Đường dài cho phim ngắn

Khi khởi động YxineFF 2010, một liên hoan phim trực tuyến đúng nghĩa tại Việt Nam, cả người trong nhà lẫn dân chuyên nghiệp đều nhìn vào thấp thỏm lo âu: Sợ số lượng phim tham gia thấp, sợ không tìm được tác phẩm ưng ý. Thế nhưng, ở mùa giải thứ hai, tất cả những lo âu đầu tiên ấy đã không còn. Bây giờ người ta nhìn nhận YxineFF mang ý nghĩa tích cực, góp phần nuôi dưỡng ý chí cho dân trong nghề lâu năm cũng như củng cố niềm tin dành cho thế hệ làm phim trẻ.

Tinh thần lớn trong tác phẩm nhỏ

Buổi ra mắt chỉnh tề tại Villa FB hồi tháng 5 đã hướng mọi sự chú ý của các nhà làm phim trẻ vào YxineFF 2011. Sau gần bốn tháng phát động, 150 bộ phim đã được gửi đến chương trình. Lần đầu tiên tiệc phim ngắn trực tuyến này chọn được 120 bộ phim để trình chiếu.

Còn thi vị hơn khi 23 phim tranh giải (chủ đề Niềm tin) có sự góp mặt của nhiều bạn trẻ không chỉ đến từ Việt Nam. Phim đầu vào của YxineFF đã được chắt lọc hơn trước, vậy nên sự xuất hiện của nhiều bộ phim mới trong năm nay đã gây được tiếng vang trong cộng đồng làm phim tại Việt Nam.

Ngày 1/10 các phim tranh giải chính thức đã lên lịch “phát sóng trực tuyến” dù chưa nhận thấy tín hiệu khả quan nào từ các tác phẩm đã trình chiếu (mỗi ngày một phim) nhưng nhìn ở tương lai gần, gần nhất là đến hết tháng 11, chắc chắn chúng ta sẽ tìm ra một dấu ấn điện ảnh mang đậm sắc thái cá nhân và tư duy làm phim lớn của người trẻ.

Cũng trong thời điểm tháng 11 này, người trong nghề sẽ được xem và đánh giá một số tác phẩm tuy nhỏ nhưng có tinh thần lớn của những bạn trẻ đến từ các quốc gia Đông Nam Á. Đầu ra của YxineFF 2011 tương đối khả quan, vì nó đã “chịu khó” xâm nhập thực tế với hai hạng mục quan trọng là Toàn cảnh và Cận cảnh.

Tiệc phim sẽ sớm có kết quả vào ngày 12/12 tới với buổi trao giải thân mật tại cụm rạp Megastar. Với nhiều người trẻ, việc đoạt giải ở bất kỳ sân chơi lớn, nhỏ nào cũng đều quan trọng, nhưng ở YxineFF thì khác, ra về trắng tay chưa chắc là không thành công. Đây là điểm quan trọng mà các nhà làm phim lưu ý. Nếu nhiệt huyết và có niềm tin, họ sẽ sớm đưa tác phẩm của mình ra công chúng.

Thỏa mãn đam mê

Nếu chỉ tính riêng những phim Việt có mặt ở YxineFF 2011, có thể thấy con số này cũng đã hơn hẳn những phim truyện được làm ra trong năm.

Tất nhiên không thể so sánh một cách khập khiễng giữa phim ngắn và phim dài, nhưng nhìn vào thực tế này dễ thấy phong trào làm phim ngắn bùng nổ vài năm trở lại đây có nhiều lý do. Các bạn trẻ làm phim ngắn không lo đầu ra vì không cần phải thu hồi vốn (đôi khi họ làm phim không tốn một đồng).

Bên cạnh những bạn làm phim ngắn bạc triệu (hầu hết là xin tài trợ) rồi mang đi dự các liên hoan phim mong kiếm giải để sau này có thêm tiền làm phim mới là rất nhiều những “nhà làm phim” tí hon chỉ làm phim để thỏa mãn nhu cầu, sở thích cá nhân. Bấy nhiêu đó cũng đã cho thấy, chất kích thích của phim ngắn mạnh hơn phim dài.

Trong khi phim ngắn dễ xem, dễ chiếu thì phần lớn phim dài chật vật ra rạp rồi “âm thầm biến mất”. Do đó, hằng năm chỉ ngót nghét hơn 10 tựa phim truyện Việt Nam ra đời cũng là điều dễ hiểu.

Vấn đề là các bạn trẻ sẽ loay hoay làm phim ngắn 10, 15 phút, và nếu không hướng những đam mê nhỏ bé này lớn dần thì ở tương lai gần, điện ảnh Việt vẫn sẽ hoài giậm chân tại chỗ.

Đội ngũ làm phim ngắn có nhiều cái tên đầy hứa hẹn như: Trương Quế Chi, Trần Lý Trí Tân hay Trịnh Đình Lê Minh... Tuy nhiên, mỗi gương mặt đều đang đi một hướng đi riêng: Người quan tâm đến chủ nghĩa sắp đặt video, người theo đuổi những dự án làm phim dài hơi và đang trông chờ vào tiền tài trợ của các tổ chức hoặc liên hoan phim bên ngoài nước, người vẫn đang tiếp tục việc học làm phim/sản xuất phim bên trời Tây.

Một vài người trong số không nêu tên thì quanh quẩn mãi với các phim ngắn, nhỏ, hạn chế và chưa thật sự bật ra khỏi đường ray nghiệp dư.

Liệu việc cần làm của YxineFF mùa sau có phải là phân định rạch ròi giữa phim nghiệp dư và phim chuyên nghiệp, để từ đó thấy rõ bước phát triển của các bạn trẻ và để họ tự khẳng định lại bản ngã của mình? Họ sẽ là người dạo chơi, đến rồi đi hay ở lại mãi mãi trong khu vườn điện ảnh mà YxineFF là một trong những bước đệm đầu quý giá nhất?