3 đối thủ nặng ký của Hollywood

Nhờ chính sách phát triển đặc thù, điện ảnh Ấn Độ, Hàn Quốc và Nigeria đang vươn lên mạnh mẽ, bắt đầu chạm đến thành công và sẽ trở thành đối thủ nặng ký của Hollywood trong tương lai gần.

Đọc E-paper

Hàn Quốc - Chính phủ quan tâm đến điện ảnh

Trong các thập niên 1960, 1970, 1980, điện ảnh Hàn Quốc phải chật vật tìm lối thoát khi hầu như tất cả phim ra rạp đều đến từ Hollywood. Đến những năm 1990, chính phủ có chính sách cải tổ toàn diện nền điện ảnh khi gửi hơn 300 người từ 18 - 25 tuổi và biết tiếng Anh sang Mỹ đào tạo.

Sự tiếp xúc với điện ảnh phương Tây đã thổi luồng gió mới vào điện ảnh Hàn Quốc. Từ 1996 - 2015, điện ảnh Hàn Quốc liên tục tăng trưởng cả về doanh thu nội địa và tỷ lệ phần trăm chiếm lĩnh của phim nội.

Nếu năm 1993 ở Hàn Quốc chỉ có 7 triệu lượt người (dân số hơn 42 triệu) tới rạp xem phim Hàn, thì năm 2015 (dân số hơn 50 triệu) đã có 112,9 triệu lượt, trung bình mỗi người dân đến rạp xem phim 4 lần/năm.

Năm 2015, Hàn Quốc sản xuất và phát hành 163 bộ phim. Năm 2016, con số ước tính là 332 bộ. Hiện chi phí sản xuất một bộ phim thương mại tại Hàn Quốc là khoảng 365 triệu won, chi phí cho quảng cáo là trên 3 tỷ won, và Hàn Quốc đang đứng thứ 7 về doanh thu phòng vé trên thế giới.

Để phát triển bền vững, từ năm 2005, Quỹ Đầu tư phát triển điện ảnh Hàn Quốc được thành lập với sự đóng góp của doanh nghiệp điện ảnh vừa và nhỏ cùng chính phủ. Hệ thống rạp chiếu phim Hàn Quốc rất mạnh với sự đầu tư của các doanh nghiệp lớn như Lotte, CJ CGV... và ngày càng có nhiều phim Hàn Quốc "xuất cảnh", tạo dấu ấn mang tính quốc tế.

Gần đây nhất, tại Liên hoan phim (LHP) Cannes, Hàn Quốc đã vượt qua cả "cường quốc điện ảnh" Trung Quốc để trở thành đại diện của châu Á tham gia tranh giải. Và The Throne của Lee Joon Ik là phim thứ hai được đề cử cho hạng mục "Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc nhất" tại giải Oscar 2016, sau phim The King and the Clown (2006).

Bên cạnh phim nghệ thuật, nhiều phim dã sử, lịch sử, hành động, viễn tưởng, kinh dị... của Hàn Quốc khi phát hành ra các nước đã khiến cả Hollywood phải ngưỡng mộ bởi sự đầu tư rất lớn về kịch bản, bối cảnh, kỹ xảo..., và không ít phim đã trở thành kiệt tác như Oldboy (Báo thù), The Admiral: Roaring Currents (Đại thủy chiến)...

Ấn Độ - Đầu tư lớn cho quảng bá

Mỗi năm, Ấn Độ xuất xưởng 1.000 bộ phim đủ các thể loại, nhiều hơn Hollywood và ngành công nghiệp điện ảnh Mỹ. Các bộ phim của Ấn Độ (gồm Bollywood và 8 tỉnh khác) có sự đầu tư cho hình ảnh, phim trường, diễn viên, kỹ xảo... không kém bất cứ nền điện ảnh lớn nào trên thế giới.

Để tạo sức hấp dẫn cho phim, các nhà sản xuất Ấn Độ sẵn sàng chi hàng triệu USD. Chẳng hạn như Endhiran (Người máy, năm 2010) có vốn đầu tư lên đến 140 triệu rupee (gần 515 tỷ đồng) và chất lượng kỹ xảo không thua bất cứ phim viễn tưởng nào của Hollywood cùng đề tài. Doanh thu của Endhiran đạt mức 210 triệu rupee trên toàn cầu.

Điện ảnh Ấn Độ và Bollywood luôn biết cách tạo ra sự nổi bật khi "vung tay" quảng bá cho mỗi bộ phim tại một loạt quốc gia trên thế giới để nâng cao vị thế.

Hằng năm, Ấn Độ tổ chức LHP tại nhiều quốc gia, như LHP Ấn Độ tại Los Angeles (Mỹ) vào tháng 4, tại London (Anh) vào tháng 7, tại New York (Mỹ) vào tháng 4 và tháng 5, LHP River to River tại Florence (Ý)..., nên ký được nhiều hợp đồng sản xuất phim với quốc gia khác.

Ấn Độ cũng tích cực tham gia các LHP nổi tiếng thế giới để quảng bá cho nền điện ảnh của họ. Chính nhờ sự quảng bá tốt và chất lượng của tác phẩm đã giúp nhiều phim của Ấn Độ được mua bản quyền chiếu ở nhiều quốc gia trên thế giới. Đáng kể là Endhiran được công chiếu tại 300 rạp trên thế giới, trong đó có những thị trường khó tính như Bắc Mỹ, Anh, Tây Ban Nha, Nhật Bản.

Nhiều bộ phim của điện ảnh Ấn Độ để lại ấn tượng sâu đậm, và chính hai yếu tố âm nhạc và vũ đạo đã tạo nên nét riêng biệt cho phim. Tuy nhiên, Ấn Độ vẫn cần thêm những bước đột phá để đưa nền điện ảnh lên tầm cao mới.

Nigeria - Hollywood ở Lục địa đen

Vào tháng 4/2014, Nollywood lần đầu ghi danh trong dữ liệu kinh tế của Nigeria, được ước tính có giá trị khoảng 4,3 triệu USD (1,2% GDP). Và hiện nay, Nollywood - tên gọi của ngành công nghiệp điện ảnh Nigeria đang có sức hút đặc biệt, bắt đầu "càn quét" qua các nước lân cận rồi toàn thể lục địa đen.

Xuất xưởng gần 2.000 bộ phim/năm (trung bình chi phí từ 20 - 40 ngàn USD/phim), Nollywood được xếp vào danh sách những trung tâm điện ảnh lớn bên cạnh Hollywood và Bollywood.

Nếu phim ảnh châu Phi nói chung tập trung khai thác các cuộc đấu tranh giành độc lập, xung đột lòng tin, mâu thuẫn truyền thống và hiện đại, bi kịch gia đình, thì điện ảnh Nigeria quan tâm đến những rắc rối cá nhân: tình yêu, hành trình tìm kiếm cuộc sống mới, nạn thất nghiệp..., nên dễ chạm tới tâm tư khán giả.

Một yếu tố góp phần mang đến thành công cho phim Nollywood là phim sử dụng tiếng Anh và phát hành băng, đĩa đến tận các hang cùng ngõ hẻm theo hệ thống bán hàng rong. Chuyện một bộ phim có chi phí sản xuất 40.000 USD thu về 300.000 USD từ VCD (giá gần 2 USD/đĩa) không hiếm, trong đó Ije: The journey phát hành năm 2010 đã thu được 500.000 USD.

Để chống nạn sao chép trái phép, đầu năm 2015, Tổng thống Nigeria đã yêu cầu đẩy mạnh việc bán đĩa có bản quyền. Bên cạnh đó, việc khai thác doanh thu từ các rạp chiếu phim cũng đang "nở rộ” ở Nollywood. Đến cuối năm 2015, Nigeria có 30 rạp chiếu phim/170 triệu dân, cho thấy tiềm năng lớn khi dân số trẻ và tầng lớp trung lưu đang gia tăng.

Việc phân phối phim thông qua truyền hình cáp, truyền hình vệ tinh, internet cũng giúp Nollywood chinh phục khán giả khắp châu Phi và nhiều khu vực khác trên thế giới. Nhiều nhà làm phim Nigeria đang "dấn thân" hơn khi tạo ra các bộ phim với chi phí lớn để nâng cao chất lượng nghệ thuật, tìm đường phát triển ra các nước.

>Cocktail - "làn gió mới" từ Bollywood

>Đi tìm nguyên nhân phát triển thần kỳ của điện ảnh Hàn Quốc

>Những kỳ vọng đầu tiên cho nền điện ảnh trẻ