Chọn giữa sống và chết chứ không phải chọn đắt và rẻ

“Kinh tế càng khó khăn, môi trường vĩ mô càng phức tạp, thị trường dịch vụ tư vấn sẽ càng phát triển”, ông Nguyễn Trần Bạt - Chủ tịch, Tổng giám đốc InvestConsult Group nói.

* Dịch vụ tư vấn đang dần trở thành loại hình dịch vụ có thế mạnh. Là người hoạt động lâu năm trong lĩnh vực này, ông nhận định thế nào về thị trường dịch vụ tư vấn của Việt Nam hiện nay?

Đây là một thị trường tốt và ngày càng trở nên chuyên nghiệp. Cách đây hơn 20 năm khi chúng tôi bắt đầu làm thì cả nước có khoảng 5 công ty, nhưng bây giờ đã có hơn 100 công ty.

Hiện, thị trường đã bắt đầu phân nhỏ thành các lĩnh vực thuần thuần túy về luật, sở hữu trí tuệ, môi giới và xúc tiến thương mại...

* Nhưng cùng với sự tăng trưởng về số lượng thì sự không đồng đều về chất lượng đang là thách thức rất lớn đối với ngành dịch vụ này?

Đúng vậy. Thị trường đã bắt đầu có tiêu chuẩn và tiệm cận một cách khá chuyên nghiệp song chất lượng dịch vụ của các công ty rất khác nhau, khu biệt rõ những công ty có kinh nghiệm lâu năm với các công ty mới.

Tuy nhiên, xã hội chưa tự giác về giá trị của các loại công ty như thế này, bởi chưa mất mát nhiều bởi sự thiếu kinh nghiệm về các đối tượng thương mại của mình.

Chẳng hạn, tranh chấp giữa Vinamilk với hãng Friesland của Hà Lan về nhãn hiệu “Cô gái Hà Lan” đòi hỏi tiêu chuẩn dịch vụ chuyên nghiệp. Nhưng xã hội lại chưa nhìn thấy được những tranh chấp như vậy, còn cơ quan có ý thức sớm nhất là Tổng cục Hải quan - đơn vị có nhiều va chạm về hoạt động xuất nhập khẩu.

Tôi nghĩ, không nên nhầm lẫn về tính chuyên nghiệp của loại hình kinh doanh này với bản chất chuyên nghiệp của nó. Không đạt được tiêu chuẩn chuyên nghiệp thì dù có mở công ty cũng không có khách hàng. Bởi bản thân mỗi một dịch vụ đều được tổng kết từ đòi hỏi của thị trường.

* Hội nhập, dịch vụ tư vấn gắn liền với sự phát triển của doanh nghiệp. Nhưng chỉ khi dính dáng đến các vụ kiện thương mại, doanh nghiệp Việt Nam mới thực sự chú ý đến loại hình dịch vụ này?

Đơn giản, chúng tôi cung cấp dịch vụ giải quyết những rắc rối của đời sống kinh tế, thương mại chứ không cung cấp dịch vụ làm đơn, đánh máy. Khi gặp rắc rối, DN sẽ chọn lựa giữa sống và chết chứ không phải chọn đắt và rẻ. Luật sư được thuê để giải quyết những việc khó chứ không mấy khi DN thuê luật sư để làm những việc mà ai cũng làm được. Vận dụng những thứ có lợi cho thân chủ trong điều kiện luật pháp không thật chặt chẽ là cả một nghệ thuật.

Nhưng các DN cũng có vấn đề của họ và quan hệ luật sư và DN dựa trên sự chuyên nghiệp. Việc sử dụng dịch vụ luật sư, tư vấn... luôn bí mật, bởi nó liên quan đến thông tin giữa khách hàng và luật sư. Một thời gian dài tôi đại diện cho IFC, một công ty tài chính của Ngân hàng Thế giới, khi đất nước mới mở cửa, Mỹ chưa bỏ cấm vận ở Việt Nam. 20 năm trôi qua, bây giờ tôi chỉ có thể tiết lộ như vậy.

* Thực tế, giá thuê một tổ chức tư vấn của Việt Nam thấp hơn nhiều so với tổ chức tư vấn quốc tế. Tại sao lại có sự chênh lệch này và có cách nào kéo gần sự chênh lệch này không?

Không, vì nó liên quan đến khái niệm sức mua của đồng tiền. Ví dụ, thuê dịch vụ tư vấn tại thị trường New York - Mỹ, DN phải sử dụng ngoại tệ làm nền tảng cho quan hệ tài chính. Nhưng 1 USD ở VN có sức mua lớn hơn hai đến ba lần so với 1 USD ở New York. Như vậy, DN không thể đòi hỏi giá thuê dịch vụ ở VN bằng giá dịch vụ tại New York.

* Điều này giải thích tại sao giá dịch vụ tư vấn trong nước là 50 USD tính theo giờ, còn giá chuyên gia tư vấn quốc tế là 5.000 USD?

Những việc quốc gia đại sự thì tôi không biết, nhưng DN Việt không thể thuê luật sư có giá 5.000 USD/giờ. Yếu tố giá luôn là vấn đề DN đề cập khi sử dụng dịch vụ tư vấn. Vì vậy, giá dịch vụ ở thị trường VN từ 1.000 -1.500 USD đã là nhiều rồi.

* Xin cảm ơn ông!