Nhiều công ty Nhật có xu hướng dịch chuyển từ Trung Quốc sang Mỹ
Từ nhà ở đến thực phẩm, các công ty Nhật Bản đang ngày càng có xu hướng rút bớt vốn khỏi Trung Quốc và chuyển đầu tư sang Mỹ.
Sự gắn kết chặt chẽ hơn giữa kinh tế Mỹ và Nhật Bản, như về trợ cấp cho các hàng hóa quan trọng. Ví dụ chất bán dẫn và pin xe điện - chủ đề được Tổng thống Joe Biden và Thủ tướng Fumio Kishida thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh ngày 10/4, được dự đoán sẽ thúc đẩy thêm doanh nghiệp Nhật Bản chuyển vốn từ Trung Quốc sang xứ cờ hoa.
Dữ liệu do Cơ quan Ngoại thương Nhật Bản (JETRO) báo cáo cho thấy, vốn đầu tư trực tiếp của Nhật Bản vào Mỹ đạt 63,5 tỷ USD năm 2023, ở mức cao tương tự so với năm trước đó.
Theo JETRO, cổ phiếu các doanh nghiệp đầu tư trực tiếp của Nhật Bản vào Hoa Kỳ đạt 696,5 tỷ USD tính đến cuối năm 2022, gấp 5 lần mức đầu tư vào Trung Quốc.
Một số khoản đầu tư đáng chú ý gần đây của các công ty Nhật Bản tại Hoa Kỳ, là nhắm vào khách hàng hộ gia đình.
Công ty bất động sản Sekisui House tháng 1/2024 đã công bố thỏa thuận mua tập đoàn xây dựng MDC Holdings với giá 4,9 tỷ USD. Cùng tháng đó, đối thủ Daiwa House Industry cho biết, đơn vị CastleRock Communities của họ ở Hoa Kỳ, sẽ mua hoạt động xây dựng nhà của “The Jones Company of Tennessee”. Điều này diễn ra sau 1 thương vụ mua lại tương tự của Daiwa House ở miền nam nước Mỹ vào tháng 10/2023.
Daiwa House đặt mục tiêu nâng doanh thu ròng ở nước ngoài lên 1 nghìn tỷ yên (tương đương 6,6 tỷ USD) trong năm tài chính 2026. Riêng tại Hoa Kỳ là 73% số đó. Đối với một công ty có doanh thu ròng dưới 600 triệu USD tại Hoa Kỳ trong năm tài chính 2018, đây rõ ràng là ưu tiên rất lớn dành cho 1 thị trường quốc tế.
Các công ty Nhật Bản cũng đang tăng cường năng lực, để đáp ứng nhu cầu ẩm thực của người dân Mỹ.
Nissin Foods Holdings sẽ xây dựng nhà máy mì ăn liền ở bang South Carolina. Đây là nhà máy thứ ba ở Mỹ và là nhà máy đầu tiên kể từ những năm 1970. Nhà sản xuất đồ uống tốt cho sức khỏe Yakult Honsha, dự kiến sẽ xây dựng một nhà máy ở bang Georgia. Đây là nhà máy đầu tiên của hãng ở Mỹ sau hàng thập kỷ.
Tiêu dùng chiếm khoảng 70% tổng sản phẩm quốc nội của Mỹ, gần bằng tổng GDP Trung Quốc là khoảng 18 nghìn tỷ USD, gấp hơn bốn lần quy mô nền kinh tế 4 nghìn tỷ USD của Nhật Bản. Với triển vọng mờ mịt về nhu cầu nội địa, khi dân số Nhật Bản già hóa, các công ty xứ hoa anh đào đang tìm đến miền đất mới.
Những nỗ lực của chính quyền Tổng thống Biden, nhằm mang lại nhiều hoạt động sản xuất hơn ở Hoa Kỳ, đã khuyến khích đầu tư từ Nhật Bản. Công ty trong lĩnh vực như xe điện và năng lượng tái tạo, cần thiết lập chuỗi cung ứng địa phương để đủ điều kiện nhận ưu đãi từ chính phủ, nếu không có ưu đãi này, sản phẩm của họ sẽ kém cạnh tranh hơn.
Tháng 10/2023, Toyota Motor cam kết đầu tư thêm 8 tỷ USD vào hoạt động sản xuất pin ô tô ở Mỹ, bổ sung vào con số 5 tỷ USD đã cam kết trước đó.
Kỳ bầu cử Tổng thống tháng 11 sắp tới, chứng kiến cuộc tái đấu giữa ông Biden và cựu Tổng thống Donald Trump, người đã thúc đẩy chính sách công nghiệp “Nước Mỹ trên hết” trong thời gian nắm quyền.
Một giám đốc điều hành ngành điện tử Nhật Bản nói: “Bất kể kết quả cuộc bầu cử Tổng thống như thế nào, chính sách phát triển ngành công nghiệp của Hoa Kỳ sẽ không thay đổi”.
Thời gian qua, sức hút của thị trường Mỹ ngày càng lớn, khi tăng trưởng kinh tế Trung Quốc bị trì trệ. Theo khảo sát của JETRO năm 2023, chỉ 28% công ty Nhật hoạt động tại Trung Quốc cho biết, họ có kế hoạch mở rộng hoạt động tại địa phương, từ một đến hai năm tới, so với 49% những công ty hoạt động ở Mỹ.
Dẫu vậy, đối với các công ty Nhật Bản, một khó khăn khi đầu tư vào Hoa Kỳ, là lợi nhuận thấp – chỉ khoảng 8% năm 2023, so với 18% ở Trung Quốc và 10% ở châu Âu và Đông Nam Á nói chung.
Ông Hiroshi Yoneyama, phó giám đốc văn phòng JETRO tại New York cho biết: “Vấn đề là chi phí kinh doanh cao, cùng thị trường cạnh tranh khốc liệt”.
Đầu tư vào Hoa Kỳ không phải là không có rủi ro. Nippon Steel vấp phải sự phản đối của Hiệp hội công nhân thép nước Mỹ, về thỏa thuận mua lại US Steel. Chính quyền Tổng thống Biden nói rằng, US Steel vẫn nên do người Mỹ sở hữu và điều hành.
