Bảo tàng không gian kiến trúc đầu tiên ở Việt Nam

"Không gian Việt" ở Điện Bàn, cách Hội An 10km, vừa mở cửa đón khách tham quan từ ngày 22/6 vừa qua. Đó là bảo tàng duy nhất về không gian sống và kiến trúc tại Việt Nam, do một nhà sưu tầm tư nhân hoạt động trong lĩnh vực trùng tu nhà cổ thực hiện, giới thiệu sự phong phú của kiến trúc nhà Việt.

Đọc E-paper

Ông Lê Văn Vĩnh, Giám đốc Công ty VINAHOUSE, là một người sưu tầm nhà cổ có uy tín trong giới chơi nhà cổ Việt Nam. Với chuyên môn về trùng tu và nghiên cứu kiến trúc nhà Việt, ông Vĩnh có điều kiện giữ lại những ngôi nhà có giá trị nhất cho mục đích xây dựng một bảo tàng về không gian Việt.

Bảo tàng "Không gian Việt" là một quần thể với 18 nếp nhà cổ xưa độc đáo nhất của người Việt ở ba miền Bắc, Trung, Nam, được phục dựng trong một không gian thuần Việt, chứa đựng cảm xúc về ký ức xưa cũ.

Những ngôi nhà truyền thống của ba miền đất nước đa dạng, phong phú trong kiểu dáng kiến trúc, thể hiện tính cách, thói quen, tư duy và văn hóa sống vùng miền của người xưa, họ đã rất thông minh, sáng tạo để dựng nhà phù hợp với điều kiện sống ở những nơi khác nhau.

Nhìn vào lối kiến trúc, cách thiết kế nội, ngoại thất và bài trí không gian sinh hoạt, ăn ở, thờ cúng được phục dựng tỉ mỉ có thể hiểu được tính cách, địa vị của chủ nhân xưa đã xây dựng được "nếp nhà” - một văn hóa sống mang tính đạo đức truyền thống của tổ tiên.

Bảo tàng có nhiều điểm nhấn: nhà cổ 108 cột có tuổi trên 200 năm; nhà tranh phên đất, một gian hai chái đặc trưng của miền quê, theo khảo sát của Trung tâm Bảo tồn Di sản Di tích Quảng Nam, ngôi nhà có niên đại 102 năm tuổi được phục chế trở lại, xếp vào danh sách một trong ba nếp nhà còn lại ở Quảng Nam, trong nhà trưng bày nhiều nông cụ như thúng, bồ, cối xay, cối giã, giường tre..., bên hông nhà vẫn còn nguyên vẹn bếp nấu củi người xưa hay dùng.

Ở đây còn có nhà hình chiếc nón lợp mái bằng gáo dừa, nhà bát giác cung đình Huế, nhà nhất gian tứ hạ Quảng Trị có cái tên rất mộc mạc là nhà bánh ú, hay còn gọi là nhà chuồng cu - một căn nhà hiếm thấy trong số nhà ở dân gian tại Quảng Trị; nhà lục giác Nam bộ mái lợp ngói vảy cá, thường đặt trong khuôn viên gia đình như là một nơi nghỉ mát; nhà bát giác Bắc bộ có đầu đao vươn lên là một đặc trưng tại các công trình tôn giáo tín ngưỡng ở đồng bằng Bắc bộ.

Đó là những căn nhà có kiến trúc phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu, tập tục, và còn thể hiện rõ trình độ của người Việt trong điêu khắc, trang trí nội thất, am hiểu phong thủy.

"Không gian Việt" là một tổ hợp bảo tàng kiến trúc nhà Việt - làng nghề - chợ quê - không gian ẩm thực. Toàn bộ cuộc sống của người Việt, sản xuất thủ công mỹ nghệ, sinh hoạt, ẩm thực được lựa chọn đưa vào không gian này làm sống động thêm nếp văn hóa Việt.