Cơn sốt ứng dụng trò chuyện âm thanh

Nền tảng mạng xã hội âm thanh Clubhouse đang tạo ra cơn sốt trên thế giới (Ảnh: Rolling Stone)

Ngôi sao mới của Thung lũng Silicon

Năm 2019, Paul Davison và Rohan Seth xây dựng Talkshow - nền tảng tiền thân của Clubhouse hiện tại. Tuy nhiên, phải đến tháng 3/2020, Clubhouse mới chính thức ra đời tại San Fransico, Mỹ. Đây là nền tảng cho phép người dùng “gặp gỡ trong phòng trò chuyện” để trao đổi mọi chủ đề quan tâm thay vì chữ viết ở dạng tin nhắn. Không hạn chế về mặt nội dung, đồng nghĩa người dùng có thể tham gia hàng nghìn phòng trò chuyện mỗi ngày, ở khắp nơi trên thế giới, nếu muốn.

Tháng 5/2020, Clubhouse chỉ có khoảng 1.500 người sử dụng. Hầu hết người dùng mới phải được người dùng cũ mời tham gia vì nền tảng này không được phổ biến rộng rãi. Điều này vô hình trung tạo cơn khát cho người sử dụng, đặc biệt là trong bối cảnh dịch Covid-19 bùng nổ mạnh mẽ tại Mỹ. Những người dùng cũ sẵn sàng rao bán lời mời sử dụng ứng dụng của họ trên eBay với giá lên tới 89 USD. Clubhouse nhanh chóng thu hút được những nhà sáng tạo nội dung trên TikTok, YouTube và các nhà đầu tư mạo hiểm như Andreessen, Horowitz.

Dữ liệu từ App Annie cho thấy,  tính đến ngày 1/2/2021, Clubhouse thu được 3,5 triệu lượt tải và chỉ hơn hai tuần sau đó, lượt tải tăng lên 8,1 triệu. Ứng dụng này đã trở nên phổ biến ở Anh, Đức, Nhật Bản, Brazil và Thổ Nhĩ Kỳ. Các ước tính bên ngoài App Annie chỉ ra lượt tải ứng dụng có thể lên tới 10 triệu. Sự gia tăng đáng kể về lượt tải nhờ vào sự tham gia của Elon Musk, Mark Zuckerberg và nhiều người nổi tiếng như Winfrey, MC Hammer, Ai Wei Wei, Lindsay Lohan, Roger Stone... Tỷ phú Elon Musk thậm chí còn gửi lời mời tham gia ứng dụng đến Tổng thống Nga Vladimir V. Putin.

Tháng 12/2020, Clubhouse công bố “Chương trình thử nghiệm dành cho người sáng tạo” với mục tiêu đưa ra mô hình kiếm tiền trên ứng dụng kiểu mới. Đầu năm 2021, Clubhouse huy động được 100 triệu USD vốn đầu tư và được định giá lên đến 1 tỷ USD.

Trước cơn sốt do “đứa con tinh thần” tạo ra, đội ngũ điều hành ứng dụng phải vật lộn để xử lý lưu lượng truy cập tăng vọt, ngày 10/2/2021, ứng dụng thậm chí gặp lỗi. Nhiều người tin rằng âm thanh đang dần thế chỗ văn bản chữ viết, ảnh và video để trở thành công cụ mới cho phương tiện truyền thông xã hội. “Đây là một sự thay đổi lớn trong cách thức hoạt động của mạng xã hội. Tôi tin Clubhouse đang mở ra một ứng dụng hoàn toàn mới”, Dave Morin - nhà sáng lập mạng xã hội Path, một trong những người đầu tư vào Clubhouse cho biết.

Sự có mặt của Clubhouse đã tác động lớn đến thế giới truyền thông xã hội. Các “ông lớn” như Facebook hay Twitter buộc phải bắt tay vào nghiên cứu những mô hình tương tự. Twitter đã mở rộng tính năng âm thanh Spaces cho nhiều người dùng hơn và Facebook được cho là đang làm việc với một đối thủ cạnh tranh của Clubhouse.

Mặt trái của Clubhouse

Tương tự các nền tảng mạng xã hội khác, sự phát triển vượt bậc của Clubhouse tại Thung lũng Silicon đi kèm với vô vàn vấn đề liên quan đến tính bảo mật thông tin của người dùng, kiểm soát nội dung độc hại hoặc kỳ thị người da màu, phụ nữ, phân biệt chủng tộc... Một số cơ quan quản lý của châu Âu lo ngại Clubhouse không thể đáp ứng những yêu cầu về bảo vệ dữ liệu người dùng.

Porsha Belle, 32 tuổi - một người dùng Clubhouse ở Houston, Mỹ, cho biết sau khi cô lên tiếng về những hành vi sai trái trên ứng dụng, người ta đã thành lập các phòng trò chuyện để khuyến khích nhau báo cáo tài khoản của cô. Tài khoản của Belle ngay sau đó đã bị tạm ngưng. “Trang của tôi bị tạm ngưng trong khi những kẻ bắt nạt thì tự do quấy rối người khác”, Belle đã cố gắng kháng cáo với Clubhouse nhưng không mấy hiệu quả.

Theo Rahchelle Dooley - một nhà quản lý mạng xã hội bị khiếm thính ở Texas, Mỹ, cô thường xuyên bị bắt nạt và đuổi ra khỏi một số phòng Clubhouse. “Họ nói tại sao người phụ nữ khiếm thính này lại sử dụng ứng dụng âm thanh. Tôi chỉ biết sững người và bật khóc”, Dooley chia sẻ.

Kimberly Ellis, 48 tuổi - học giả nghiên cứu người Mỹ và châu Phi tại Đại học Carnegie Mellon, chia sẻ trải nghiệm của bà với Clubhouse rằng, trong một số phòng trò chuyện của ứng dụng này, thay vì đưa ra lời khuyên tài chính, nhiều người dùng bị lôi kéo vào các mô hình tiếp thị đa cấp. Trong tháng 1/2021, một nữ bác sĩ tham gia Clubhouse tố cáo trường hợp một người dùng lan truyền thuyết âm mưu về vắc xin Covid-19, đồng thời kêu gọi cộng đồng từ chối tiêm chủng.

Trong cuộc thảo luận của Sundays Clubhouse, Davison - đồng sáng lập Clubhouse cho biết, công ty có các quy tắc rõ ràng chống lại việc truyền bá thông tin sai lệch, lời nói hận thù, lạm dụng và bắt nạt. Clubhouse cho biết đã bổ sung cố vấn, người kiểm duyệt cũng như tính năng an toàn cho mạng xã hội này. Tất nhiên, tương tự như nhiều nền tảng mạng xã hội khác, việc kiểm duyệt luôn có những trường hợp “lọt lưới” mà hơn ai hết, chính người dùng phải tự ý thức bảo vệ bản thân và bảo vệ cộng đồng bằng nỗ lực báo cáo sai phạm.