Tín dụng tăng 6,05% là mức rất thấp

Theo báo cáo của Văn phòng Chính phủ, tính đến ngày 20/9/2013, tốc độ tăng trưởng tín dụng khoảng 6,05% so với tháng 12/2012 (cùng kỳ tăng 2,35%). Chuyên gia tài chính - ngân hàng, TS. Cấn Văn Lực, hy vọng: "Tín dụng sẽ vào những chỗ đúng hơn".

Đọc E-paper

*Tăng trưởng tín dụng vẫn thấp, theo ông, đâu là nguyên nhân?

- Tín dụng ba tháng gần đây tăng nhanh hơn hồi đầu năm, có 3 nguyên nhân cơ bản. Một là, doanh nghiệp (DN) vay nhiều hơn. Thứ hai, tín dụng 5 lĩnh vực ưu tiên tăng trưởng khá tốt. Ví dụ, tín dụng vào nông nghiệp tăng khoảng 11%.

Thứ ba, một số yếu tố khác như gói hỗ trợ đầu năm bây giờ mới bắt đầu nhúc nhích, hay nền kinh tế cũng đã ấm lên. Các DN trước đây gần như "nằm chết" như xi măng, sắt thép..., bắt đầu hoạt động trở lại, bắt đầu có nhu cầu vay vốn.

*Theo ông, tín dụng tăng nhưng vốn có vào được nền sản xuất không?

- Chính thời điểm này, cần nhất là tín dụng sẽ vào những chỗ cần vào. Thời điểm khó khăn, DN cũng khó khăn, ngân hàng thận trọng là đương nhiên. Ngân hàng phải lựa chọn kỹ những dự án tốt, lựa chọn DN có tiềm năng để bơm vốn.

Nếu bơm lung tung, nợ xấu tiếp tục tăng, ngân hàng sẽ phá sản chứ không phải chỉ khó khăn như thời gian qua. Cũng không nên quá lo ngại chuyện ngân hàng chạy theo doanh số, vì hơn ai hết, họ biết phải trụ lại bằng cái gì.

HIện nay, 80,5% vốn của DN là của ngân hàng. DN cần vốn nhưng từ đầu năm đến nay chỉ tăng 6,05% thì đó là một mức rất thấp. Hiện còn có một nguyên nhân nữa, chứng khoán không khả thi cho nên DN muốn phát hành trái phiếu trong nước hay quốc tế đều không dễ, chỉ còn mỗi một kênh là vay ngân hàng và vay tín dụng đen. Tuy nhiên, vay tín đụng đen bây giờ phải trả lãi suất gấp đôi, gấp ba và rủi ro rất lớn.

*Có ước tính nào về tín dụng đen không, thưa ông?

- Tín dụng chính thức còn khó thống kê chính xác, huống chi là tín dụng đen. Nó cũng giống như thu nhập của người dân Việt Nam, không ai thống kê được chính xác là bao nhiêu. Tín dụng đen ở Việt Nam, thế giới đã liệt kê vào dạng ngân hàng ngầm. Hiện nay, quy mô các ngân hàng ngầm trên toàn thế giới vào khoảng 67 tỷ USD.

*Có ý kiến lo ngại, tăng trưởng tín dụng là do chảy vào tín đụng đen nhiều hơn vào nền kinh tế. Vậy còn ý kiến của ông?

- Nếu các ngân hàng làm bài bản, không bao giờ để tín dụng chảy vào tín đụng đen. Tín dụng đen thường do "mấy ông cùng quê” ưu ái cho nhau, hoặc là từ quỹ tín dụng nhân dân.

Nhưng thực tế, hệ thống quỹ tín dụng nhân dân có quy mô nhỏ, tổng số 915 quỹ của Việt Nam chỉ chiếm tỷ lệ không đáng kể, chỉ khoảng 1 -2% tín dụng của nền kinh tế, nên không đáng ngại.

Bây giờ, cái đáng lo ngại nhất là 6,45% tín dụng tăng trưởng ấy còn do một số DN đảo nợ. Đảo nợ là rất rủi ro, nhưng hiện nay, Quyết định 780 của Ngân hàng Nhà nước về bản chất là cho phép đảo nợ, để giảm khó khăn cho ngân hàng, đồng thời hỗ trợ DN đáp ứng tốt hơn điều kiện tín dụng của ngân hàng khi vay vốn. Cái đó biết là luẩn quẩn, nhưng vẫn phải làm.

*Đạt chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng 12% , theo ông, bằng cách nào?

- Tăng trưởng tín dụng đã nhích lên nhưng mức tăng vẫn thấp, rõ ràng, nền kinh tế vẫn phụ thuộc nhiều vào tín dụng, vào hệ thống ngân hàng. Vì vậy, để tín dụng tăng mạnh hơn, theo tôi, phải xử lý nợ xấu và đẩy nhanh hơn tái cơ cấu DN, bởi qua tái cơ cấu mới cho thấy DN nào có khả năng vay vốn tiếp.

Ngoài ra, cần giải quyết nhanh hơn những vấn đề của thị trường bất động sản, bởi bất động sản liên quan đến nợ xấu và những ngành có liên quan, ví dụ như vật liệu xây dựng. Cùng với đó là đẩy mạnh cầu tiêu dùng trong nước. Chỗ này, các DN cần giảm giá, khuyến mại và cơ cấu lại chiến lược kinh doanh.

*Cảm ơn ông!