Đề xuất mới về chính sách thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh

Nguyên tắc khai, tính thuế và sử dụng hóa đơn

Đối với thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN), dự thảo phân loại nghĩa vụ thuế theo mức doanh thu hằng năm. Cụ thể, hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ từ 500 triệu đồng trở xuống sẽ thực hiện thông báo doanh thu thực tế phát sinh trong năm với cơ quan thuế, chậm nhất vào ngày 31/1 hằng năm.

Trường hợp doanh thu trên 500 triệu đồng/năm, hộ và cá nhân kinh doanh tự xác định số thuế GTGT và TNCN phải nộp theo quy định pháp luật hiện hành, căn cứ các điều khoản cụ thể của dự thảo Nghị định.

Đối với hộ, cá nhân kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử, đặc biệt là hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế, hệ thống quản lý thuế sẽ tự động lập tờ khai thuế. Việc tính thuế được thực hiện trên cơ sở dữ liệu hóa đơn điện tử, dữ liệu quản lý thuế và các nguồn thông tin liên thông từ cơ quan, tổ chức có liên quan. Trường hợp không sử dụng hóa đơn điện tử, người nộp thuế tự xác định nghĩa vụ thuế theo quy định.

Đối với các loại thuế và khoản thu khác, hộ và cá nhân kinh doanh tiếp tục tự xác định số thuế, khoản phải nộp theo quy định của pháp luật chuyên ngành có liên quan.

Quy định đối với hộ kinh doanh tạm ngừng hoạt động

Theo dự thảo, hộ kinh doanh thuộc diện phải đăng ký kinh doanh thực hiện thủ tục tạm ngừng hoạt động theo quy định tại Nghị định số 168/2025/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp. Trường hợp không thuộc diện đăng ký kinh doanh, hộ và cá nhân kinh doanh phải gửi thông báo bằng văn bản đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp để cập nhật tình trạng tạm ngừng kinh doanh.

Trong thời gian tạm ngừng hoạt động, hộ và cá nhân kinh doanh không phải nộp hồ sơ khai thuế, trừ trường hợp tạm ngừng không trọn tháng hoặc không trọn quý, tương ứng với phương thức khai thuế theo tháng hoặc theo quý.

Thời hạn và nơi nộp hồ sơ khai thuế

Thời hạn nộp thuế chậm nhất là ngày cuối cùng của thời hạn nộp hồ sơ khai thuế. Trường hợp khai bổ sung do có sai sót, thời hạn nộp thuế được tính theo kỳ tính thuế phát sinh sai sót đó.

Hộ và cá nhân kinh doanh thực hiện nộp hồ sơ khai thuế bằng phương thức điện tử hoặc nộp trực tiếp trong trường hợp không đủ điều kiện thực hiện điện tử, tại cơ quan thuế quản lý trực tiếp nơi phát sinh hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Đối với hộ, cá nhân kinh doanh có nhiều địa điểm kinh doanh trong cùng hoặc khác tỉnh, thành phố, việc khai thuế được thực hiện tổng hợp trên một hồ sơ duy nhất và nộp tại cơ quan thuế quản lý địa điểm kinh doanh chính. Người nộp thuế có trách nhiệm kê khai đầy đủ danh sách các địa điểm kinh doanh. Việc phân bổ doanh thu và xác định số thuế phải nộp cho từng địa điểm được hệ thống công nghệ thông tin của cơ quan thuế tự động hỗ trợ thực hiện.

Quy định về sử dụng hóa đơn điện tử

Dự thảo quy định, hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế hoặc hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối dữ liệu với cơ quan thuế theo quy định tại Nghị định số 70/2025/NĐ-CP.

Trường hợp có nhiều địa điểm kinh doanh, hộ và cá nhân kinh doanh sử dụng chung một mã số thuế và phải thể hiện rõ địa chỉ từng địa điểm trên hóa đơn.

Đối với nhóm có doanh thu trên 500 triệu đồng và dưới 1 tỷ đồng/năm, việc sử dụng hóa đơn điện tử không bắt buộc. Tuy nhiên, nếu đáp ứng điều kiện hạ tầng công nghệ thông tin và có nhu cầu, cơ quan thuế khuyến khích và hỗ trợ đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử. Trường hợp chưa đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử nhưng có nhu cầu xuất hóa đơn, hộ và cá nhân kinh doanh thực hiện khai và nộp thuế trước khi được cấp hóa đơn điện tử theo từng lần phát sinh giao dịch.

Nghĩa vụ thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh thuộc diện chịu thuế GTGT và TNCN

Hộ và cá nhân kinh doanh thuộc diện chịu thuế GTGT thực hiện khai, nộp thuế theo tháng hoặc theo quý theo quy định của pháp luật quản lý thuế.

Đối với thuế thu nhập cá nhân, trường hợp tính thuế theo doanh thu nhân với thuế suất, người nộp thuế thực hiện khai và nộp theo quý, cùng thời hạn với thuế GTGT. Trường hợp tính thuế theo thu nhập chịu thuế (doanh thu trừ chi phí), việc nộp thuế được thực hiện theo năm, chậm nhất vào ngày 31/1 năm tiếp theo.

Quy định đối với hộ, cá nhân mới bắt đầu kinh doanh

Hộ và cá nhân kinh doanh mới phát sinh hoạt động sản xuất, kinh doanh khi đạt doanh thu 500 triệu đồng thực hiện khai thuế chậm nhất vào ngày 30 của tháng đầu tiên của quý tiếp theo. Các kỳ khai thuế tiếp theo thực hiện theo quy định chung.

Trường hợp bắt đầu kinh doanh trong 6 tháng cuối năm, hộ và cá nhân kinh doanh thực hiện kê khai doanh thu thực tế trong năm chậm nhất là ngày 31/1 năm sau. Nếu thuộc diện chịu thuế, nghĩa vụ thuế từ năm tiếp theo được thực hiện theo quy định chung.

Việc sử dụng hóa đơn điện tử đối với hộ, cá nhân mới ra kinh doanh thực hiện theo các quy định về hóa đơn điện tử nêu trên.

Thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử

Theo dự thảo, đơn vị quản lý sàn giao dịch thương mại điện tử hoặc nền tảng số có chức năng đặt hàng và thanh toán trực tuyến có trách nhiệm khấu trừ và nộp thuế thay cho hộ, cá nhân kinh doanh đối với từng giao dịch, theo quy định tại Nghị định số 117/2025/NĐ-CP.

Đối với hộ, cá nhân cư trú kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử có chức năng đặt hàng nhưng không có chức năng thanh toán, người kinh doanh có trách nhiệm tự kê khai và nộp thuế theo quy định hiện hành.

Dự thảo Nghị định được kỳ vọng sẽ góp phần hoàn thiện chính sách thuế đối với khu vực hộ, cá nhân kinh doanh, bảo đảm tính minh bạch, công bằng và phù hợp với xu thế quản lý thuế hiện đại.