Tổng thống Philippines dịu giọng với Mỹ

Phát biểu hôm Chủ nhật tuần trước, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte kêu gọi Mỹ hợp tác cùng Philippines trong việc chống lại chủ nghĩa khủng bố toàn cầu, và nói tất cả dựa trên quan hệ "lịch sử" giữa Washington và Manila, theo đài ABS-CBN.

Đọc E-paper

Phát biểu này xuất hiện sau khi hồi thứ Năm tuần trước, Bộ trưởng Tư pháp Philippines Vitaliano Aguirre đưa hai nghi phạm người nước ngoài ra trình diện, nghi rằng những người này liên quan tới tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS). Đây là lần đầu tiên các quan chức Philippines xác nhận những kẻ khủng bố chết chóc đã hiện diện ở nước này.

Mặc dù vậy, giới quan sát quốc tế xoáy sâu vào sự thay đổi thái độ của ông Duterte đối với Mỹ nhiều hơn là tính chất thông thường của một phát ngôn chống khủng bố. Trước đây, lãnh đạo Philippines là người nổi tiếng với những lời lẽ nhục mạ cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama, và nhiều lần khẳng định Philippines sẵn sàng hợp tác với Nga và Trung Quốc, chứ không cần một đồng minh lâu năm như Mỹ.

Hãng tin Bloomberg ngày 10/4 dẫn lời quyền Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo nhấn mạnh chính quyền của ông Duterte muốn Mỹ tăng cường an ninh và hợp tác trong khu vực Biển Đông. Ông nói: "Mối quan hệ giữa chúng tôi với Mỹ rất mạnh mẽ và sinh động. Điểm then chốt là không để những mảnh vá thô ráp này ảnh hưởng tới cốt lõi của mối quan hệ”.

>>Philippines trong thế khó xử với Trung Quốc

Sự thay đổi của Philippines được cho liên quan tới cuộc đàm phán sắp diễn ra giữa ông Duterte và Trung Quốc xung quanh bãi cạn Scarborough, khu vực mà Philippines cho là của mình nhưng Trung Quốc chiếm đóng từ năm 2012. Trước đây ông Duterte gây bất ngờ khi đòi đàm phán song phương với Trung Quốc thay vì đưa vấn đề Biển Đông ra các cuộc đàm phán đa quốc gia.

Vài ngày qua, ông Duterte cũng gây chú ý với tuyên bố muốn tiến ra các thực thể ngoài Biển Đông để khẳng định chủ quyền. Và dù tuyên bố này sau đó bị điều chỉnh, nó cũng cho thấy Philippines đang có những phương án chủ động liên quan tới vấn đề này. Ông Manalo cho biết vẫn đang sắp xếp một cuộc họp giữa ông Duterte và Tổng thống Mỹ Donald Trump vào cuối năm nay, cũng như hy vọng sẽ thảo luận với Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson vào tháng tới - trùng vào tháng đàm phán với Trung Quốc.

"Chúng tôi có mối quan hệ dài lâu với Mỹ, và chúng tôi muốn xây dựng mọi thứ dựa trên điều đó. Đối với Trung Quốc, chúng tôi đang xây dựng những chiếc cầu nối để cải thiện quan hệ”, ông Manalo nói thêm.

Philippines, nước trong nhiệm kỳ Chủ tịch luân phiên của ASEAN, vẫn đang mắc kẹt giữa Mỹ và Trung Quốc. Đối với Mỹ, Philippines vẫn nhìn thấy lợi ích từ hợp tác quốc phòng, còn với Trung Quốc, Manila phải cân đo đong đếm giữa chủ quyền và lợi ích kinh tế. Trong khi đó Mỹ - Trung lại vừa là hai nền kinh tế lớn song hành, vừa tồn tại những mâu thuẫn và tham vọng địa chính trị trong khu vực.

>>Philippines - Trung Quốc cải thiện quan hệ nhờ kinh tế