Nước Mỹ sẽ của… Trung Quốc?

Số liệu mới nhất từ Chính phủ Trung Quốc cho thấy, chỉ trong nửa đầu năm 2010, đầu tư của Trung Quốc vào Mỹ đã tăng trưởng tới 360% so với cùng kỳ năm trước.

Kinh tế Trung Quốc được nhìn nhận phát triển quá nóng.

Thế nhưng không phải ai (cụ thể là những người đứng đầu ngành thép tại Mỹ đang cố gắng hạn chế đầu tư của Trung Quốc vào Mỹ nhân danh bảo vệ an ninh quốc gia) cũng chào đón điều này. Ít nhất 1 thương vụ đã bị chặn lại trong tháng 5/2010.

Bộ Thương mại Trung Quốc chưa công bố con số thực tế ngoại trừ tuyên bố rằng tổng tiền đầu tư ra nước ngoài của nước này tính đến cuối tháng 6/2010 đã lên 55,2 tỷ USD trong khi đó con số của cả năm 2009 chỉ là 43,3 tỷ USD.

Chính quyền các bang như South Carolina và Texas đã hết sức cố gắng để thu hút tiền đầu tư từ Trung Quốc bởi tiền giúp tạo việc làm, nhà xưởng cho người Mỹ tại những bang chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của suy thoái kinh tế. Nhà máy American Yuncheng Gravure Cylinder do Trung Quốc đầu tư tiền đã đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2010.

Cuối tuần trước Mamtek International, tập đoàn đầu tư của Trung Quốc Đại Lục trụ sở chính tại Hồng Kông, có kế hoạch xây dựng nhà máy sản xuất đường với công nghệ hiện đại. Tập đoàn này sẽ rót 46 triệu USD vào bang Missouri, tạo ra 312 việc làm trong thời gian từ nay đến cuối năm 2011 sau đó tăng gấp đôi số lượng việc làm trong dài hạn.

Ông Jay Nixon, thống đốc bang Missouri, nói: “Số lượng việc làm trên sẽ đóng vai trò quan trọng với kinh tế bang Missouri và lĩnh vực sản xuất của chúng tôi, thêm dấu hiệu tích cực cho thấy kinh tế của bang chúng tôi sẽ tiến lên”.

Tuy nhiên nhiều nhà đầu tư Trung Quốc khác muốn đầu tư vào Mỹ không gặp thuận lợi như vậy. Tập đoàn sản xuất thép Angang Steel lớn thứ 4 Trung Quốc trong tháng 5/2010 cho biết muốn đầu tư 175 triệu USD để mua 20% cổ phần tại nhà máy sản xuất thép xoắn hiện đang được xây dựng bởi Công ty Steel Development của Mỹ.

Tuy nhiên, ngày 2/7/2010, nhóm 50 nghị sỹ Mỹ kêu gọi thanh tra liệu thương vụ đầu tư trên có ảnh hưởng đến an ninh quốc gia của Mỹ. Đợt thanh tra này bắt đầu với khởi xướng từ Hiệp hội các công ty sản xuất thép tại Mỹ. Về phần mình, Trung Quốc gọi đợt thanh tra này là hành vi bảo hộ.

Ông Yao Jian, phát ngôn viên Bộ Thương mại Trung Quốc, nói: “Phần lớn chính trị gia Mỹ hy vọng Trung Quốc có thể đầu tư vào Mỹ để tạo việc làm, vì thế động thái tiến hành điều tra và xem xét lại thỏa thuận của nhóm nhỏ chính trị gia là hoàn toàn không phù hợp”.

Ông nhấn mạnh động thái bảo hộ của Mỹ như trên sẽ khiến mong muốn đầu tư vào Mỹ của Trung Quốc giảm mạnh. Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin Trung Quốc đã hối thúc các công ty thép Trung Quốc đầu tư ra nước ngoài để tránh rào cản thương mại Mỹ.

Hiệp hội sắt, thép Trung Quốc cho biết xuất khẩu thép của Trung Quốc giảm 60% trong năm 2009 do khủng hoảng tài chính toàn cầu và đà phục hồi của kinh tế Trung Quốc hiện đang chịu ảnh hưởng tiêu cực bởi bảo hộ tại châu Âu và Mỹ.