Hội An, ngẫu hứng

Hồi tháng Sáu vừa rồi, Hội An có một festival rất lớn nhân kỷ niệm mấy mươi năm tổ chức di sản văn hóa thế giới, lại kết hợp với Hành trình di sản miền Trung.

Đọc E-paper

Quan chức trong nước ngoài nước đổ về nườm nượp, dân chúng khắp nơi cũng kéo đến xem, nghe đâu đến hàng vạn, ồn ào suốt gần tuần lễ. Đúng ra thì vụ này không hẳn là của Hội An. Tỉnh, chắc do trung ương giao trách nhiệm, chọn Hội An làm địa điểm.

Được thôi. Hội An dành một khoảng đất trống khá rộng, hơi xa trung tâm, trên đường ra ngoại ô. Ban tổ chức cất sân khấu lớn, xếp ghế ngồi từ cao đến thấp theo lối giảng đường đại học, che rạp như kiểu người ta làm đám cưới, tất nhiên hoành tráng hơn nhiều. Lễ hội tưng bừng. Diễn văn nhiều, có cả biểu diễn văn nghệ, thi sắc đẹp…

Những ngày ấy tôi cũng ở Hội An, để ý thấy người Hội An không mặn nồng lắm với chuyện này, hình như chỉ có các hàng quán đắt khách hẳn lên. Còn thì thành phố vẫn sống theo nhịp sống mọi ngày của mình.

Cũng là một cái tài của Hội An. Vẫn yên tĩnh, nhẹ nhàng, dễ chịu, tất nhiên là ở ngoài khu lễ hội tính ra cũng không quá rộng và đã được cẩn thận đặt hơi xa.

Hôm lễ hội rầm rộ tôn vinh hai kỷ lục ghi-nét, một tô mì Quảng khổng lồ một nghìn người ăn, đĩa (hay thúng?) thịt bê thui Cầu Mống cũng một nghìn người ăn, báo chí giật tít to, bà con ở chợ coi báo, chỉ lắc đầu, hơi cười mỉm: Ngộ hỉ, mà để làm chi rứa hè!…

Người ta cười, người ta lắc đầu, rồi người ta quên, mấy chuyện tam láp đó, nhớ làm chi, các bà bảo nhau. Nhưng có một tin đăng báo được bà con hăng hái chuyền nhau và tám rôm rả suốt mấy ngày. Tin về anh bí thư Hội An.

Những ngày lễ hội, anh hầu như không có mặt, những buổi long trọng nhất cũng không. Đêm khai mạc tưng bừng, anh lảng vảng đâu đó bên ngoài, mặc sơmi ngắn tay, dắt xe đạp, chen giữa đám đông. Và rất nhanh, tóm luôn được một tên móc túi không biết ở đâu đến.

Vốn nổi tiếng mảnh khảnh thế mà hóa ra anh có võ – đấy là dân gian đồn – thoáng một cái, gọn như chớp anh vặn ngược hai cánh tay tên lưu manh ra sau lưng khiến hắn kêu oi ói như lợn bị chọc tiết. Cũng lạ, chiến công của anh bí thư một thành phố nổi tiếng văn hóa, trong một đêm lễ hội văn hóa cỡ quốc tế!…

Rồi len qua đám người, anh lặng lẽ rời đám đông, lững thững dắt xe đi ngược về hướng phố cổ. Từ khi Hội An có tục tắt điện thắp lồng đèn đêm rằm phố cổ, lần nào anh cũng lên phố, dắt xe đạp, đi vơ vẩn, chẳng để làm gì cả. Chỉ để “nghe Hội An”.

Ở chỗ lễ hội ồn ào, ghi-nét này ghi-nét nọ, nghe thấy gì đâu. Tiếng nói của thành phố quê hương, chỉ nghe được trong những đêm như thế này, đi giữa bà con, anh nghiệm, những ý tưởng hay nhất từng có được ngẫm lại cũng chẳng hiểu vì sao lại nảy ra từ những lúc thế này…

Anh đi rất chậm, theo đường Lê Lợi, qua Trần Phú, qua Nguyễn Thái Học, cuối cùng đổ ra Bạch Đằng, đến gần chỗ nhà hàng có cái tên thú vị “Vùng đất thấp”, nơi lúc triều lên nước sông Hoài tràn vào ngập tới nửa mặt đường, khách lội bì bõm một chút rất thích…

Đêm nay triều lên muộn. Đúng ở chỗ ấy hình như đang có chuyện gì đó hơi xôn xao. Anh dựa xe đạp vào hè, bước đến gần. Hóa ra là, trong một khoảng trống rất hẹp còn lại giữa các du khách đang đứng ngay lòng đường, một đôi trai gái người Âu đang ôm nhau, và lạ thay, bắt đầu một cuộc khiêu vũ.

Những người chung quanh tự động dãn dần ra, mỗi lúc càng rộng, cuối cùng nhường hẳn mặt đường cho đôi vũ công ngẫu hứng. Còn họ, không biết từ lúc nào, hình như họ không biết gì đến chung quanh nữa. Mỗi lúc một say mê, càng lúc càng đẹp, lả lướt, nồng cháy, cuồn cuộn, bốc lửa, rồi chợt lắng lại, dịu êm, từ từ lặn đi…

Rồi người con trai chợt quỳ xuống ngay trên mặt đường lúc này đã hơi xâm xấp nước, và ngẩng mặt lên, người con gái nhẹ nhàng cúi xuống đặt một nụ hôn rất mỏng, dường như chưa thật chạm đến đôi môi chờ đợi của người con trai…

Tiếng vỗ tay bốn phía vang lên. Người ta ùa ra đường. Còn họ, người con trai và người con gái đã tạo nên tác phẩm bất ngờ tuyệt diệu, hình như đây là lần đầu tiên họ gặp nhau, cũng chưa thật biết gì về nhau. Họ rẽ đám đông, mỗi người đi về một phía…

Đêm cũng đang ngả dần về khuya. Triều đã lên hẳn. Ở chỗ “vùng đất thấp”, mới vừa là sân khấu bất ngờ của siêu phẩm ngẫu hứng, bây giờ đã lênh láng nước…

Anh bí thư lặng lẽ đạp xe ra về. Và chợt nhớ, ý tưởng về đêm rằm phố Hội của anh cũng được nảy ra từ một hôm như thế này đây, cũng chính ở chỗ này đây, vùng đất thấp, phố mất điện, đi đâu đó về khuya, trong bóng đêm chập chờn, hình như anh nhận ra một đôi trai gái đang say sưa hôn nhau, đứng giữa đường ngập nước mà hôn, say đắm, mặc kệ triều lên lênh láng đến tận vỉa hè bên kia của đường Bạch Đằng.

Hội An, có phải mỗi đêm, thường vậy, lại có một lễ hội nhỏ, rất nhỏ, bao giờ cũng bất ngờ, ngẫu hứng, tự phát, của con người, của tình yêu.