Cần gỡ vướng quy hoạch hợp pháp vùng nuôi chim yến

Vấn đề này đã được các doanh nghiệp nuôi yến phản ánh tại Hội nghị triển khai Nghị định thư các yêu cầu về kiểm dịch, kiểm tra và vệ sinh thú y đối với sản phẩm tổ yến xuất khẩu sang Trung Quốc. Hội nghị do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Bộ NN&PTNT) tổ chức tại TP.HCM ngày 22/11/2022.

Tại hội nghị, bà Trần Thị Thu Phương - Phó trưởng phòng Hợp tác quốc tế và Truyền thông (Cục Thú y - Bộ NN&PTNT) thông báo, tổ yến được phép xuất khẩu là sản phẩm đã được làm sạch (yến sào tinh). Đối với tổ yến thô, hiện Bộ vẫn tiếp tục đàm phán để có thể xuất khẩu. 

Nghị định thư cũng đặt ra yêu cầu với cơ sở nuôi chim yến. Theo đó, các cơ sở phải có sổ sách ghi chép nhật ký nuôi chim yến, thu hoạch tổ yến và phải được cơ quan thú y giám sát dịch cúm gia cầm và bệnh Newcastle, kiểm soát trong quá trình thu hoạch và vận chuyển đến doanh nghiệp chế biến.

Trong khi đó, doanh nghiệp chế biến phải được Cục Thú y thẩm định, giám sát an toàn thực phẩm, phải có hệ thống truy xuất nguồn gốc từ nhà yến đến sản phẩm xuất khẩu, có hệ thống xử lý nhiệt hiệu quả và tiêu chuẩn quản lý chất lượng (HACCP, ISO…).

Bàn về việc tận dụng cơ hội xuất khẩu tổ yến, ông Tống Xuân Chinh - Phó cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) khẳng định, yếu tố quan trọng đầu tiên là vùng nuôi chim yến phải hợp pháp. Cụ thể, các tổ chức nuôi yến phải kê khai, đăng ký với chính quyền cấp xã, phải tiến hành thẩm định, kiểm định chất lượng, thực hiện các thủ tục đăng ký với cơ quan quản lý. 

Quang cảnh hội nghị triển khai Nghị định thư các yêu cầu về kiểm dịch, kiểm tra và vệ sinh thú y đối với sản phẩm tổ yến xuất khẩu sang Trung Quốc.

Tuy vậy, những người đầu tư nhà yến lại có nhiều vướng mắc trong việc quy hoạch hợp pháp vùng nuôi. Đại diện Hiệp hội Yến sào Việt Nam cho biết hiện có khoảng 80% nhà yến chưa hợp pháp, chưa phù hợp quy hoạch của địa phương, do đó không cấp mã định danh được. Ngoài ra, nhiều vùng cũng chưa đáp ứng được yêu cầu của tổ yến xuất khẩu do các điều kiện Trung Quốc đưa ra khá cao.

Các doanh nghiệp ngành yến cũng thắc mắc về yêu cầu khai báo vị trí cụ thể của vùng nuôi để cấp chỉ dẫn địa lý. Cụ thể, quy định đăng ký yêu cầu nêu rõ tọa độ địa lý lấy tổ yến. Việc này với yến nuôi thì dễ, nhưng với yến khai thác ở các đảo thì liệu có ảnh hưởng đến an ninh quốc phòng hay không? Theo Bộ NN&PTNT, vấn đề này cần có sự góp ý của Bộ Quốc phòng.

Trước đó, ngày 16/11, sau 4 năm đàm phán, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan đã ký Nghị định thư xuất khẩu chính ngạch tổ yến sang Trung Quốc. Đây là cơ hội để nghề nuôi yến ở Việt Nam được tổ chức chuyên nghiệp hơn.