Nếu rất nhiều hòn đảo giữa biển khơi của Việt Nam đều được nhắc đến thì Hòn Hải lại bị lãng quên khi không xuất hiện trong bất cứ một tài liệu du lịch nào, trong khi đây thật sự là một kỳ quan giữa Biển Đông.
Đọc E-paper
Hòn Hải còn được gọi là Hòn Khám (là điểm A6 đường cơ sở lãnh hải Việt Nam), là một khối đá khổng lồ mang hình chiếc hài, có tên trên bản đồ quốc tế với tên gọi Poulo Sapate.
Hòn Hải nằm cách đảo Phú Quý, tỉnh Bình Thuận (còn gọi là Cù lao Thu) khoảng 65km, có chiều dài khoảng 130m, chiều ngang chỗ rộng nhất khoảng 60m, điểm cao nhất 113m tính từ mặt biển.
Bao đời nay, ngư dân Cù lao Thu đã biết rõ Hòn Hải hoàn toàn khô cằn, không có nước ngọt, cây cối, nhưng lại là nơi trú ngụ của hàng vạn chim nhạn, mòng biển, bồ nông. Vào tầm tháng 6, tháng 7 mùa chim đẻ, bề mặt đảo đặc nghẹt trứng chim và phủ một màu trắng phân chim.
Những ai đã một lần đặt chân lên đảo hẳn sẽ ngẩn ngơ với khung cảnh kỳ ảo nơi đây. Qua bao thiên niên kỷ, gió và sóng biển bào mòn đá, tạo nên hàng vạn đường gờ uốn lượn nhấp nhô quanh đảo như một nét cọ mềm mại quét vội qua tấm toan.
Hòn Hải nhìn từ xa |
Nhận thấy đây là nơi có vị trí trọng yếu về quốc phòng cũng như rất nguy hiểm cho tàu bè qua lại nếu không có hệ thống đèn cảnh báo, năm 1999, Bộ Quốc phòng đã xây dựng một hải đăng trên đảo.
Qua khảo sát, lực lượng công binh đánh giá quanh Hòn Hải toàn đá ngầm, quanh năm sóng lớn, có lúc sóng cao đến chục mét, mùa biển động kéo dài nhiều tháng, nắng thì chan lửa, mưa thì như thác đổ. Có lần đoàn khảo sát ra đến đảo nhưng không cập tàu được, phải quay lại đất liền.
Hòn Hải được hình thành từ núi lửa phun trào hàng triệu năm trước, phần dung nham gần mặt biển gặp nước, hóa đá rắn chắc còn phần trên cao thì xốp và mềm hơn, nên thường xuyên bị bào mòn, thường có đá rơi, đá lở, nhiều vách hụt.
Chỉ sau 20 ngày đầu tiên xây dựng hải đăng đã có chiến sĩ hy sinh, hàng trăm tấn vật tư bị sóng cuốn xuống biển. Sau nhiều nỗ lực, đến cuối năm 2004, một hệ thống các công trình được lực lượng công binh hoàn thành gồm một căn nhà kiên cố dưới chân đảo có diện tích gần 300m2, bến cập tàu 380m2, hệ thống phao neo và bãi liền bến 423m2.
Một trong những công trình độc đáo nhất tại đây là đường hầm xuyên lòng núi đá dài 170m với 4 cửa nối từ gần mặt biển lên mặt đảo. Hầm được gia cố bằng bê tông cốt thép chống đá rơi và dư chấn. Cửa hầm nằm ở mặt sau của tòa nhà rồi kéo dài lên bề mặt đảo bằng 170 bậc thang. Từ miệng hầm đến mặt đảo có 240 bậc thang được đổ bê tông kiên cố nối lên chân ngọn hải đăng.
Ngọn hải đăng Hòn Hải giúp tàu thuyền hoạt động ngoài khơi tỉnh Bình Thuận định hướng và xác định vị trí với tầm nhận diện địa lý ban ngày là 26,5 hải lý, tầm chiếu sáng ban đêm là 24,5 hải lý. Hải đăng được đặt tại điểm cao nhất của đảo là 113m, chiều cao tính từ chân đến đỉnh đèn là 10,4m.
Đèn sử dụng pin năng lượng Mặt trời đảm bảo chiếu sáng liên tục. Bên cạnh đó là trạm thu phát sóng thông tin di động (BTS) của Viettel nối liên lạc với đất liền và tàu bè quanh đảo.
Hiện nay, hải đăng Hòn Hải do Công ty Bảo đảm an toàn hàng hải Nam Trung Bộ, trực thuộc Tổng công ty Bảo đảm an toàn hàng hải Miền Nam quản lý.
Anh Lê Ngọc Nam - phóng viên Tạp chí Biển chia sẻ: "Việc thiết lập và duy trì ngọn hải đăng thể hiện nghĩa vụ và quyền chủ quyền của các quốc gia có biển, giúp người đi biển xác định vị trí và phương hướng trên biển nhằm thiết lập một môi trường an toàn về hàng hải, thúc đẩy các ngành kinh tế biển Việt Nam phát triển".
Vào những ngày biển lặng trời êm, Hòn Hải hiện lên sừng sững giữa biển khơi như một cột mốc chủ quyền thiêng liêng của Việt Nam trên Biển Đông.