Đừng bỏ quên người hàng rong nhé!

Họ về xóm trọ ngã lưng khi phố đã lên đèn, khi trên đường mọi người cùng chở nhau đi mua sắm, ăn tối.... Họ vuốt ngay thẳng những đồng tiền kiếm được trong ngày, chia năm xẻ bảy bộn bề lo toan. Họ là những người mẹ, người chị, người em của làng quê Việt. Họ tập trung về Sài Gòn kiếm sống, ước vọng cho những đứa con không đói rách, được cắp sách đến trường. Tôi cảm nhận đàng sau những thân phận đó là một vẻ đẹp thánh thiện, chân chất, trắc ẩn- một hình ảnh sống động, đầy sức sống của dân tộc Việt. Một vẻ đẹp phụ nữ không nơi nào có được!

Muôn nẻo Sài Gòn đã vương lại những bước chân, giọt mồ hôi, hơi thở nhọc nhằn của họ. Họ phải “gánh” luôn cuộc sống người thân sau lưng. Thật nhói lòng khi nhìn thấy họ buồn tủi, những giọt nước mắt rơi trong sự sợ hãi, cam chịu khi bị xô đẩy, bố ráp giành lại vỉa hè. Bạn có buồn không khi nhìn thấy bà lão bán bánh tráng bên góc đường khiêm tốn nhưng vẫn phải dời tới dời lui, ánh mắt sợ sệt, người cúm rúm khi lực lượng trật tự đô thị cùng loa phường trên chiếc xe tải lao ập đến?

Những rổ chứa vài củ khoai lang lủng lẳng dưới đôi vai gầy guộc, những quang gánh nặng trĩu trên vai mẹ tảo tần nuôi đàn con khôn lớn. Những cái chợ không tên mọc lên khắp phố phường, những vỉa hè đông người qua lại, những bóng đèn đường đồng hành cùng người thợ sửa xe góc đường hay cô gái bán vé số trầm tư bên lan can cầu sắt... 

Hình ảnh người bán hàng rong lưu dấu khắp nơi trên đất Sài Gòn, và trên cả nước Việt thân yêu này. Trông quá đỗi thân yêu, quá đỗi bình thường. Hồn đô thị sẽ trở nên hụt hẫng khi vắng bóng họ. Nhưng thật buồn khi thấy họ bị đuổi chạy tán loạn trong những ngày lễ, ngày ra quân lập lại trật tự lòng lề đường của cơ quan công quyền. Ám ảnh những giọt nước mắt mưu sinh trên gương mặt hốc hác dãi dầu, những đôi dép nhựa mòn, những nón lá ngã màu sương gió... Từ những thân phận đó, chúng ta, những kiến trúc sư đang hành nghề phải làm gì cho họ, những con dân nước Việt lam lũ tha phương cầu thực?

Đừng bỏ quên những người hàng rong nhé với những bản vẽ quy hoạch xanh đỏ tím vàng. Hầu hết những bản vẽ quy hoạch Sài Gòn- TP.HCM hiện nay không có “bóng dáng nào” dành cho người tạm cư khốn khổ tìm về thành phố làm ăn, sinh sống. Người tạm cư cả nước tìm về Sài Gòn làm ăn, sinh sống với những gánh hàng rong cũng đã làm nên nét văn hoá đặc trưng Sài Gòn. Người làm quy hoạch có tâm có tầm và yêu văn hoá Sài Gòn không thể bỏ quên lực lượng lao động này. Những nhà quản lý, nhà kiến trúc quy hoạch... hãy quan tâm đến việc tạo ra một không gian, một nơi phù hợp ở mỗi con đường mỗi khu phố dành cho người tạm cư kiếm sống.

Những khu đất trong khu phố, trên các con đường lớn với diện tích vừa phải được cung cấp điện nước, làm cống rãnh, vệ sinh sạch sẽ... dành riêng cho những người bán hàng rong họp chợ theo giờ cũng là một quy hoạch ân tình của người Sài Gòn, cho Sài Gòn ngày càng bản sắc hơn. Đừng đối xử với người tạm cư khốn khổ như những công dân hạng hai hạng ba, để Sài Gòn không phải chênh vênh với thuộc tính vốn nhân nghĩa tự bao đời.