Đại biểu Quốc hội: Điều chỉnh quy hoạch chậm nhịp trước làn sóng phát triển mới

Phát biểu tại phiên thảo luận, ông Phạm Trọng Nhân - Ủy viên kiêm nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính, nhấn mạnh dự thảo luật cần tạo không gian linh hoạt hơn cho các động lực tăng trưởng mới, thay vì duy trì cách tiếp cận cứng nhắc, làm chậm các cơ hội phát triển.

Theo ông, thời gian điều chỉnh quy hoạch hiện kéo dài từ 12 - 18 tháng, trong khi các xu hướng đầu tư mới đòi hỏi tốc độ ra quyết định nhanh và linh hoạt. Các cơ hội về bán dẫn, trung tâm dữ liệu, logistics, đổi mới sáng tạo hay tài chính quốc tế, theo ông, không thể “chờ quy trình”.

Cùng quan điểm, ông Nguyễn Tâm Hùng - Ủy viên kiêm nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại cho rằng nhiều dự án trọng điểm đang bị chậm tiến độ do quy trình nội bộ phức tạp, thời gian kéo dài, làm đội chi phí và suy giảm năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Ông dẫn phản ánh của doanh nghiệp cho thấy, dù quy hoạch chi tiết đã hoàn tất, nhiều hồ sơ vẫn phải trải qua nhiều vòng thẩm định tại các cơ quan khác nhau, thay vì cơ chế “một cửa”. Điều này khiến nhà đầu tư phải đi lại nhiều lần, giải trình lặp lại các nội dung đã được số hóa, làm gia tăng áp lực về thời gian và chi phí.

Theo các đại biểu, quy trình kéo dài đang làm suy giảm niềm tin của nhà đầu tư, khiến không ít doanh nghiệp phải tạm dừng hoặc rút khỏi các dự án tiềm năng. Trước thực tế này, ông Nguyễn Tâm Hùng đề xuất cần luật hóa cơ chế nộp hồ sơ điện tử đồng bộ, kèm theo thời hạn bắt buộc phản hồi của từng cơ quan quản lý.

Ông Phạm Trọng Nhân cũng kiến nghị bổ sung căn cứ điều chỉnh quy hoạch đối với các dự án mang tính “cơ hội phát triển cấp quốc gia”, có tác động lan tỏa lớn và yêu cầu triển khai khẩn trương. Đồng thời, giao Chính phủ quy định cụ thể ngưỡng đánh giá về quy mô vốn, hàm lượng công nghệ, tác động đến năng suất, việc làm chất lượng cao và khả năng kết nối chuỗi cung ứng. Với các dự án đáp ứng tiêu chí, thời gian thẩm định có thể được rút ngắn tối thiểu 50%, giới hạn tối đa 6 tháng.

Hiện nay, thời gian thẩm định điều chỉnh quy hoạch quốc gia là 75 ngày, phê duyệt trong 90 ngày, tương đương khoảng 5,5 tháng. Quy trình ở cấp vùng và cấp tỉnh cũng có thời gian tương tự. Nhiều đại biểu cho rằng việc rút ngắn hơn nữa thời gian này là cần thiết khi sửa đổi luật.

Bà Nguyễn Thị Sửu - Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội TP. Huế, đề xuất quy định rõ thời hạn từng khâu nhằm hạn chế ách tắc đầu tư, gồm: hoàn tất thẩm định trong 60 ngày, phê duyệt trong 30 ngày và công bố trong 15 ngày. Với trường hợp điều chỉnh do thiên tai, dịch bệnh hoặc tình huống khẩn cấp, bà đề nghị áp dụng thủ tục rút gọn, không quá 3 ngày làm việc.

Nguyên quyền Chủ tịch tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng đề xuất gộp các bước lấy ý kiến, giải trình và thẩm định theo quy trình liên thông, áp dụng cơ chế thẩm định song song để rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, đồng thời bổ sung cơ chế điều chỉnh khi xuất hiện dự án động lực hoặc thay đổi lớn về công nghệ.

Giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết cơ quan soạn thảo đã tiếp thu, hoàn thiện quy định theo hướng rút gọn quy trình, cho phép lập và điều chỉnh quy hoạch đồng thời. Một số thủ tục như xin chủ trương đầu tư, thẩm định điều chỉnh và đánh giá môi trường chiến lược cũng được đề xuất giản lược đối với các trường hợp áp dụng trình tự rút gọn.

Dự kiến, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua Luật Quy hoạch (sửa đổi) vào sáng 10/12.