Đồng tiền liền khúc ruột

Dòng tiền sẽ đổ về nơi sinh lời cao nhất - đó là quy luật của thị trường. Tuy nhiên, sự dịch chuyển quá nhanh của dòng vốn, kích hoạt bởi sự biến động khôn lường của thị trường sẽ là rủi ro cao đối với tất cả các nhà đầu tư.

Ăn "sóng non"

Tiến sĩ Đỗ Thị Loan, Tổng thư ký Hiệp hội Bất động sản Việt Nam kể, khi thị trường bất động sản đóng băng, bà khảo sát một loạt các doanh nghiệp bất động sản và hầu như nơi nào cũng trong cảnh đìu hiu. Hỏi một giám đốc doanh nghiệp bất động sản tại quận 2, vậy tiền trên thị trường đi đâu hết, vị giám đốc trả lời, nó chạy vào chứng khoán hết rồi!

Để hiểu tại sao chứng khoán lại hấp dẫn đến vậy, bà Loan quyết định tìm đến các sàn giao dịch chứng khoán để tìm hiểu. Điều bất ngờ với bà là đến sàn chứng khoán nào cũng đều gặp... hội viên. Bà Loan kết luận: Hội viên của mình thật lanh lẹ, thấy bất động sản ngưng trệ, lập tức chuyển sang chứng khoán. Mà nếu chứng khoán có suy, thì lập tức về mở quán cà phê kinh doanh.

Câu chuyện của bà Loan phần nào khắc họa đặc điểm của nhà đầu tư cá nhân Việt Nam: Thích đầu tư ngắn, sẵn sàng chuyển hướng đầu tư dù chưa trang bị kiến thức tốt về kênh đầu tư mới. Đây cũng chính là nhắc nhở của phần lớn các chuyên gia trong lĩnh vực vàng, bất động sản và chứng khoán.

Về kênh đầu tư vàng, theo kinh nghiệm chia sẻ của ông Nguyễn Minh Trí, Công ty Vàng Bạc Đá Quý Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, thì khi đầu tư vào vàng, trước hết về mặt vốn, nhà đầu tư nếu có 10 đồng thì chỉ nên bỏ ra 2 đồng. Vì biến động giá vàng là cực kỳ lớn. Khi biên độ rộng ra, 1 là thắng lớn, hai là phải bỏ vốn vào nhiều thêm. Mà cứ phải theo thì sức chịu không nổi, đến lúc buộc phải cắt lỗ thì rất đau.

Ông Trí cũng thẳng thắn cho rằng, nhà đầu tư đôi khi cần phải “ăn non” một chút: Tôi thấy có nhà đầu tư đang ở trạng thái lời 5 tỷ đồng, nhưng chỉ sau 3 ngày đã lỗ tới 5 tỷ. Vì vậy, nhà đầu tư phải biết chốt lãi hợp lý. Nên nhớ một điều, lướt sóng vàng cực kỳ nguy hiểm, hầu như đều bị “đứt hết”. Chỉ có đầu tư lâu dài là có vẻ ổn.

Cuộc chơi dài hạn

Riêng đầu tư trên sàn vàng, ông Phạm Hoàng An, Trung tâm Giao dịch vàng Sacombank nhấn mạnh, nhà đầu tư ngoài trang bị kiến thức cơ bản, cũng nên tham gia nhiều vào các chương trình huấn luyện đào tạo cho nhà đầu tư của các trung tâm giao dịch, đặc biệt là tìm hiểu các công cụ hỗ trợ. Theo ông An, tại Sacombank có nhiều công cụ hỗ trợ khác nhau. Khi đặt lệnh mua, hoặc bán, nhà đầu tư có thể sử dụng công cụ chốt lời, dự lỗ đồng thời. Dù biến động cỡ nào, công cụ này cũng giúp nhà đầu tư chịu lỗ ở mức độ nhất định.

Riêng về thẩm định các dự án đầu tư vào bất động sản có vẻ khó khăn hơn, bởi liên quan đến nhiều vấn đề như: tình trạng pháp lý của dự án, quy hoạch... Ông Nguyễn Chí Hiếu, Công ty cổ phần Phát triển Nhà Thủ Đức nhấn mạnh, nhà đầu tư cá nhân nên chú trọng đến tính thanh khoản của bất động sản. Nếu ở thị trường chứng khoán, thanh khoản dễ nhận thấy vì niêm yết trên sàn. Nhưng bất động sản phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng pháp lý, có rõ ràng hay không, diễn tiến của nó như thế nào?

Ngoài ra cũng phải xem xét tình trạng sở hữu dự án thuộc nhà nước, hay tư nhân. Vì mỗi dự án, tình trạng sở hữu khác nhau, liên quan mật thiết đến việc đền bù, giải toả mặt bằng, từ đó dẫn đến ảnh hưởng tình hình tài chính, tiến độ của dự án.

Ông Lương Trí Thìn, Công ty Đất Xanh, rút ra một công thức ngắn gọn cho nhà đầu tư: Có 4 bước cơ bản để đánh giá tầm quan trọng của một dự án: đầu tiên là chọn vị trí tốt, tiếp đó phải xem xét cơ sở hạ tầng có kết nối giữa các khu vực hay không. Bất động sản đó phải có tiện ích để mang lại nhu cầu phục vụ cho con người; công trình trọng điểm xung quanh dự án đó.

Còn về thị trường chứng khoán, ông Huỳnh Minh, Công ty Chứng khoán Bản Việt khuyên các nhà đầu tư trong thời điểm này và sắp tới, nên chọn cổ phiếu phù hợp, tốt nhất là các cổ phiếu gắn liền với nền kinh tế đất nước, như hàng tiêu dùng, ngân hàng. Ông Minh phân tích, Việt Nam mỗi năm tăng trưởng 7-8%, như vậy tương tự vốn hóa mỗi công ty cũng tăng tương ứng. Với mức tăng của cổ phiếu như vậy, chẳng việc gì mà nhà đầu tư phải chọn chiến lược lướt sóng.

Nhìn vào điểm yếu của nhà đầu tư cá nhân, ông Phạm Minh Đức, chuyên gia Công ty Chứng khoán Phú Hưng cho rằng, với sự biến động này, nhà đầu tư cá nhân khá khó khăn khi quyết định đầu tư. Bởi hiện nay, thị trường chứng khoán có rất nhiều tin đồn, và nguy hiểm ở chỗ, các tin đồn không... hoàn toàn sai. Phương pháp được cho là tốt, là các nhà đầu tư cá nhân cần nhóm lại để hỗ trợ nhau. Nhưng ông Đức cho rằng, điều này cũng tốt, nhưng cũng chưa hoàn thiện. Bởi có nhà đầu tư cá nhân khi đầu tư một mình thường thành công, nhưng khi nhóm lại rất dễ bị tác động theo kiểu “bầy đàn”.

Do đó, trước các tin đồn, nhà đầu tư cá nhân cũng cần có thêm nhiều nguồn tin riêng để tham khảo. Hoặc những ai quen với thuộc tính lướt sóng thì cũng nên cẩn thận trích một phần đầu tư sang cho trung và dài hạn. Ngoài ra cũng vẫn cần tham khảo từ khối đầu tư ngoại, vì họ luôn có chiến lược đầu tư sâu. Chẳng thế mà khối ngoại thời gian qua đã mua rất nhiều cổ phiếu ngân hàng, nhưng hầu như chỉ mua thêm mà không bán ra.