Cực thân tìm vốn ngân hàng

Ngân hàng (NH) liên tục công bố giảm lãi suất, mở rộng lĩnh vực cho vay, nhưng lãi suất vẫn khó với tới, khách hàng vẫn gặp nhiều khó khăn khi vay vốn.

Khó với

Ngày 24/4, anh Hoàng Chính (KCN Tân Bình) đến NH Ngoài Quốc doanh (VP Bank) vay vốn xây dựng nhà. Nhân viên tín dụng VP Bank cho biết, lãi suất cho vay là 18%/năm. Với số tiền vay 300 triệu đồng, thời hạn ba năm, người vay phải có thu nhập trên 20 triệu đồng/tháng mới bảo đảm khả năng trả nợ; đồng thời, phải thể hiện mục đích vay vốn qua việc hợp đồng mua nhà sẽ được công chứng chứng nhận.

Khảo sát thêm một vài NH lớn trên địa bàn TP.HCM, phần lớn các NH không còn đóng cửa đối với cho vay mua nhà, nhưng đều áp dụng mức lãi suất cho vay khá cao, điều kiện vay cũng siết chặt. Nhiều người có nhu cầu vay vốn mua nhà cho rằng, khó khăn lớn nhất là chứng minh thu nhập hàng chục triệu đồng/tháng, xem ra điều kiện này khó thể đáp ứng.

Tương tự, khi NH điều chỉnh lãi suất thỏa thuận giảm xuống, các doanh nghiệp (DN) nhỏ và vừa cho rằng, đây là động thái cởi trói cho các DN đang khát vốn, nhưng thực tế vẫn khó vay vốn từ NH vì mức giảm chưa nhiều. Ngoài ra, các DN nhỏ và vừa thường không có tài sản thế chấp nên khó được các NH ưu ái.

Ông Nguyễn Bình An, Giám đốc Doanh nghiệp tư nhân Bình Minh (Q.6, TP.HCM), cho biết, ngoài điểm yếu là không có tài sản thế chấp, DN nhỏ và vừa hiện nay do trình độ xây dựng phương án sản xuất , kinh doanh còn nhiều hạn chế, tính minh bạch tài chính thường chưa cao, nên các NH thương mại (NHTM) không mặn mà cung cấp vốn.Theo ông An, cần có một quỹ bảo lãnh tín dụng làm trung gian bảo đảm khả năng trả nợ cho DN là mong đợi của ông và nhiều DN khác.

Tương tự, ông Phan Duy Đức, Giám đốc Công ty TNHH Hiếu Giang (Q.2, TP.HCM), cho biết: "Đối với các DN sản xuất thuộc lĩnh vực nông nghiệp, ngoài nhu cầu được vay vốn với lãi suất thấp, họ còn cần Nhà nước có chính sách ưu đãi, đặc biệt là lĩnh vực sản xuất phân bón và vật tư nông nghiệp".

Trên thực tế, hàng loạt NH bơm hàng chục ngàn tỷ đồng để cho vay, lãi suất ưu đãi thấp nhất khoảng 14%/năm, song đích ngắm của các NH chỉ là khách hàng thân quen hoặc đối tượng sản xuất nông nghiệp, xuất nhập khẩu hàng hóa thiết yếu, sử dụng trọn gói các dịch vụ tài chính của NH cung cấp vốn.

Nên cần nối tay

Hiệp hội NH Việt Nam (VNBA) vừa có Công văn số 46/HHNH gửi các chủ tịch HĐQT, tổng giám đốc, kêu gọi các tổ chức hội viên áp dụng mức lãi suất huy động ở mức 11,5%/năm và chấm dứt các hình thức khuyến mãi như thưởng tiền, hiện vật nhằm giữ ổn định thị trường tiền tệ, góp phần kiểm soát lạm phát và đạt mục tiêu tăng trưởng khoảng 6,5%.

Theo nhận định của một chuyên gia tài chính, việc làm này của VNBA rõ ràng đã thừa nhận, thực tế hiện nay lãi suất cho vay vốn của các NHTM vẫn quá cao so với trước thời điểm thắt chặt tiền tệ, với mặt bằng lãi suất của khu vực và thế giới, với sức chịu đựng của DN, hộ sản xuất..., nên NHTM thì thừa vốn còn DN vẫn đang thiếu vốn. Cách tháo gỡ lực cản này chính là tiếp tục cắt giảm mạnh hơn nữa lãi suất trên thị trường.

Như vậy, không là nói quá nếu cho rằng NH cũng cần chia sẻ khó khăn, đồng cam cộng khổ với DN. Bởi vì, mức lợi nhuận công bố trong năm 2009 và quý I/2010 của rất nhiều NHTM VN cho thấy, ngay cả khi DN khó khăn, các NHTM vẫn lãi đáng kể. Khi công bố mức lãi rất cao như vậy chứng tỏ các NHTM có đầy đủ cơ sở kinh tế để giảm lãi suất; kể cả giảm càng nhanh càng tốt.

TS. Vũ Minh Nam (Đại học Kinh tế TP.HCM) cũng đồng quan điểm khi nói rằng, các NHTM nên chia sẻ khó khăn cùng nền kinh tế, cứu DN, cứu nền sản xuất cũng chính là cứu mình.

Trên quan điểm đó, các NHTM cần thay đổi cách ứng xử với khó khăn. Vì quan điểm hệ thống cho rằng, một NH thực sự tốt, có trách nhiệm với cộng đồng không nên hiểu theo nghĩa hẹp là NHTM đó đã đóng góp bao nhiêu cho các quỹ từ thiện xã hội. Thiết nghĩ, khi khó khăn, NHTM trước tiên hãy cắt giảm các chi phí, sau đó mới nghĩ đến tăng lãi suất (bao gồm cả phí NH), khi đó lãi suất trên thị trường chắc chắn sẽ giảm.