Đường Thái không còn đất tung hoành, ngành đường Việt đã đến hồi thái lai?

Tuỳ Phong| 27/04/2021 01:00

Giá mía nguyên liệu bắt đầu tăng trong niên vụ 2020 – 2021 đã góp phần mở ra triển vọng thúc đẩy tăng trưởng tỷ trọng xuất khẩu cho mía đường Việt Nam.

Năm 2020, lượng đường nhập khẩu từ Thái Lan ở mức 1,3 triệu tấn, tức trung bình mỗi tháng hơn 100.000 tấn. Tuy nhiên, sau khi các biện pháp bảo hộ chính thức có hiệu lực, con số này đã giảm sâu. Cụ thể, từ ngày 15/2 - 2/3/2021, lượng đường nhập từ Thái Lan chỉ còn 25.000 tấn.

2021 - Ngành mía đường không còn đắng

Theo chị Nguyễn Lan Anh (ngụ xã Yang Trung, huyện Kông Chro, tỉnh Gia Lai), nhà chị năm nay trồng hơn 30ha mía. Nhờ thời tiết thuận lợi, vụ mía đạt năng suất trung bình khoảng 65 tấn/ha, tăng 23% so với năm trước. Đặc biệt, gần 2.000 tấn mía tươi đều bán được giá cao, ở mức 900.000đ/tấn - điều đã tạo điều kiện cho cả nhà chị đón một cái Tết ấm no, và giúp chị kiên định hơn với việc gắn bó lâu dài cùng nghề trồng mía, sau những năm khó khăn khi ngành mía đường Việt lao đao vì đường ngoại giá rẻ và đường lậu.

Giá mía tăng giúp bà con an tâm hơn để gắn bó lâu dài với cây mía

Giá mía tăng giúp bà con an tâm hơn để gắn bó lâu dài với cây mía

Chị Lan Anh, cũng như hàng chục ngàn hộ nông dân trồng mía khác trên cả nước, đều vui mừng khi giá mía nguyên liệu bắt đầu tăng trong niên vụ 2020 – 2021. Đây là kết quả của chuỗi tăng giá đường thế giới trong nhiều phiên liên tiếp hồi tháng 1/2021 và sự tăng trưởng về nhu cầu nhập khẩu đường ở các thị trường lớn như liên minh châu Âu (EU) hay Trung Quốc - điều đã mở ra triển vọng thúc đẩy tăng trưởng tỷ trọng xuất khẩu cho mía đường Việt Nam.

Đặc biệt, Bộ Công Thương ngày 9/2/2021 đã ký và ban hành quyết định số 477/QĐ-BCT về việc áp dụng thuế chống bán phá giá (CBPG), chống trợ cấp (CTC) đối với đường nhập khẩu từ Thái Lan. Quyết định này đã mang đến cơ hội canh tranh công bằng cho đường Việt ở thị trường nội địa, giúp nhà sản xuất, nông dân phục hồi năng lực sau thời gian dài "tổn hại" trước "cú đấm kép" mang tên đường ngoại phá giá và đường lậu.

Anh Đinh Văn Đông - một nông dân trồng mía khác tại xã H’Bông, huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai, chia sẻ: "Chúng tôi rất phấn khởi và đồng tình với mức thuế chống bán phá giá đường Thái Lan; có như vậy bà con làm ăn mới có lợi nhuận, mới quay lại với cây mía". 

Thuế chống bán phá giá: chìa khoá "3 trong 1"

Trên thực tế, dù sản lượng đường trong nước đang dư thừa, nhưng Việt Nam lại thâm hụt và nhập siêu lên đến 884.285 tấn đường. Đây là con số lớn chưa từng có, sau gần một năm Việt Nam gia nhập Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA). Đáng chú ý, một số nhà máy thậm chí phải bán lỗ một phần đường tinh luyện ở mức giá dưới cả chi phí sản xuất mới có nguồn tiền lưu động vận hành doanh nghiệp (DN).

Thâm hụt thương mại ngành đường không chỉ đe doạ đến vị thế kinh tế của Việt Nam trên bản đồ thế giới, việc làm và an sinh xã hội cho gần 37.000 nông dân, công nhân, mà còn đe doạ đến an ninh lương thực quốc gia. Trước vấn đề thâm hụt do nghi ngờ cạnh tranh không lành mạnh, Thủ tướng đã yêu cầu Bộ Công Thương điều tra và áp dụng biện pháp phòng vệ phù hợp với pháp luật Việt Nam lẫn thông lệ quốc tế, để bảo vệ đúng đắn ngành sản xuất mía đường trong nước. Theo đó, việc Bộ Công Thương áp thuế CBPG, CTC đối với các sản phẩm đường có xuất xứ từ Thái Lan (dựa trên kết quả từ cuộc điều tra khởi xướng ngày 21/9/2020) được đánh giá là đúng luật và là chìa khóa "3 trong 1", giúp tháo gỡ tất cả vấn đề trên.

Khi được áp dụng, thuế phòng vệ sẽ nâng giá đường trong nước lên cao vừa đủ. Thứ nhất, hành động này giúp bình ổn giá đường trong nước, giữ người nông dân bám trụ với cây mía, tăng diện tích trồng mía và năng suất, tạo tiền đề nâng cao năng lực cạnh tranh bền vững trong tương lai, đồng thời tạo thêm công ăn việc làm cho hàng vạn công nhân tại địa phương có nhà máy đường và các nhà máy phụ trợ ngành đường.

Thứ hai, không chỉ bảo đảm quyền lợi chính đáng của nông dân, công nhân và các DN sản xuất đường nội địa, trong dài hạn, thuế phòng vệ sẽ góp phần duy trì thế cân bằng giữa đường nội và đường ngoại cả về sản lượng, chất lượng và mức giá, đảm bảo nguồn cung đường ổn định cho người tiêu dùng và DN sản xuất trong nước. 

Chia sẻ với phóng viên, chị Như Quỳnh ở TP.HCM nói: "So với giá, tôi quan tâm nhiều hơn đến chất lượng sản phẩm. Để có thể sử dụng các sản phẩm đường chất lượng cao, an toàn cho sức khoẻ, có nguồn gốc rõ ràng, tôi chấp nhận mua với giá cao hơn. Hơn nữa, người Việt dùng hàng Việt, tôi ủng hộ việc áp thuế với đường nước ngoài bán phá giá để bảo vệ các DN sản xuất uy tín trong nước".

Chị Như Quỳnh tại TP.HCM ủng hộ việc áp thuế với đường nhập khẩu bán phá giá để bảo vệ các thương hiệu đường Việt uy tín

Chị Như Quỳnh tại TP.HCM ủng hộ việc áp thuế với đường nhập khẩu bán phá giá để bảo vệ các thương hiệu đường Việt uy tín

Thứ ba, thuế phòng vệ còn mang lại môi trường cạnh tranh công bằng, tạo cơ hội và động lực để ngành mía đường Việt Nam sẵn sàng cạnh tranh thắng lợi theo thông lệ thế giới trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

Với những tín hiệu tích cực từ thị trường và chính sách, năm 2021 được kỳ vọng sẽ là một năm phục hồi của ngành mía đường Việt Nam. 

(0) Bình luận
Nổi bật
Đọc nhiều
Đường Thái không còn đất tung hoành, ngành đường Việt đã đến hồi thái lai?
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO