Hơi ấm mùa đông

PHI TÂN| 02/12/2017 01:31

Những ngày đông lạnh, mỗi khi chợ có món ngon, mẹ thường mua rồi bảo tôi mang đi biếu ông bà cố. Ông bà cố là họ hàng gần nhất với nhà tôi. Nhà ông bà ở cuối xóm, ngay chân rú cát.

Hơi ấm mùa đông

Những ngày đông lạnh, mỗi khi chợ có món ngon, mẹ thường mua rồi bảo tôi mang đi biếu ông bà cố. Ông bà cố là họ hàng gần nhất với nhà tôi. Nhà ông bà ở cuối xóm, ngay chân rú cát.  

Đọc E-paper

Con cái ở xa, ông bà đơn côi ở với nhau trong căn nhà tranh thấp lè tè nhưng ấm áp. Nhà nhỏ nên chỉ đủ kê một tấm phản ở giữa nhà, hai bên là hai chiếc giường cùng cái chái bếp chỉ vừa đủ cho hai người ngồi. Cái bếp bên trong chái bếp ấy luôn đỏ lửa những ngày đông giá để sưởi ấm hai thân già, bên cạnh bếp lửa là con lăn bằng rơm (ngoài Bắc gọi là con cúi).

Con lăn được ông cố đan bện khéo léo, cứ cháy từ từ đến mấy ngày sau thì được thay bằng con lăn khác. Nhà ông bà cố không bao giờ thiếu con lăn mà theo lời ông cố là để giữ ngọn lửa luôn có trong nhà.

Mỗi lần ghé thăm ông bà tôi đều được ông cố cho quà, khi là củ khoai nướng, lúc trái chuối chín... Tôi thích thú ngắm cảnh ông cố lấy nùi thuốc lá bỏ vô cái thanh gỗ có khoan một lỗ tròn ở giữa rồi dùng dao xắt thành sợi để vấn thành điếu thuốc. Với lấy con lăn thổi nhè nhẹ châm xong điếu thuốc, ông mở cái lồng ấp lấy cái ấm sành có vẽ hình ông tiên ngồi câu cá rót một chén nước chè xanh đưa cho tôi: "Con uống cho ấm bụng".

Bà cố thì mang từ bếp lên cái thẩu rồi gói cho tôi một gói: "Con mang ruốc sả về mà ăn". Trên đường từ nhà ông bà cố về nhà, thể nào tôi cũng bốc vài miếng ruốc sả cho vô miệng vì không ngăn được cơn thèm. Đậu phộng, sả, tóp mỡ kho thiệt khô với ruốc vừa thơm vừa ấm trong miệng.

Lâu rồi tôi không còn thấy con lăn giữ lửa, cũng không được ăn món ruốc sả ngày đông. Những đêm lạnh, dọc vỉa hè đường Lê Lợi trước Trường Đại học Sư phạm Huế có những hàng bán bắp nướng, khoai nướng tỏa hơi nóng ấm áp cả một khoảng trời đêm. Mấy lần tôi mua khoai nướng ở đây nhưng ăn không thấy ngon, có lẽ do cách nướng.

Lại nhớ hương vị của củ khoai nướng ở nhà ngày xưa, giống khoai vỏ hồng ruột tím bùi và ngọt. Mà khoai phải nướng bằng bếp trấu mới ngon. Cây lúa đồng quê gắn chặt với đời sống của người nông dân, từ hột gạo nấu thành cơm cho đến cọng rơm và cả vỏ trấu dùng làm chất đốt.

Đầu xóm tôi có nhà máy xay xát gạo của chú Khôi, gần nhà nên lũ con nít trong xóm có thêm việc đi xúc trấu. Cứ mỗi khi máy xay xát gạo hoạt động, trấu bay tung tóe là cả gần chục đứa xông vào tranh nhau từng mủng trấu. Sau một ngày làm việc chăm chỉ cũng mang về nhà được gần một bao tạ trấu.

Hồi đó củi hiếm, rơm vừa dùng làm chất đốt, vừa lót cho heo nằm và lót cho cây nên phải dùng thêm trấu để nấu bếp. Cái lò thổi trấu có hình nón ngược, trấu đổ xung quanh và dùng lẻ khêu đẩy xuống để thổi lửa.

Mun trấu cháy đượm và khá lâu tàn, đủ để nướng củ khoai vừa chín. Những ngày đông giá, cả mấy anh em tôi, có khi thêm mấy đứa bạn trong xóm, ngồi quanh lò trấu vừa để sưởi ấm, vừa chờ khoai chín. Củ khoai nướng nóng hổi, vừa thổi vừa ăn của tuổi thơ sao mà ngon lạ. Đôi khi không chỉ khoai mà cả mấy cục bột lọc lấy chùng của mẹ, vo tròn trên chiếc đũa rồi thui vào đống mun trấu ăn cũng thiệt ngon...

Chợt thấy bâng khuâng khi nhận ra không chỉ ở phố mà còn ở không ít làng quê, không gian ấm áp quanh bếp lửa đã mất dần. Cái bếp lò bằng đất nung, cái kiềng ba chân, cái lò thổi trấu... đã được thay thế bằng bếp gas hiện đại. Chẳng lẽ lại tiếc nhớ cái cảnh mắt cay sè, nhòe nhoẹt nước vì nhen bếp, rồi khói bếp bám đen trần nhà...

Nhưng những ngày lạnh giá, thỉnh thoảng nghe mùi rơm cháy bỗng hít một hơi thật dài, vừa sảng khoái, vừa thấy lòng man mác buồn!

>>Mái ấm của những người xa quê

(0) Bình luận
Nổi bật
Đọc nhiều
Hơi ấm mùa đông
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO