Belly dance nhìn từ phố cổ

Phố cổ Hà Nội có nhiều quán bar sang. Tôi được mời đến một trong số quán bar đó để xem trình diễn những điệu múa bụng (belly dance) đẹp nhất Hà thành.

Đọc E-paper

Trưởng nhóm, một cô gái xinh đẹp, trang điểm phong cách hoang dại nói với chúng tôi, múa bụng đã du nhập vào Việt Nam được sáu năm rồi. Từ lò đầu tiên của một vũ sư xứ Hàn, nay khắp Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng đã xuất hiện nhiều lớp múa bụng để các cô gái trẻ thích nhảy múa đến học.

Và bây giờ, trong một buổi tối mùa Thu, trong hương vị của những ngụm rượu vang thơm lừng của xứ sở Kangaroo, tôi và vài người bạn đang thưởng thức điệu múa ấy trong nhịp trống sôi động, trong tiếng leng keng của những quả chuông. Khán giả vừa uống rượu vừa ngắm các cô gái múa bụng.

Không hiểu sao hôm ấy chúng tôi ít có cảm xúc với tiết mục múa bụng ấy. Các cô lắc, nhảy, uốn éo. Và khi kết thúc điệu múa, các cô lượn đến từng bàn để khách có thể mục sở thị sắc đẹp của mình.

Điệu múa bụng hôm ấy không rõ xuất xứ ở đâu nhưng gợi nhiều nhục cảm! Với đà các lớp học múa bụng đang mở ra thành phong trào, có lẽ múa bụng sẽ trở thành một môn nghệ thuật giải trí phổ biến đi kèm theo các quán bar, thay thế cho múa cột vốn bị định kiến ngay từ đầu.

Nhưng như thế rồi chẳng bao lâu múa bụng cũng sẽ bị mang tiếng oan uổng, khi nó được biểu diễn trong không gian quá trần tục, trong hơi men của những đêm mùa Thu se se lạnh.

Quán bar ở phố cổ Hà thành làm tôi nhớ nữ nghệ sĩ Thổ Nhĩ Kỳ Berrak Yedek, người đã mang đến cho tôi và khán giả Huế một cảm xúc cực kỳ đặc biệt khi lần đầu xem nghệ thuật múa bụng.

Sân khấu của Berrak Yedek thật đơn sơ với vòng nến lung linh đốt trong những âu đất. Nhưng để dẫn dắt một điệu múa của Berrak, trước đó bài thơ tình yêu đã ngân lên, bắt đầu là thơ của các nhà thơ Thổ Nhĩ Kỳ, Li Băng.

Những vần thơ đầy cảm xúc của Gibral: “Tình yêu không đưa lại gì mà cũng không lấy đi gì ngoài chính nó/ Tình yêu không sở hữu mà cũng không bị sở hữu/ Đối với tình yêu chỉ cần yêu là đủ” đã làm khán giả ngẩn ngơ, rồi khi những vần thơ vừa dứt thì âm nhạc dân gian Thổ Nhĩ Kỳ nổi lên, và nàng vũ nữ Berrak giới thiệu tài năng của mình bằng màn múa bụng truyền thống của người Thổ.

Với Berrak, chúng tôi đã có những đêm ngồi xem trong một không khí “thiền” thoát tục của nghệ thuật.

Múa bụng là thể loại múa làm cho người xem rung động với những nhịp đi của vẻ đẹp thân thể kết hợp với xúc cảm từ thơ, ánh sáng. Berrak nhảy múa như những người đẹp có tà thuật, vẻ quyến rũ của cô toát ra từ cánh tay dang rộng, từ cái lắc hông điệu nghệ, từ tư thế uyển chuyển của loài rắn châu Phi.

Nhà thơ cất lên tiếng nói của con tim mình, thổn thức những lời ca mong kiếm tìm hạnh phúc, hoặc nói lên sự thất vọng trong tình yêu. Và khi lời thơ vừa dứt, nàng Berrak nối tiếp đẩy tâm trạng xúc động của người xem lên bằng chính cơ thể thanh xuân mô tả lại vần thơ đó bằng một ngôn ngữ khác biệt làm người ta thật sự rung động.

Nữ nghệ sĩ thật tài năng trong khả năng tương tác với thơ tình Nguyên Sa, thơ Vi Thùy Linh, giúp người xem thưởng thức thần thái của múa bụng xứ Thổ. Nàng Berrak lúc ấy tựa như nữ thần tình yêu, bằng vũ điệu và âm nhạc Thổ Nhĩ Kỳ tượng trưng cho sự kết hợp hài hòa cơ thể và tâm hồn đã lôi cuốn người xem vào suy tư.

Sau mỗi bài thơ, Berrak đã trình diễn các điệu múa Ciftetelli, múa cung đình Ottoman, múa Gipxi, đó là những điệu múa cơ bản nhất, đòi hỏi tài năng và phô diễn tinh hoa nhất của nghệ thuật múa bụng Thổ Nhĩ Kỳ. Nó mới đích thực là múa bụng mà cả thế giới gọi là belly dane.

Các tiết mục kết thúc, Berrak vẫn chưa hết xúc động. Hiếm khi cô được biểu diễn trong một không khí tràn đầy nghệ thuật như thế. Mặc dù khá thành đạt trong kinh doanh ở Paris và Prague, nơi cô đang sống, thỉnh thoảng Berrak vẫn phải đến một quán bar và đăng ký múa bụng một tiếng đồng hồ. Cô múa với mong muốn duy nhất là để người châu Âu được xem một điệu múa bụng Thổ Nhĩ Kỳ chính thống.

Tôi rời quán bar phố cổ Hà Nội, rời điệu múa bụng lai tạp tầm thường, cũng hy vọng ngày nào đó khán giả Việt Nam sẽ có cơ hội thưởng thức những tinh hoa của nghệ thuật múa bụng của nhiều dân tộc khác, có một sự tương tác đẹp, và sẽ rất hay nếu xuất hiện múa bụng màu sắc Việt, một loại hình nghệ thuật hẳn hoi chứ không phải chỉ để giải trí trong một quán bar.