.jpg "Tượng đài phải là hình ảnh của đội ngũ doanh nhân")
Gửi bình luận
Trong điều kiện kinh tế khó khăn, ngân sách hạn hẹp, có ba lý do để Chính phủ không nên duyệt đề xuất của Hà Nội.
 |
Hiện nay đã có chủ trương tuyên truyền phát triển điện hạt nhân, nhưng TS. Võ Đại Lược cho rằng chưa đến thời điểm tất cả các địa phương phải thi hành. Nếu Hà Nội muốn tuyên truyền, phải có chỉ thị của Thủ tướng.
* UBND TP. Hà Nội vừa đề nghị ngân sách trung ương bố trí khoảng 15 tỷ đồng thực hiện đề án tuyên truyền phát triển điện hạt nhân giai đoạn 2016 - 2020. Ông nhận định thế nào về đề nghị này?
- Trong điều kiện kinh tế khó khăn, ngân sách hạn hẹp, có ba lý do để Chính phủ không nên duyệt đề xuất của Hà Nội.
Thứ nhất, thời điểm chưa thích hợp. Hà Nội, chưa cần tuyên truyền vào thời điểm này, bởi nhà máy điện hạt nhân đầu tiên chưa xây dựng và còn lâu mới hoàn thành.
Thứ hai, địa điểm không phù hợp. Quan trọng nhất là dân chúng xung quanh khu vực xây nhà máy điện hạt nhân, nếu cần tuyên truyền, họ phải là những người đầu tiên, không phải người dân Hà Nội.
Thứ ba, gây hiệu ứng ngược. Thực tế, nhiều người dân chưa biết đến điện hạt nhân. Động thái này của Hà Nội có thể khiến số người phản đối xây nhà máy điện hạt nhân tăng lên, gây áp lực cho Chính phủ bởi những quan ngại về bội chi ngân sách và vấn đề an toàn của điện hạt nhân.
* Nhân việc này, ông nghĩ gì về kỷ luật ngân sách?
- Hơn một lần tôi đã nói chủ trương đầu tư công của ta có vấn đề. Phần lớn các yêu cầu chi ngân sách trung ương đều do chính quyền địa phương đề xuất. Điều này dẫn đến tình trạng tiền của trung ương nhưng địa phương quyết chi.
UBND TP. Hà Nội vừa ban hành Kế hoạch số 136/KH-UBND, để thực hiện đề án tuyên truyền về phát triên điện hạt nhân đến năm 2020. Trong đó UBND TP. Hà Nội đề nghị ngân sách trung ương bố trí kinh phí thực hiện năm 2016 là hơn 2,1 tỷ đồng, giai đoạn 2017 - 2020 là 12,5 tỷ đồng. |
Do đó, tổng đầu tư công do chính quyền địa phương quyết chi ngày càng gia tăng, chiếm tới 60 - 70% tổng chi của ngân sách nhà nước.
Trong bối cảnh phân cấp rất mạnh cho địa phương, có thể xuất hiện những dự án vô lý, lãng phí.
Đơn cử, Nghệ An đã có sân bay, Thanh Hóa vẫn được duyệt xây sân bay, dù sân bay của hai tỉnh chỉ cách nhau hơn trăm cây số.
* Theo ông, có thể siết chặt hơn kỷ luật ngân sách không và bằng cách nào?
- Nhìn vào thực tế duyệt chi ngân sách hiện nay, không loại trừ dự án tuyên truyền điện hạt nhân của Hà Nội cũng sẽ được duyệt chi, với lý do số tiền không lớn. Tuy nhiên, điều này sẽ tạo ra tiền lệ xấu cho cả các dự án đầu tư công khác.
Mặt khác, phải lường trước việc Ninh Thuận, TP.HCM và các tỉnh, thành phố khác cũng sẽ lập dự án xin ngân sách trung ương để tuyên truyền điện hạt nhân. Khi đó, con số mà ngân sách trung ương phải chi sẽ lên tới cả trăm tỷ đồng.
Ở các nước, quốc hội quyết định thu, chi ngân sách và giám sát việc thực thi của chính phủ. Quốc hội có thể phạt chính phủ nếu chi vượt dự toán, làm tăng bội chi.
Mỹ từng dựng "vách đá tài chính" giữa quốc hội và tổng thống khi hai bên tranh cãi về thâm hụt ngân sách và không cho vượt trần. Nước Mỹ cũng từng phải đóng cửa một loạt cơ quan của chính phủ do không có tiền vận hành.
Việt Nam có kỷ luật tài chính, quốc hội có quyền thông qua, có quyền giám sát thu, chi ngân sách nhà nước, nhưng kiểm soát chi tiêu ngân sách của Quốc hội còn hạn chế. Quốc hội phát biểu trên cơ sở những số liệu Chính phủ công bố. Bên Chính phủ cũng cố gắng để đưa ra các báo cáo phù hợp với các chỉ tiêu kinh tế Quốc hội đề ra.
Nếu Quốc hội quyết định thâm hụt ngân sách mức 5% thì Chính phủ cũng có cách để có thể đưa số liệu phù hợp, trường hợp trót tiêu quá trong năm nay sẽ được chuyển sang năm sau.
Tại diễn đàn Quốc hội, cũng có những ý kiến không đồng tình và các bộ, ngành phải giải trình những vấn đề liên quan, nhưng tất cả những điều đó chưa thay đổi được quyết định duyệt chi ngân sách.
* Cảm ơn ông!
>Phát triển điện hạt nhân: Việt Nam sắp hoàn thành “Cột mốc số 2”
>Nhật có thể khởi động lại nhà máy điện hạt nhân
>Nga tổ chức thi để tìm nhân sự cho nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận
