàng hơn với thị trường Việt Nam, mang đến thách thức cho các DN nội địa.

Dự báo, thặng dư cán cân vãng lai và nguồn vốn FDI sẽ tiếp tục là yếu tố quan trọng hỗ trợ cho VND trong dài hạn. RCEP sẽ thúc đẩy xuất khẩu của Việt Nam, hỗ trợ cán cân vãng lai và hút thêm dòng vốn FDI.

"Tổng cán cân vãng lai và vốn đầu tư trực tiếp ròng vào Việt Nam đạt mức trung bình hàng năm 19 tỷ USD trong 9 năm qua. Với kết quả này, chúng tôi kỳ vọng VND sẽ tiếp tục tăng giá trong những năm tới. Chúng tôi dự báo tỷ giá USD-VND sẽ đạt 22.500 vào cuối năm 2022 và 22.000 và cuối năm 2023", ông Divya Devesh - Trưởng nhóm nghiên cứu ngoại hối khu vực ASEAN và Nam Á của Standard Chartered chia sẻ.