Tìm bản sắc văn hóa cho phố

Thành phố hiện đại nào cũng có vẻ đẹp ban đêm và ban ngày riêng biệt. Khi nhớ đến các thành phố ở Việt Nam, cố gắng hình dung mình đã làm gì để tạo nên vẻ đẹp cho phố phường, có nhiều người đã tặc lưỡi...

Đọc E-paper

Khi đứng ở bờ sông Hoàng Phố, du khách không khỏi choáng ngợp với vẻ đẹp kiến trúc của các tòa nhà hai bên bờ sông được chiếu sáng nghệ thuật đẹp lộng lẫy. Sự kết hợp giữa kiến trúc Anh - Pháp bên khu phố cũ và các tòa nhà chọc trời bên khu mới, với nghệ thuật ánh sáng đã tạo ra một điểm nhấn cho đô thị về đêm của thành phố Thượng Hải.

Có đứng trên tầng 17 một chung cư ở quận 4, sát trục đường Đông Tây mới thấy, trung tâm TP.HCM khá đẹp về đêm, nhưng chưa có những sáng tạo gì đặc biệt. Ban ngày còn thiếu rất nhiều thứ, đến mức sau vài năm quay lại, nhìn vài con đường trung tâm có trồng ít hoa cỏ đã thấy rưng rưng đẹp. Bản sắc văn hóa không có gì rõ ràng.

Tại Đà Nẵng, nhiều cuộc họp bàn giữa lãnh đạo và giới chuyên môn cũng chưa ngã ngũ phương án làm cho thành phố có bản sắc văn hóa, theo kịp tốc độ hiện đại hóa các khu trung tâm thành phố. Chỉ duy nhất phương án chiếu sáng nghệ thuật các tòa nhà cao tầng và những cây cầu được lựa chọn và thực hiện.

Mới đây, nhà điêu khắc Phạm Văn Hạng chia sẻ, văn hóa hiện đại của Đà Nẵng cần được nhấn mạnh. Đôi khi đi qua gầm những cây cầu ngay trung tâm thành phố như cầu Sông Hàn, cầu Rồng thấy tiếc vì những khối bê-tông không được tô điểm. Dưới gầm cầu rất đông người qua lại hóng mát nghỉ chân, có những nhóm sinh viên tụ họp chơi guitar, nhưng ngửa mặt lên chỉ thấy gầm cầu với bê-tông xám và bẩn. Nhiều nghệ sĩ tiếc cho không gian đẹp nay bị lãng phí. Nhiều ý kiến đề nghị cho phép các nghệ sĩ trẻ đến đây sáng tạo tranh graffiti như một số thành phố hiện đại ở châu Âu.

Những con đường dưới gầm cầu, những tòa nhà đều cần có sắc màu nghệ thuật tô điểm. Nhiều người "lãng mạn" hơn còn nghĩ đến những chiếc xe buýt với quảng cáo chạy giữa phố, và ao ước được phép "chơi graffiti" cho tất cả xe buýt trong thành phố. Nói "lãng mạn" vì nguồn thu từ quảng cáo trên xe buýt không nhỏ. Tuy nhiên, cái lợi lớn về mỹ thuật đô thị thì không chỉ người dân được hưởng, mà còn có lợi cho ngành du lịch. Một lần, nhà điêu khắc Phạm Văn Hạng còn có ý tưởng sơn nhiều màu cho các tòa nhà cao tầng ở dọc sông Hàn, Đà Nẵng để tạo điểm nhấn, và ông cũng hiến kế mời các hãng sơn tài trợ dự án.

Mới đây, một khu công viên quy mô nhỏ đang được gấp rút xây dựng giữa trung tâm thành phố Đà Nẵng. Công viên này được thành phố "giải cứu" từ một dự án bất động sản đóng băng nhiều năm. Nhiều nghệ sĩ sắp đặt, họa sĩ và nhà điêu khắc cứ ao ước khu đất này sử dụng mỹ thuật làm đẹp thành phố để người dân được hưởng thụ cái đẹp. Tiếc thay, mảnh đất "vàng" vẫn chịu số phận là một công viên nhỏ với ít hàng cây và vài chiếc ghế đá, chắc chắn không tạo ra nổi một điểm nhấn mỹ quan hay tạo ấn tượng văn hóa.

Khắp các đô thị Việt Nam đang xây dựng với tốc độ nhanh, nhưng tạo ra những điểm nhấn văn hóa, bộ mặt văn hóa mang tính đặc trưng thì hầu như không có. Một vài khu nhà cũ, một vài con hẻm đâu đó được các nghệ sĩ để mắt đến và sử dụng làm nơi thỏa đam mê tranh graffiti một thời gian ngắn, rồi nơi đó bị giải tỏa thì thôi.

Những không gian công cộng phần lớn được giao cho các công ty công viên cây xanh quản lý. Tuy nhiên, một không gian công cộng cần đến những ý tưởng làm đẹp bằng nghệ thuật, cần những dự án văn hóa mà những công ty môi trường đô thị không đủ tầm thực hiện.

>Tập trung xây dựng TP.HCM văn minh, hiện đại, nghĩa tình

>Kế hoạch hiện đại hóa Roland Garros: Tòa yêu cầu hủy dự án