Thu phí hạ tầng cảng biển: Bên cạnh lùi ngày còn phải giảm thêm mức thu

Tờ trình sửa đổi, bổ sung mức thu phí hạ tầng khu vực cảng biển do UBND TP.HCM gửi HĐND TP kiến nghị lùi thời gian thu phí hạ tầng cảng biển tới ngày 1/10 thay vì từ ngày 1/7 như Nghị quyết ban hành trước đó. 

Tuy nhiên, cộng đồng DN xuất nhập khẩu mong muốn thành phố cân nhắc xem xét yêu cầu nên dời thời gian thu phí đến ngày 1/7/2022 thay vì từ ngày 1/10/2021. Bên cạnh đó, họ còn cho rằng mức thu phí quá cao.

Theo Sở Giao thông Vận tải TPHCM, đối với hàng tạm nhập tái xuất, hàng gửi kho ngoại quan, hàng quá cảnh, hàng chuyển khẩu sẽ áp dụng mức thu 50.000 đồng/tấn đối với hàng lỏng, hàng rời không đóng trong container; 4,4 triệu đồng/cont với container 40ft và 2,2 triệu đồng/cont với container 20ft.

Đối với hàng hóa nhập khẩu, hàng hóa xuất khẩu mở tờ khai ngoài TPHCM sẽ áp dụng mức 500.000 đồng/cont đối với container 20ft, 1 triệu đồng/cont đối với container 40ft và 30.000 đồng/tấn đối với hàng lỏng, hàng rời không đóng trong container.

Với hàng hóa nhập khẩu, hàng hóa xuất khẩu mở tờ khai tại TP.HCM sẽ áp dụng mức thu là 250.000 đồng/cont đối với container 20ft, 500.000 đồng/cont với container 40ft và 15.000 đồng/tấn đối với hàng lỏng, hàng rời không đóng trong container.

Ông Bùi Văn Quản, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hàng hóa TP.HCM, cho biết hiện nay cước tàu vận chuyển đang tăng rất cao, các chi phí khác cũng đều tăng nên gánh thêm chi phí cảng biển sẽ là gánh nặng cho DN. 

Do đó, thành phố nên điều tiết giá cước tàu để sau khi thu phí không làm ảnh hưởng đến giá thành sản xuất. Nếu tiếp tục tính giá cước tàu để tính mức thu phí như hiện nay thì DN TP không cạnh tranh được với các DN trong khu vực. Chi phí nguyên liệu nhập khẩu cao sẽ dẫn đến giá giá hàng hóa đầu ra tăng thêm. Vì vậy, TP nên cân bằng lại giá thuê tàu, cộng với việc dời việc thu phí một năm sẽ cân đối được chi phí cho DN đang trong thời gian khó khăn.

Chủ tịch Hiệp hội nhựa TP.HCM, ông Trần Việt Anh, Tổng giám đốc Công ty CP XNK Nam Thái Sơn, tính toán rằng giá cước vận tải đường biển xuất hàng qua thị trường châu Âu và Mỹ đã tăng 7 - 8 lần. Một số hãng tàu lớn còn bán bớt tàu, khiến các DN xuất nhập khẩu càng thêm khó. 

Cước tàu quá cao nên một số khách hàng chuyển từ đặt hàng lấy ngay sang đặt hàng trước vài tháng. Nhưng việc này mang lại một số rủi ro. DN nhận đơn phải tìm lịch, xác định được ngày tàu đi mới dám sản xuất. Nếu chẳng may chậm trễ dù chỉ 1 - 2 ngày thì không thể lùi lịch tàu mà sẽ phải hủy luôn đơn hàng. Công ty Nam Thái Sơn đã phải dừng hết các đơn hàng nhập hạt nhựa từ Mỹ cách đây khoảng 6 - 7 tháng vì không có tàu vận chuyển. 

Không chỉ giá thuê tàu cao, giá thuê container cũng tăng phi mã. Theo Nhân Dân, phí thuê container chở hàng từ Việt Nam tăng cao đột biến từ tháng 11/2020. Cước thuê container đi Anh trong tháng 10/2020 chỉ 1.420 USD sang tháng 11 đã tăng lên 5.420 USD. Tháng 12 vọt lên 7.200 USD. Cước thuê container từ Thái Lan về Việt Nam trước tháng 10/2020 chỉ 60 USD, đến tháng 11 tăng tới 600 USD. Từ Việt Nam đi Mỹ trước tháng 10/2020 chỉ dao động khoảng 700 - 1.000 USD đã tăng lên 5.000 USD. 

Ông Trần Việt Anh có ý kiến đề nghị hoãn thu phí một năm cộng với thời gian dịch bệnh. "Với tình hình hiện nay, DN còn hoạt động được là may mắn lắm rồi, nên hạn chế phát sinh các loại phí" - ông Việt Anh cho biết.

Ông Chu Tiến Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM cũng đồng tình với đề nghị dời ngày thu phí chưa giải quyết được vấn đề. Quan trọng hơn, TP nên xem xét giảm mức thu phí vì hiện nay chi phí logistics còn rất cao. DN đang gánh quá nhiều thuế phí mà hiện nay còn phải gồng thêm chi phí tiêm vaccine cho người lao động.

Theo ông Nguyễn Đức Nghĩa, Giám đốc Trung tâm Tư vấn Pháp luật tại Hiệp hội Doanh nghiệp TP thì UBND TP đã tính toán trên cơ sở dữ liệu từ các Sở, Ngành chuyên môn để đề xuất lùi thời gian thu phí hạ tầng cảng biển tới ngày 1/10 thay vì từ ngày 1/7. Đây là động thái tốt của chính quyền thể hiện sự quan tâm, hỗ trợ của chính quyền TP.

Tuy nhiên, thời gian gia hạn 3 tháng là khá ngắn. Dịch bệnh lại hoành hành rất mạnh ở TP và phát triển rộng ra các tỉnh lân cận, khó có khả năng dập dịch ngay được.  

Do đó, TP nên cân nhắc xem xét yêu cầu của cộng đồng DN, không làm phát sinh gia tăng các khoản thuế phí. Việc này sẽ hỗ trợ DN khắc phục khó khăn, đẩy mạnh xuất nhập khẩu nhằm góp phần nhanh chóng phục hồi nền kinh tế bị ảnh hưởng nặng nề bởi Covid-19.