Vực dậy du lịch y tế: Chậm còn hơn không

Theo báo cáo của Hãng kiểm toán Deloitte, ngành du lịch y tế trên toàn cầu hiện có giá trị không dưới 60 tỷ USD. Hằng năm, có khoảng 14 triệu lượt bệnh nhân di chuyển liên quốc gia để tìm kiếm các dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Những năm gần đây, dịch vụ này phát triển mạnh mẽ và là một phần quan trọng của ngành du lịch tại các nước Hàn Quốc, Thái Lan, Singapore, Malaysia...

Sân chơi của nước ngoài

Tại Việt Nam, trung bình mỗi năm cả nước có khoảng 50.000 người ra nước ngoài khám chữa bệnh với kinh phí ước khoảng 2 tỷ USD. Loại hình dịch vụ du lịch này được các nước Hàn Quốc, Thái Lan, Singapore, Malaysia... khai thác triệt để với những chính sách quảng bá chuyên nghiệp đến khách hàng Việt.

Riêng thống kê của Hội đồng Du lịch Y tế Malaysia (MHTC) cho thấy, năm 2016, chi phí cho du lịch khám chữa bệnh của người Việt Nam tại Malaysia đã tăng đến 86% (khoảng 9.800 bệnh nhân), trong đó chiếm phần lớn doanh thu lên tới 10,8 triệu RM tại các bệnh viện là mảng điều trị ung thư và các bệnh lý về tim mạch.

Bà Shobena Singnam - Giám đốc Quan hệ công chúng và Truyền thông MHTC cho biết, cuối năm 2015, MHTC ra mắt văn phòng du lịch y tế tại Việt Nam - chuyên hỗ trợ du lịch y tế đồng thời cung cấp tất cả thông tin về các dịch vụ tiện ích tại Malaysia. Tháng 4 vừa qua, MHTC mở thêm trang web ytemalaysia.vn để giúp bệnh nhân người Việt dễ dàng tiếp cận hệ thống chăm sóc sức khỏe chất lượng kết hợp với dịch vụ du lịch.

Cổng thông tin được xây dựng bằng tiếng Việt giúp khách hàng không mất nhiều thời gian trong việc tìm kiếm thông tin về các bệnh viện, các chuyên gia y tế. Tại đây còn có dịch vụ đặt hẹn với chuyên gia y tế, hỗ trợ dịch vụ dịch thuật, đặt vé máy bay, ăn ở... cũng như hỗ trợ du khách Việt trước, trong và sau điều trị.

Trung tâm Xúc tiến Du lịch Singapore khuyến khích các bệnh viện, trung tâm y tế của nước này lập văn phòng đại diện tại Việt Nam. Hiện nay, hệ thống văn phòng đại diện các trung tâm y tế Singapore tại TP.HCM và Hà Nội không chỉ cung cấp thông tin mà còn làm luôn các thủ tục để đưa khách sang Singapore mà không cần thông qua các công ty du lịch lữ hành Việt Nam.

Tương tự, ngành du lịch Thái Lan, Hàn Quốc cũng thông qua văn phòng đại diện của mình tiếp cận khách hàng Việt. Tổng cục Du lịch Hàn Quốc (KTO) cũng đã ra mắt cổng thông tin trực tuyến visitmediakoreo.com. Khi truy cập vào website này, khách hàng sẽ dễ dàng tìm thấy thông tin về các cơ quan y tế tại Hàn Quốc cũng như các thông tin đa dạng về các dịch vụ y tế tại nước này.

Chậm còn hơn không

Trong khu vực Đông Nam Á, ngành y tế Việt Nam được đánh giá cao bởi 2 thế mạnh là chữa hiếm muộn bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo với tỷ lệ thành công cao, dịch vụ thẩm mỹ và thẩm mỹ răng chất lượng với giá rẻ. TP.HCM là địa phương có tiềm năng lớn về du lịch, tập trung nhiều bệnh viện công lập và tư nhân như Đại học Y Dược, Chợ Rẫy, Từ Dũ, FV... với chất lượng chuyên môn ngang tầm khu vực, nhiều kỹ thuật chuyên sâu đẳng cấp quốc tế. Những bệnh viện này cũng đã chữa trị cho nhiều bệnh nhân các nước.

Chẳng hạn như, từ năm 2008 đến nay, Bệnh viện Đại học Y Dược điều trị nội trú cho gần 6.000 bệnh nhân từ nước ngoài. Ở Bệnh viện FV, ngoài 20.000 lượt bệnh nhân đến từ Campuchia, Lào, Myanmar mỗi năm còn có khá đông bệnh nhân đến từ Mỹ, châu Phi. Các bệnh viện Từ Dũ, Vạn Hạnh, Chợ Rẫy... mỗi năm cũng đón khoảng 500 bệnh nhân nước ngoài đến khám chữa bệnh.

Dù đã có khách hàng nước ngoài đến khám chữa bệnh và nhiều lợi thế về danh lam thắng cảnh nhưng lĩnh vực du lịch - y tế Việt Nam vẫn chưa được khai thác đúng tiềm năng. Các công ty lữ hành chưa khai khác phân khúc khách hàng là người bệnh - du khách.

Hầu hết số khách nước ngoài khi đến Việt Nam khám chữa bệnh đều có nhu cầu tham quan, nghĩ dưỡng. Tuy nhiên, nhiều du khách cho biết việc lên kế hoạch du lịch chữa bệnh tại nước ta mất khá nhiều thời gian vì thông tin ít, các tour y tế và chăm sóc sức khỏe tại các công ty lữ hành còn rất hiếm hoi.

Để khai thác lợi thế về du lịch kết hợp khám chữa bệnh, Sở Y tế và Du lịch TP.HCM đang lên phương án hợp tác.

Theo PGS-TS-BS. Tăng Chí Thượng - Phó giám đốc Sở Y tế, ngành y tế sẽ triển khai 5 loại hình du lịch y tế gồm nha khoa, y học cổ truyền, thẩm mỹ, khám sức khỏe và tầm soát bệnh, các dịch vụ chuyên sâu.

Ông Lã Quốc Khánh- Phó giám đốc Sở Du lịch TP.HCM cho biết: "Mặc dù chúng ta triển khai chậm dịch vụ này, nhưng vẫn còn hơn không, hơn thế đây là điểm rơi đúng để đẩy mạnh du lịch y tế khi những điều kiện về tay nghề, cơ sở vật chất đủ cạnh tranh với các nước và vùng lãnh thổ cũng đang có thế mạnh như Đài Loan, Hàn Quốc, Thái Lan... Nhiệm vụ của Sở du lịch là lên chương trình tổ chức quảng bá đến thị trường các nước . Đồng thời, cùng với các đơn vị lữ hành lập chương trình tour, tuyến du lịch kết hợp y tế, chăm sóc sức khỏe theo từng đối tượng, từng nhu cầu... Trước mắt, trong tháng 6 sẽ có hai sự kiện chính thức về du lịch y tế do 2 sở đồng tổ chức. Theo đó, ngày 16/6 sẽ diễn ra Hội thảo du lịch y tế, và ngày 24/6 là Triển lãm du lịch nha khoa tại Dinh Độc Lập với sự tham dự của nhiều gian hàng của các bệnh viện".

Nhiều cơ sở y tế, dịch vụ đang có kế hoạch hưởng ứng. Ông Nguyễn Đức Minh - Giám đốc Bệnh viện Răng Hàm Mặt TP.HCM cho biết: "Bệnh viện Răng Hàm Mặt là đầu mối du lịch nha khoa. Chúng tôi đang lấy ý kiến góp ý của các chuyên gia, nhà chuyên môn để xây dựng chuẩn đánh giá cơ sở nha khoa đủ điều kiện tham gia vào loại hình du lịch y tế. Cơ sở nha khoa nào nhận thấy mình đạt các tiêu chuẩn theo yêu cầu thì gia nhập vào dịch vụ này một cách minh bạch, công khai.".

Ông Phan Cao Bình - Tổng giám đốc Công ty Đông phương Cổ truyền, tác giả mô hình spa trị liệu Việt cũng cho biết đang nỗ lực kêu gọi đầu tư phát triển chuỗi mô hình spa trị liệu Việt - đưa y học cổ truyền Việt Nam vào spa, nhằm tạo ra nét hấp dẫn riêng của du lịch Việt.