Nghề giúp việc nhà: Tuyển cũng khó, tìm việc cũng khó

Trong hai năm liên tiếp, bà Nguyễn Minh Nga (Q.3, TP.HCM) phải đổi ba người giúp việc vì nhiều lý do khác nhau như mất cắp, thiếu kỹ năng chăm sóc người già, lối sống không thích hợp với nhà chủ...

Người giúp việc thực hành matxa tại Công ty Nhân Ái để có kỹ năng chăm sóc người bệnh - Ảnh: Mai Vinh

Hiện bà vẫn đang tìm người giúp việc mới.

Tìm được người giúp việc nhà ưng ý là điều rất khó với nhiều người có nhu cầu, nhất là ở các đô thị lớn như TP.HCM, bởi đặt hàng ở một số trung tâm giới thiệu việc làm có uy tín cũng vô vọng, mà đăng báo rao tuyển hoặc qua trung gian trôi nổi cũng không yên tâm.

Cung - cầu chưa kết nối được

Theo thông tin từ Trung tâm Giới thiệu việc làm TP.HCM (thuộc Sở Lao động - thương binh và xã hội TP.HCM), hiện có rất ít người liên hệ tuyển người giúp việc nhà. Lao động ứng tuyển cho lĩnh vực này cũng khan. Tình cảnh cũng tương tự ở Trung tâm Hướng nghiệp dạy nghề và giới thiệu việc làm thanh niên TP.HCM (Thành đoàn TP.HCM) và nhiều nơi khác.

Bà Lê Thị Thu Hiền, Giám đốc Trung tâm Giới thiệu việc làm phụ nữ TP.HCM (Hội Liên hiệp phụ nữ TP.HCM), cho biết lý do không cung cấp dịch vụ giúp việc nhà toàn thời gian vì công đoạn đào tạo kỹ năng cho người giúp việc nhà và kiểm tra nhân thân của lao động khá phức tạp. Đào tạo kỹ năng cho người giúp việc nhà thì trung tâm từng tiến hành nhưng hiệu quả không cao do người lao động có suy nghĩ nghề giúp việc nhà đơn giản, không cần phải học. Mặt khác, xác định nhân thân của lao động càng khó hơn.

Dù vậy, dịch vụ này vẫn được một số nơi cung ứng theo đủ kiểu: qua các dịch vụ việc làm, rao vặt trên mạng, quảng cáo bằng nhiều hình thức và điểm chung là làm trung gian, không có hợp đồng với người lao động hoặc người thuê lao động. Chuyển giao xong một lao động xem như “phủi tay”, may thì chủ nhà nhờ, rủi thì gia chủ và người giúp việc tự xử lý. Bà Nguyễn Diễm Ái (Q.1, TP.HCM) từng thuê người giúp việc qua kênh này và phập phồng nhiều thứ. Bà giãi bày: “Nhà có người bệnh nên bí quá phải thuê bằng được người chăm sóc để mình đi làm, chứ không an tâm lắm...”.

Hướng tới thị trường chuyên nghiệp

Không nhiều nhưng đã có vài công ty tư nhân cung cấp người giúp việc nhà khá bài bản. Công ty TNHH Khang Phú Hưng (1063D Ba Tháng Hai, P.6, Q.11) chỉ tiếp nhận lao động khi đã qua sự sàng lọc lý lịch của công ty và cam đoan, thỏa thuận của gia đình người lao động, đồng thời liên hệ với địa phương để kiểm tra nhân thân. Khi bên công ty, khách hàng thỏa thuận xong về việc chọn người lao động và các thủ tục liên quan, người lao động sẽ được thử việc tại nhà khách hàng sáu ngày trước khi ký hợp đồng lao động chính thức giữa công ty, chủ nhà và người giúp việc. Hiện ở công ty đang tuyển hơn 50 lao động loại này.

Tại Công ty dịch vụ lao động & dạy nghề Quế Nga (41 Trường Chinh, P.Tân Thới Nhất, Q.12, TP.HCM), người giúp việc nhà ngoài hồ sơ xin việc cần phải có chứng minh nhân dân gốc, phía công ty cũng yêu cầu chủ nhà phải làm đăng ký tạm trú cho người lao động. Tuy vậy, với một số trường hợp kẻ xấu có ý định từ đầu, sử dụng chứng minh nhân dân giả thì rất khó phát hiện. “Nếu chủ nhà làm các thủ tục đăng ký cho người giúp việc nhà sớm thì hạn chế được tình trạng trên” - bà Võ Thị Phi Nga, giám đốc công ty, nói.

Công ty TNHH dịch vụ Nhân Ái (Q.8, TP.HCM) chuyên đào tạo chăm sóc người bệnh, người cao tuổi tại TP.HCM như chăm sóc bữa ăn, theo dõi sức khỏe, sơ cấp cứu cơ bản, xoa bóp toàn thân... Ông Huỳnh Nhân, giám đốc công ty, cho biết sau sáu buổi học và thực hành các học viên sẽ qua kỳ sát hạch, nếu đạt yêu cầu mới được giới thiệu việc. Mức lương tối thiểu đối với người mới làm là 3,3 triệu đồng/tháng, bao ăn ở. Ông Huỳnh Nhân nhìn nhận: việc đào tạo đảm bảo lao động đáp ứng được kỹ năng chăm sóc người bệnh, coi đó là một nghề.

Trong khi đó, mặc dù tại Trung tâm Giới thiệu việc làm phụ nữ TP.HCM không triển khai được dịch vụ cung cấp người giúp việc, nhưng tại các cơ sở hội ở cấp phường thì dịch vụ này được triển khai như một cách giải quyết việc làm cho phụ nữ thất nghiệp. Người giúp việc được giới thiệu việc làm, tư vấn về các thủ tục như hợp đồng, bảo hiểm xã hội, đào tạo một số kỹ năng nội trợ ở Nhà văn hóa Phụ nữ và hội dùng uy tín để giới thiệu người giúp việc với chủ nhà.