Thị trường tài chính: Nhạy cảm và khó đoán

Có thể nói, các thị trường tài chính, tiền tệ rất nhạy cảm với những diễn biến chính trị.  

Đọc E-paper

Ngày 24/6/2016, ngày mà người dân Anh bỏ phiếu rời khỏi Liên minh Châu Âu, thị trường vàng thế giới có thời điểm tăng hơn 100 USD/oz, trước khi đóng cửa cuối ngày tại 1.351 USD/oz, tăng 64 USD/oz so với đầu ngày.

Ngày 9/11/2016, nước Mỹ diễn ra bầu cử tổng thống với lợi thế liên tục nghiêng về phía ứng cử viên Donald Trump, giá vàng thế giới có lúc tăng hơn 70 USD/oz, cuối ngày đóng cửa tại mức 1.277 USD/oz, tăng chưa đến 3 USD/oz so với đầu ngày.

Biến động mạnh trong ngày bầu cử

Có vẻ như thị trường tài chính biến động với việc Donald Trump đắc cử Tổng thống Mỹ không phải dễ đoán như những dự báo trước đó. Theo hầu hết các ý kiến, việc ông Trump thành Tổng thống Mỹ có thể kích thích đầu tư tìm nơi trú ẩn an toàn nơi vàng, gây áp lực giảm giá lên đồng USD và thị trường chứng khoán.

Thực tế những dự báo này đã có thời điểm đúng trong thời gian diễn ra kiểm phiếu, khi giá vàng thế giới liên tục tăng trước nhu cầu mua vào tăng mạnh, đồng USD rớt giá so với các ngoại tệ khác, giá dầu giảm hơn 4%, thị trường chứng khoán toàn cầu "đỏ lửa" với chỉ số Dow Jones có lúc mất hơn 800 điểm. Khi kết quả tại bang Florida cho thấy 29 phiếu đại cử tri thuộc về Trump thì việc bán tháo chứng khoán và đồng USD diễn ra đỉnh điểm trên diện rộng.

Tại Việt Nam, giá vàng trong nước ngày 9/11/2016 có lúc tăng hơn 1 triệu đồng/lượng, chạm mức 37,35 triệu đồng/lượng, trước khi đóng cửa tại mức quanh 37,1 triệu/lượng.

Chỉ số VN-Index trong ngày này cũng có lúc mất hơn 19 điểm, tương đương gần 3%, sau đó dù có hồi trở lại nhưng vẫn đóng cửa tại mức 670,26 điểm, giảm 6,2 điểm so với đầu ngày.

Khi thông tin ông Trump chính thức đắc cử Tổng thống Mỹ, thị trường đã đảo chiều với giá vàng giảm trở lại, giá dầu đóng cửa tại mức tăng nhẹ 0,4% so với đầu ngày, các chỉ số chứng khoán thu hẹp mức độ giảm điểm và đồng USD tăng trở lại, với chỉ số USD Index đóng cửa quanh 98,5 sau khi có lúc rớt về mức dưới 96 điểm.

Diễn biến không như dự báo

Thị trường vàng thế giới mở cửa sáng ngày 14/11/2016 tiếp tục đi xuống về gần vùng 1.210 USD/oz, sau khi đã giảm 2 ngày liên tục kể từ sau ngày bầu cử Tổng thống Mỹ.

Cùng thời gian chỉ số USD Index cũng hướng tới tăng liên tiếp trong 3 ngày, trong khi chỉ số Down Jones đã lập mức kỷ lục tại 18.807,88 điểm, vượt 170 điểm so với kỷ lục trước ngày 10/11.

Thị trường tài chính sau ngày bầu cử đi ngược lại với đa số dự báo trước đó, khi hầu hết ý kiến cho rằng việc ông Trump đắc cử tổng thống sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực lên thương mại toàn cầu, dẫn đến rủi ro khủng hoảng kinh tế và kích thích nhu cầu đầu tư an toàn. Nhưng những gì đang diễn ra cho thấy các kênh đầu tư an toàn không được ưa chuộng, trong khi đồng USD và chứng khoán Mỹ tiếp tục lên đỉnh cao mới.

Cho đến lúc này không ai có thể biết được ông Trump sẽ làm gì sau khi đắc cử Tổng thống. Những cam kết cực đoan trong giai đoạn tranh cử được giới chuyên gia cho rằng khó có thể thực hiện, vì sẽ vấp phải những phản đối ở cả Thượng viện lẫn Hạ viện Mỹ. Trong khi đó, chính ông Trump cũng đang cư xử mềm mỏng và tỏ thái độ dung hợp với những chính sách hiện tại, trái ngược với cách hành xử trước đó.

Cũng có ý kiến cho rằng thậm chí khi ông Trump rút khỏi các hiệp định thương mại tự do, giảm thuế để kéo doanh nghiệp quay trở lại nước Mỹ giúp tạo thêm việc làm cho người Mỹ, đánh thuế hàng hóa nhập khẩu hàng loạt từ Trung Quốc, bảo hộ các doanh nghiệp nội địa, mở rộng đầu tư cơ sở hạ tầng sẽ có thể giúp nền kinh tế Mỹ tăng trưởng cao trở lại, do đó dĩ nhiên cũng sẽ tác động tích cực lên đồng bạc xanh và thị trường chứng khoán nước này.

Không có gì chắc chắn

Tuy nhiên, mọi thứ vẫn chưa có gì là chắc chắn. Những cuộc biểu tình phản đối ông Trump làm tổng thống vẫn đang liên tiếp diễn ra và ngày càng bạo động hơn tại Mỹ.

Sự chia rẽ của người Mỹ trong đợt bầu cử lần này chưa bao giờ sâu sắc đến thế. Hơn 3,5 triệu người Mỹ đã ký vào đơn kiến nghị trực tuyến kêu gọi Cử tri đoàn "phản phé", chọn Hillary Clinton làm tổng thống thay vì Donald Trump. Do đó, không loại trừ trường hợp có "đại cử tri bất tín", bỏ phiếu ngược với kết quả bỏ phiếu phổ thông và chấp nhận chịu phạt vào ngày 19/12 tới.

Trong khi đó, những lo ngại về kỳ thị chủng tộc tại nước Mỹ tiếp tục lên cao. Chiến thắng của ông Trump cũng gây lo ngại tác động tiêu cực đến quá trình dân chủ hóa và toàn cầu hóa, cũng như cho thấy chủ nghĩa bảo hộ và chủ nghĩa dân túy có vẻ đang quay trở lại và thắng thế, nhất là khi nhìn vào sự kiện Brexit đã xảy ra vào nửa đầu năm nay và phong trào phản đối người tị nạn diễn ra tại các nước châu Âu trước lo ngại chủ nghĩa khủng bố thâm nhập và lan rộng.

Sự thắng lợi bất ngờ của ông Trump cũng khiến nhiều chuyên gia cho rằng khả năng tăng lãi suất cơ bản của Cục Dự trữ Liên bang (FED) vào cuộc họp tháng 12 tới sẽ thấp hơn, do những bất ổn hiện tại khiến cơ quan điều hành lãi suất của Mỹ phải cẩn trọng.

Kể từ tháng 12 năm ngoái cho đến thời điểm này, FED vẫn chưa tăng lãi suất thêm lần nào dù trước đó có gợi ý về kế hoạch có thể tăng lãi suất 4 lần trong năm nay. Tuy nhiên, với sự bất ổn của nền kinh tế thế giới và sự phục hồi chậm chạp của nền kinh tế Mỹ, FED vẫn trì hoãn kế hoạch tăng lãi suất.

Với việc châu Âu chưa thoát suy thoái kinh tế, nguy cơ Trung Quốc "hạ cánh cứng", kinh tế Nhật giảm phát thì sự kiện vừa qua tại Mỹ càng khiến kinh tế toàn cầu khó đoán định và có thể trở nên bất ổn hơn.

Và trong tình hình như thế, có vẻ đồng USD vẫn được lựa chọn như là tài sản tối ưu vì theo luận điểm "một khi nền kinh tế lớn nhất thế giới mà chết thì có thể các nền kinh tế khác đã phải chết trước".

>Tổng thống Trump, kinh tế Mỹ và kinh tế toàn cầu

>Người nhập cư - mắt xích quan trọng của kinh tế Mỹ

>Ẩn số kinh tế