Cải cách thuế - Thiết yếu để phát triển kinh tế

Từ 5 năm trở lại đây, Ngân hàng Thế giới đều đặn tiến hành chương trình kinh tế “Doing Business”. Mục đích chính là điều tra việc chi trả thuế của doanh nghiệp tại 183 nền kinh tế toàn cầu.

Doing Business tính toán tất cả loại thuế doanh nghiệp phải trả cho nhà nước, ở mọi cấp độ, từ trung ương đến địa phương.

Bên cạnh đó, chương trình còn tìm hiểu những quy tắc, luật lệ trong 9 khía cạnh: khởi nghiệp, người lao động, tín dụng, ngoại thương, hiệu lực hợp đồng, giải quyết giấy phép xây dựng, đăng ký nhà đất, bảo vệ nhà dầu tư, và kết thúc kinh doanh.

Chương trình “Doing Business” tìm hiểu về hệ thống thuế từ góc nhìn của doanh nghiệp trong nước, chiếu theo luật thuế của từng quốc gia. Những doanh nghiệp được điều tra là doanh nghiệp vừa và nhỏ, nhà bán lẻ. Chương trình chọn lựa một cách cẩn trọng để các doanh nghiệp đồng nhất, có thể so sánh với các doanh nghiệp khác trên toàn cầu.

Cụ thể, Doing Business điều tra: thuế suất doanh nghiệp phải chi trả, và gánh nặng thủ tục hành chính của quá trình đóng thuế. Ngoài ra, còn có 3 nghiên cứu phụ về: tổng thuế suất, thời gian thực hiện quá trình đóng thuế (thuế doanh lợi, thuế lao động, thuế tiêu thụ, thuế bắt buộc), số lần đóng thuế.

Doing Business tính toán tất cả loại thuế doanh nghiệp phải trả cho nhà nước, ở mọi cấp độ, từ trung ương đến địa phương. Thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế an sinh xã hội, thuế lao động trả bởi chủ doanh nghiệp, thuế nhà đất, thuế sang nhượng nhà đất, thuế cổ tức, thuế lợi nhuận tài sản đầu tư, thuế giao dịch tài chính, thuế rác thải, thuế giao thông vận tải. Ngoài ra, nghiên cứu phụ còn tìm hiểu về thuế doanh lợi và thuế giá trị gia tăng VAT.

Từ những chỉ số đó, Doing Business hy vọng nhà nước sẽ tiến hành cải cách luật thuế, đơn giản hóa thủ tục hành chính, giúp việc chi trả thuế của doanh nghiệp dễ dàng hơn.

Nhờ có Doing Business:

- Từ tháng 6/2008 đến tháng 5/2009, có 45 nền kinh tế cải tổ hệ thống để việc đóng thuế dễ dàng hơn ít nhất 25% so với năm trước đó.
- Đông Âu và Trung Á cải cách nhiều nhất, với 10 nền kinh tế đã và đang thực hiện cải cách.

Theo tính toán của Doing Business:

- Các công ty (trong diện được điều tra) phải đối mặt với tổng thuế suất 48,3%, và mất trung bình 286 giờ/năm, thực hiện 31 lần thanh toán, theo như luật thuế.
- Nếu doanh nghiệp tại các quốc gia có thu nhập cao tốn chừng 212 giờ/năm để đóng thuế, thì doanh nhân Mỹ La-tinh đang phát triển mất đến 638 giờ.
- Số lần thanh toán cũng khác nhau. Đông Âu và Trung Á mất 53 lần. Còn các nước phát triển trung bình chỉ mất 14 giờ.
- Có 5 quốc gia trong Liên Minh Châu Âu (EU) cũng đã áp dụng những biện pháp cải cách hệ thống thuế: Bỉ, Cộng Hòa Séc, Phần Lan, Ba Lan Tây Ban Nha.
- Trong EU, tổng thuế suất của các công ty giảm từ 46% xuống còn 44,5%. Thời gian để thực hiện quá trình đóng thuế giảm từ 257 giờ xuống còn 232 giờ.
- Trung bình, doanh nghiệp toàn thế giới chịu 9,5 thuế.

Có thể tham khảo thêm tại địa chỉ website: www.doingbusiness.org/taxes.