Với phố cổ, đảo xanh...

1.Bữa ăn nhẹ trên chiếc Boeing 737-800 của Indochina Airlines với chặng bay ngắn TP.HCM - Đà Nẵng không “nhẹ” chút nào, bởi không những đảm bảo đủ lượng và chất mà còn ngon miệng do hành khách tự chọn món.

Vừa ra khỏi sảnh trả khách, đoàn du lịch chúng tôi đã được Công ty Du lịch - Dịch vụ Hội An (Hoian Travel) đón lên xe về thẳng khách sạn 4 sao Hội An rồi nhận phòng ngay, đúng theo tên đã đăng ký ở Sài Gòn.

Sông Hoài qua phố cổ Hội An

Như vậy, chúng tôi chỉ mất đúng 1 giờ 40 phút để từ sân bay Tân Sơn Nhất đến Di sản Văn hóa Thế giới Hội An. Và nếu không nghỉ lại Hội An thì thêm khoảng 40 phút nữa là đã có mặt ở Cù Lao Chàm, một hòn đảo của tỉnh Quảng Nam mà tháng 5 vừa rồi được UNESCO công nhận là Khu Dự trữ sinh quyển Thế giới. Đó là khoảng thời gian đủ dài với những người luôn bận rộn, nhưng lại rất ngắn để đến một điểm du lịch nổi tiếng xa cả ngàn cây số.

2. Nếu tôi không nhầm thì khách sạn 4 sao Hội An có mật độ xây dựng thấp nhất trong những khách sạn hạng sang của nước ta, chỉ khoảng 30% diện tích khuôn viên rộng lớn, rợp cây xanh, có những cây xà cừ trăm tuổi, nguyên là tòa hành chính tỉnh Quảng Nam của các chính quyền đối phương trước đây.

Thời còn tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng, việc cho xây dựng khách sạn này, với dãy nhà cao nhất chỉ 3 tầng lầu, rất hài hòa với cảnh quan, chứng tỏ những vị lãnh đạo tỉnh đã có tầm nhìn đón đầu du khách sẽ đổ về phố cổ, mà trên thế giới, những phố cổ như Hội An hình như chỉ có một vài. Một nét khác biệt nữa là khách sạn Hội An nơi đâu cũng thâm trầm màu gỗ, gỗ thật, toàn là loại quý, như gõ, lát, căm xe…, gỗ tấm dày làm cửa chính, cửa sổ, gỗ ván dày ốp cột, ốp trần, đến cái thùng “làm đẹp” bình cứu hỏa cũng bằng gỗ. Không biết thời xây dựng khách sạn Hội An, rừng miền Trung đâu đâu cũng nhiều gỗ quý, hay chính quyền tỉnh Quang Nam - Đà Nẵng “chịu chơi”, chơi sang.

Mươi năm về trước, tôi đã nhiều lần đến Hội An, đến năm sau lại thấy xô bồ, nhếch nhác hơn năm trước, bởi người ta đua nhau làm dịch vụ du lịch mà không được kiểm soát chặt chẽ. Mấy năm trở lại đây, Hội An dần dần là chính mình, dẫu không thể trầm mặc trong nếp sống chậm, rất trật tự như ở thế kỷ XVII – XIX, khi còn là trung tâm mậu dịch quốc tế trên hành trình thương mại Đông Tây, dưới triều các chúa Nguyễn, nhưng đã tự biết khôi phục vốn cổ, cả khôi phục việc buôn ngay bán thật trong những căn nhà chạy dọc theo các phố cổ giờ mang tên mới, như Nguyễn Thái Học, Trần Phú, Phan Chu Trinh, Lê Lợi, Trần Quý Cáp, Hoàng Diệu…

Tiểu thương Hội An nổi tiếng thật thà, chu đáo. Cái thật thà, chu đáo ấy tôi từng được hưởng, như có lần hỏi mua một nải chuối thì chị bán chuối chỉ tôi đến quầy khác, vì như chị nói, chuối của chị không được ngon; hay có lần mua một lạng chè Thái Nguyên mang về khách sạn, pha uống thấy không ngon, tôi đem ra đổi, chủ tiệm vui vẻ bảo không có loại nào ngon hơn, xin được hoàn tiền để nhận lại… Ngày nay, hầu như mọi nhà trong khu phố cổ đều làm dịch vụ du lịch, kinh tế thị trường len vào mọi ngõ ngách, thấm vào tiềm thức mỗi người, nhưng dân Hội An biết rằng, buôn bán chụp giật không còn đất sống, trừ năm bảy người bán hàng rong bám theo du khách, như chị bán bắp luộc gần cầu Nhật Bản (cầu Chùa) “chặt” tôi một trái bắp nhỏ xíu 5 ngàn đồng, như chị bán bắp nướng bên mé sông Hoài “chém” một cô Tây hai trái nửa đô Mỹ.

Cái quý nhất của Hội An bây giờ là lớp người già biểu tượng cho vốn cổ đã truyền dạy đủ kinh nghiệm giữ gìn báu vật di sản cho lớp trẻ, lớp trẻ học hành tử tế, bắt đầu biết thu hút du khách năm châu bằng cách làm du lịch chuyên nghiệp.

3. Hội An nhỏ bé, dù có những con phố cổ được bảo tồn tốt cũng không thu hút được nhiều du khách trong và ngoài nước đến thế, nếu như không có con sông Hoài vắt ngang, nếu như không có biển Cửa Đại cách 4km, nếu như không có đảo Cù Lao Chàm chưa bị con người xâm hại đáng kể. Du khách nhiều tiền thì ở Hội An Beach Resort 4 sao, ngay bên biển, du khách ở các khách sạn bình dân trên phố đi xe ôm mươi phút là có thể hòa mình vào làn nước mặn chưa bị trộn nước thải. May sao, cho đến giờ, biển Cửa Đại còn “khoảng trống” cho dân tắm. Nếu mai đây, chính quyền cho thuê hết bờ biển để người ta kinh doanh du lịch, thì cũng như ở Mũi Né bây giờ, không còn đâu chút không gian cho người bản địa được thấy biển. Lạy trời điều đó đừng xảy ra để dân được hưởng chút mặn mòi không phải tốn tiền của đại dương!

Từ cửa Đại, chỉ 40 phút ca nô cao tốc, hoặc khoảng 2 tiếng đồng hồ ngồi tàu gỗ của ngư dân là du khách đã có mặt trên đảo Cù Lao Chàm, hay còn gọi là xã đảo Tân Hiệp, thuộc thành phố Hội An. (Nghe nói cụm đảo 18 hòn nhưng chỉ trải rộng trên 18km2 mặt biển với khoảng 3.000 dân này sắp lên cấp huyện. Điều đó có thể làm một số quan chức vui, bởi một người chỉ lãnh đạo, chỉ huy vài chục dân, khỏe re, còn cảnh quan thiên nhiên chẳng lợi lộc gì, vì nhiều nhà lầu sẽ mọc lên, người thêm đông, mà chủ yếu là cán bộ với đủ bộ sậu ban ngành đoàn thể).

Cù Lao Chàm bây giờ quả là một hòn đảo xanh và tương đối sạch. Nói là “tương đối” vì bấy nhiêu dân tập trung ở bãi Làng và bãi Hương, mọi loại nước thải đều bắt biển phải nhận. Từ ngày Cù Lao Chàm được nối vào danh sách 551 địa danh ở 107 quốc gia và vùng lãnh thổ, trở thành Khu Dự trữ sinh quyển Thế giới, vấn đề bảo vệ môi trường được chú ý hơn, nhưng cũng chỉ mới dừng lại ở sự vận động nhân dân không dùng bao ni lông. “Xanh” với 1.500 hecta rừng có thảm thực vật dày, có nhiều loài quý hiếm như lim xẹc, tuế, vông nem… thì Cù Lao Chàm có thể giữ được vì cách trở lâm tặc đất liền, còn ai đó trong số dân đảo muốn phá rừng làm làm rẫy hay đốn gỗ quý làm nhà cũng khó, bởi rất dễ bị điểm mặt, nhưng “sạch” thì đòi hỏi sự đầu tư lớn của Nhà nước, nhất là xây dựng ngay hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt.

4. Indochina Airlines - Hãng Hàng không Đông Dương non trẻ - đang có chương trình “Đối tác vàng” xây dựng trên cơ sở gia tăng lợi ích cho khách hàng, như dịch vụ tiêu chuẩn cao, nâng cao hình ảnh thương hiệu đối tác, sử dụng dịch vụ trước thanh toán sau, còn Hoian Travel thì có chương trình du lịch Hội An, Cù Lao Chàm kết hợp với dịch vụ của Indochina Airlines trong việc đưa đón khách bằng máy bay của hãng này. Du khách mà bay cùng Indochina sẽ ở Hoian Hotel hoặc Hoian Beach Resort với giá ưu đãi và được hưởng những dịch vụ tốt nhất, cả việc đưa đón bằng xe và ca nô cao tốc. Việc hai doanh nghiệp này trở thành đối tác của nhau là cách làm ăn năng động, rất đáng được nhân rộng.

Chuyến du lịch của chúng tôi mà tôi kể trong bài viết này là một thành quả của sự hợp tác ấy…