Bầu cử Mỹ - thế giằng co ở những bang chiến trường

Một tuần trước ngày bầu cử tổng thống Mỹ (3/11), báo giới nước này đang ghi nhận số cử tri ở các "bang chiến trường” tăng kỷ lục về số người đi bầu sớm, với hơn 64 triệu người Mỹ đã bỏ phiếu. Trong đó, khoảng một nửa đến từ hàng chục bang cạnh tranh cuối cùng, vốn quyết định ai sẽ thắng số phiếu cử tri đoàn (Electoral College).

"Bang chiến trường” là thuật ngữ chính trị dùng để chỉ các bang không hẳn ngả theo phía các ứng viên đảng Dân chủ hay Cộng hòa, hay tỷ lệ phần trăm ủng hộ ứng viên 2 đảng Dân chủ và Cộng hòa chênh lệch không lớn. Chính các bang này sẽ quyết định người chiến thắng sau cùng trong các cuộc bầu cử.

Tổng số phiếu bầu đã được bỏ sớm tính đến ngày 26/10/2020 ước hơn 64 triệu.

Hơn nữa, các cuộc bỏ phiếu sớm ở các "bang chiến trường” cũng chiếm hơn một nửa tổng số phiếu bầu của các bang đó vào năm 2016. Theo Dự án Bầu cử Hoa Kỳ, cử tri trên toàn quốc đã bỏ khoảng 46% so với tổng số phiếu được kiểm vào năm 2016.

Do đại dịch Covid-19, nhiều bang đã thay đổi các quy tắc bỏ phiếu, cho phép hàng triệu người lần đầu tiên bỏ phiếu bằng thư và nhiều bang khác đã bỏ phiếu trực tiếp sớm để tránh sự dồn cục phiếu bầu của cử tri vào ngày bầu cử. 

Đồng thời, sự nhiệt tình của cử tri ủng hộ và chống lại Tổng thống Trump cũng đã thúc đẩy tỷ lệ cử tri đi bầu sớm trên toàn quốc ở mức kỷ lục, theo New York Times.

Các đảng viên Dân chủ tỏ ra háo hức hơn nhiều về việc bỏ phiếu sớm. Trong 5 bang chiến trường - nơi các đảng viên có đăng ký, số người đăng ký thuộc đảng Dân chủ đến nay đã bỏ nhiều hơn gần 2 triệu phiếu so với người thuộc đảng Cộng hòa.

Tại Pennsylvania - bang mà ông Trump suýt giành được vào năm 2016, số người theo đảng Dân chủ đã bỏ phiếu nhiều hơn gấp 3 lần so với người của đảng Cộng hòa. Nhưng tình hình bỏ phiếu ở Florida và Bắc Carolina thì gần như tương đương.

Các cuộc bỏ phiếu sớm ở bang Texas, vốn nghiêng về đảng Cộng hòa, nhưng lại được coi là bang mang tính cạnh tranh trong năm nay, vì số lượng người da màu ngày càng tăng, vượt qua 80% tổng số cử tri đi bầu năm 2016 của bang. Các phiếu bầu ở Arizona, Florida, Georgia, Nevada và Bắc Carolina chiếm hơn 60% tổng phiếu bầu đã được bỏ ra ở các bang này 4 năm trước.

Số lượng cử tri cũng đang xuất hiện với số lượng lớn ở các bang có nhiều khả năng ủng hộ ông Joe Biden với việc bỏ phiếu sớm chỉ mới bắt đầu ở một số bang, như New York, những con số này có thể sẽ tăng lên.

Thế nhưng, việc bỏ phiếu sớm đã ít rộng rãi hơn ở các bang có nhiều khả năng ủng hộ ông Trump hơn. Các bang này có xu hướng ít dân hơn so với nhiều bang nghiêng về đảng Dân chủ và bang chiến trường. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi chúng chiếm tỷ lệ nhỏ hơn trong tổng số phiếu bầu sớm. Nhưng số phiếu bầu sớm của họ cũng nhỏ hơn so với tỷ lệ phần trăm của số người đã bỏ phiếu bốn năm trước.

Liệu lịch sử có lặp lại?

Tổng thống Trump - người đã phản đối bỏ phiếu qua thư, đang dựa vào "làn sóng đỏ" - những người ủng hộ đảng Cộng hoà bỏ phiếu trực tiếp vào ngày 3/11 để vượt qua điều có vẻ là một lợi thế bỏ phiếu sớm cho đảng Dân chủ.

Trong cuộc bầu cử năm 2016, ông Trump đánh bại bà Hillary Clinton nhờ thắng tại 6/10 bang chiến trường có sự cạnh tranh gắt gao nhất.

Dự báo, các bang chiến trường tiềm tàng trong cuộc đua sắp tới giữa ông Trump và đối thủ Joe Biden là Arizona, Florida, Georgia, Iowa, Maine, Michigan, Minnesota, Nebraska, Nevada, New Hampshire, Bắc Carolina, Ohio, Pennsylvania, và Wisconsin.

Vì vậy, cả hai ứng viên đang chạy nước rút vận động ở các bang kể trên khi ngày bỏ phiếu còn chưa đầy một tuần nữa. Trong những bang này, 8 bang có thể quyết định kết quả cuộc bầu cử là Florida, Pennsylvania, Ohio, Michigan, Bắc Carolina, Arizona, Wisconsin, Iowa.