Cần tìm trúng điểm trũng cho dòng tiền

Tỷ giá vừa được nâng lên khá bất ngờ cùng với lãi suất được điều chỉnh giảm là tín hiệu cho thấy Nhà nước tiếp tục dùng chính sách tiền tệ để kích thích nền kinh tế. Dòng tiền có thể chảy đúng chỗ nhưng nhiều hay ít và hiệu quả tới đâu thì còn phải chờ.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) hôm 27/6 đưa ra quyết định tăng tỷ giá thêm 1% và giảm trần lãi suất huy động từ 7,5% về 7%, đồng thời bỏ trần lãi suất huy động trên 6 tháng.

Đánh giá về động thái mới này, nhiều các chuyên gia trong các lĩnh vực tài chính ngân hàng đều cho rằng, đây là nỗ lực của NHNN nhằm nới lỏng các điều kiện tín dụng, thúc đẩy cho vay, hỗ trợ cho tăng trưởng.

Việc giảm trần lãi suất được kỳ vọng sẽ giúp hạ lãi suấu đầu ra, qua đó tiền sẽ được bơm thêm vào nền kinh tế. Doanh nghiệp được kỳ vọng sẽ được tiếp cận vốn vay rẻ hơn trước. Trong khi đó, quyết định nới tỷ giá có thể giúp phản ánh chính xác hơn cung cầu ngoại tệ trên thị trường, đáp ứng nhu cầu ngoại tệ của doanh nghiệp dịp cuối năm và giảm sức ép nhập siêu đang gia tăng gần đây.

Hai quyết định quan trọng nói trên được đưa ra ngay trước thời điểm các ngân hàng sắp hoàn thành yêu cầu tất toán vàng huy động trong dân và trong bối cảnh tín dụng đang có dấu hiệu tăng trưởng tốt nhưng vẫn còn quá thấp so với mục tiêu, ở mức khoảng 3% so với kế hoạch 12% cho cả năm.

Động thái của NHNN cũng nằm trong bối cảnh Chính phủ đã và đang triển khai rất nhiều giải pháp để cứu doanh nghiệp, vực dậy nền kinh tế song song với việc đảm bảo phát triển bền vững, tránh những cú sốc về lạm phát.

Như vậy, mục đích hỗ trợ doanh nghiệp, đẩy tiền vào nền kinh tế là khá rõ và nó cũng phù hợp với những tín hiệu mà Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình đã đưa ra trước đó rằng, năm nay tín dụng phải tăng cao hơn năm ngoái để thị trường khởi sắc nhằm giải quyết hàng tồn kho.

Bên cạnh đó, NHNN cũng quyết định giảm khoảng một nửa lãi suất tiền gửi USD của cả tổ chức và cá nhân, tương ứng từ 0,5%/năm xuống 0,25%/năm và 2% xuống 1,25%/năm. Đây được coi như một biện pháp trung hòa giúp ổn định tỷ giá sau nới lỏng bởi lãi suất giảm thì cung USD sẽ tăng lên. Hiện tượng đổi USD lấy VND có thể sẽ diễn ra mạnh mẽ hơn và các lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế có cơ hội tiếp cận nhiều hơn với tiền đồng.

Cùng với tín dụng, ba kênh bơm tiền vào nền kinh tế bao gồm mua bán nợ, giải cứu BĐS, mua ngoại tệ cũng đã và đang được triển khai nhằm kéo kinh tế đi lên trong bối cảnh lạm phát ở trong tình trạng khá ổn định.

Các chính sách được đưa ra linh hoạt và được đánh giá là hợp lý và đúng thời điểm. Tuy nhiên, không ít chuyên gia và các nhà đầu tư vẫn nghi ngờ về khả năng dòng tiền có thực sự vào được sản xuất kinh doanh hay không? Kinh tế theo đó có đột phá hay không và các kênh đầu tư như chứng khoán, BĐS... liệu có ấm lên?

Dòng tiền vẫn ẩn náu

Tối qua, sau khi đón nhận các quyết định mới của NHNN, không ít NĐT cho rằng, động thái của cơ quan này sẽ giúp chi phí vốn của doanh nghiệp thấp đi trong khi VND giảm giá ở mức vừa phải sẽ kích thích xuất khẩu.

Những nhận định nói trên không phải không có cơ sở. Trong bối cảnh khi thị trường vàng đang được kiểm soát khá tốt, USD giờ đây có lãi suất thấp cũng trở nên kém hấp dẫn hơn, thì khả năng gửi tiết kiệm VND ở mức lãi suất 6-7%, trên lý thuyết, có thể vẫn là một lựa chọn. Tiền vẫn được gửi ở ngân hàng và tín dụng ra nền kinh tế sẽ có giá thấp. Các doanh nghiệp sẽ hưởng lợi từ các chính sách này và TTCK sẽ tăng trở lại.

Tuy nhiên, TTCK trong phiên giao dịch cuối tuần, 28/6 vẫn khá trầm lắng. Cả hai chỉ số VN-Index và HNX-Index đều giảm trong khi giao dịch không tăng, vẫn quanh quẩn 1.000 tỷ đồng trên sàn TP.HCM và khoảng 260 tỷ trên sàn Hà Nội.

Giải thích hiện tượng "phản ứng chậm" của TTCK, một số NĐT cho rằng, từ chính sách cho đến thực hiện là một khoảng cách khá xa. Các cơ quan chức năng đã đưa ra nhiều giải pháp từ năm trước, nhưng cho tới nay, nền kinh tế 6 tháng đầu năm chưa thực sự tích cực, sản xuất bị thu hẹp, ngân hàng vẫn khó khăn và tín dụng tăng chậm...

Điều mà nhiều NĐT lo ngại là, giả sử chính sách có tốt nhưng việc thực thi không tốt thì kết quả thu về chắc chắn là khiêm tốn.

Thời gian vừa qua, không ít người cho biết dù lãi suất trần là 7,5% nhưng ở nhiều ngân hàng, lãi suất huy động vẫn được nâng lên tới trên 9%, thậm chí trên 10%. Lãi suất đầu ra theo đó có nơi vẫn ở mức rất cao, có khi lên tới 15-18%/năm.

Gần đây, gói kích cầu BĐS 30.000 tỷ được nhiều người có nhu cầu mua nhà mong đợi nhưng trên thực tế tiếp cận vốn từ gói này rất khó khăn, dường như vẫn chưa có người dân nào vay được từ nguồn này.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng gần đây cũng thừa nhận không thể giải ngân nhanh gói tín dụng 30.000 tỷ tới người dân và đề nghị các ngân hàng thương mại tạo điều kiện nhanh nhất cho người dân vay mua nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá thấp.

Kết luận về tình hình chung kinh tế xã hội 6 tháng đầu năm, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng cũng khẳng định, chủ trương đưa ra là đúng, nhưng khâu thực hiện còn chậm, như việc Công ty mua bán nợ phải mất 6, 7 tháng mới ra được nghị định.

Có thể thấy, trong khoảng một năm vừa qua, các cơ quan chức năng trong đó có NHNN đã làm khá nhiều việc như: ổn định tỷ giá, giảm lãi suất, ổn định thị trường vàng. Ở góc độ nào đó, các thị trường này vẫn còn vấn đề và chưa thực sự như mong muốn. Tuy nhiên, việc vực dậy một nền kinh tế không phải chỉ dựa vào một chính sách, không chỉ dựa vào chính sách tiền tệ mà cần nhiều chính sách khác như tài khóa.