Chuyện gạo Thái, gạo Việt

Việc hai tờ báo lớn của Thái Lan cùng có bài thông tin về việc 6 tháng đầu năm 2012 Việt Nam đã trở thành quốc gia xuất khẩu gạo "nhiều nhất" thế giới, nghe qua tưởng chừng vị trí số một lâu nay của Thái Lan đã "lâm nguy". Nhưng phân tích kỹ thì mới thấy, chuyện xuất khẩu "nhiều nhất" không đồng nghĩa với việc "là nhất".

Đọc E-paper

Hai tờ Bưu điện Bangkok và Dân tộc dẫn số liệu do Bộ Thương mại Thái Lan công bố cho thấy, tính đến ngày 9/10, Việt Nam đã bán ra được khoảng 5,9 triệu tấn gạo, Ấn Độ 5,6 triệu tấn và Thái Lan 5,2 triệu tấn.

Theo báo chí Thái Lan, tính từ đầu năm đến đầu tháng 10 này, lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam đã đạt mức gần 6 triệu tấn và như vậy đã trở thành nước xuất khẩu gạo nhiều nhất trên thế giới.

Theo sau Việt Nam là Ấn Độ, trong khi Thái Lan, quốc gia thường xuyên giữ vị trí số 1, đã bị đẩy xuống hàng thứ ba về số lượng. Tuy nhiên, nhờ gạo được giá, nên tính về doanh thu, Thái Lan vẫn đứng đầu thế giới.

Theo giá hiện nay, một tấn gạo trắng 5% tấm của Thái Lan được bán với giá 570 USD, trong khi gạo Việt Nam chỉ là 490 USD và Ấn Độ 460 USD. Như vậy, Thái Lan vẫn là quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu với doanh số 3,5 tỷ USD, Việt Nam theo sau với 2,45 tỷ USD, và Ấn Độ đứng thứ ba với 2,29 tỷ USD.

Theo các quan chức Bộ Thương mại Thái Lan cũng như giới xuất khẩu nước này, không chỉ dẫn đầu về mức doanh thu, từ nay đến cuối năm, Thái Lan có thể nhanh chóng giành lại vị trí số 1 truyền thống của mình về lượng gạo xuất khẩu.

Rất tự tin, Vụ phó Vụ Ngoại thương Bộ Thương mại Thái Lan Tikhumporn Natvaratat cho hay, mặc dù trong thời điểm này đang đứng thứ ba về khối lượng gạo xuất khẩu, song Thái Lan vẫn giữ vị trí số 1 thế giới về trị giá gạo bán ra do gạo Thái có chất lượng cao hơn.

Trong khi đó, theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), tổng lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam năm nay có thể đạt 7,5 triệu tấn, tăng khoảng 4% so với năm 2011.

Nhưng vị trí về lượng xuất khẩu này còn bị cạnh tranh gay gắt bởi một đối thủ khác là Ấn Độ. Theo Viện Nghiên cứu Lúa gạo Quốc tế, sản lượng gạo xuất khẩu của Ấn Độ sẽ tăng hơn gấp đôi mức 2,8 triệu tấn trong năm 2010 - 2011, lên 7 triệu tấn.

Ấn Độ hiện là quốc gia có diện tích trồng lúa lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Trung Quốc. Tuy nhiên, cũng tương tự như Việt Nam, sự tăng trưởng mạnh về xuất khẩu gạo của Ấn Độ cũng do đang được hưởng lợi từ việc Chính phủ Thái Lan quyết định tăng giá thu mua lúa gạo cho nông dân cao hơn giá thị trường khiến sản lượng xuất khẩu của nước này chậm lại. Hiện giá gạo của Ấn Độ thấp hơn khoảng 100 USD so với gạo Thái Lan.

Nhận định về "cuộc đua tam mã” này, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) vẫn dự đoán, trong thập kỷ tới, Thái Lan sẽ vẫn là nước xuất khẩu gạo đứng đầu thế giới.