Bà Tô Thị Bích Châu: "Xây dựng doanh nghiệp quận 1 trở thành đội ngũ tiên phong, giá trị, trách nhiệm cộng đồng"

* Hiện nay, kinh tế thành phố đang trên đà phục hồi và tăng trưởng tốt, xin bà cho biết một vài con số mà quận 1 đã đạt được và đóng góp cho sự tăng trưởng  này?

- Với mục tiêu góp phần cùng thành phố tiếp tục thực hiện mục tiêu kép của Chính phủ đã đề ra, tập trung kiểm soát chặt chẽ dịch bệnh Covid-19 và triển khai các chương trình hồi phục kinh tế trên các ngành lĩnh vực. Quận 1 đã triển khai nhiều kế hoạch, chương trình hành động và đã đạt một số kết quả nổi bật: 

Tổng giá trị sản xuất các doanh nghiệp (DN) ngoài nhà nước, hợp tác xã và hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn quận 1 trong 9 tháng đầu năm 2022 ước đạt 234.217 tỷ đồng (giá hiện hành). Trong đó, thương mại - dịch vụ chiếm 78,99%; công nghiệp xây dựng chiếm 21,01%. 

Về thu ngân sách, số thuế thu được của toàn bộ DN, cơ sở - hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn quận 1 hơn 52.891 tỷ đồng.

Nhìn chung, các hoạt động kinh tế - xã hội hiện nay đã dần được khôi phục,  đạt nhiều kết quả tích cực, phục hồi tốt; an ninh - quốc phòng trên địa bàn tiếp tục được kiểm soát tốt, giữ vững. Thu thuế nộp ngân sách nhà nước đảm bảo tiến độ; công tác phòng, chống dịch bệnh nói chung và dịch Covid-19 nói riêng được chủ động kiểm soát. So với cùng kỳ năm trước, tổng giá trị sản xuất tăng 24,23%. Trong đó công nghiệp xây dựng tăng 21,07%; thương mại - dịch vụ tăng 24,96% (cùng kỳ năm 2021 lần lượt là -7,61%; -9,11%; -7,21%).

* Ngoài thành quả đạt được, chắc hẳn vẫn có một số mặt hạn chế mà quận 1 đang phải đối mặt, có đúng không thưa bà?

- Sau đại dịch Covid-19, quận 1 đã thực hiện nhiều giải pháp để phục hồi kinh tế - xã hội như tiếp tục thực hiện chương trình phát triển kinh tế theo hướng phát triển thương mại, dịch vụ, du lịch thông minh giai đoạn 2020-2025 và triển khai hiệu quả chủ đề năm 2022 của thành phố "Thích ứng an toàn, linh hoạt kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19; nâng cao chất lượng xây dựng chính quyền đô thị, cải thiện môi trường đầu tư”. Đặc biệt, để đồng hành cùng doanh nghiệp, quận đã tập trung cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin để giải quyết thủ tục hành chính và hỗ trợ DN, hộ kinh doanh hoạt động.

Tuy nhiên, vẫn còn một số cơ sở, hộ kinh doanh trên địa bàn đến nay vẫn chưa hoạt động lại sau dịch Covid-19 với các nguyên nhân chủ quan và khách quan; một số khu vực, điểm vẫn chưa hoạt động lại mạnh mẽ như vốn có như tuyến Lê Lợi, chợ Bến Thành... Sắp tới, với những đề án, phương án liên quan đến phát triển kinh tế trên địa bàn quận 1 được hoàn thiện, thông qua và đưa vào thực tiễn, kỳ vọng quận 1 sẽ phát triển mạnh mẽ để giữ vững vị trí trung tâm, là nơi thu hút đầu tư của thành phố và cả nước.  

* Là một quận được xem là hạt nhân kinh tế của cả nước, đóng góp đáng kể vào sự tăng trưởng kinh tế, quận 1 đang có chiến lược gì trong tương lai để đáp ứng kỳ vọng này, thưa bà?

- Với ưu thế ngành thương mại - dịch vụ chiếm trọng yếu tổng giá trị sản xuất các doanh nghiệp ngoài nhà nước, hợp tác xã và hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn quận 1, thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND TP.HCM, hiện quận 1 đang phối hợp với các đơn vị tư vấn xây dựng các đề án, phương án liên quan đến phát triển kinh tế trên địa bàn quận 1 gắn với công tác chuyển đổi số, gắn với quy hoạch chung của thành phố và hướng phát triển thương mại - dịch vụ sau khi tuyến metro được hoàn thành và đưa vào vận hành, trình Ủy ban thông qua, phê duyệt.

Cụ thể là đề án "Phát triển kinh tế dịch vụ cho quận 1"; phương án về việc tái tổ chức hoạt động chợ Bến Thành theo hướng chuyển đổi số của thành phố và gắn với phát triển kinh tế đêm; phương án thí điểm tổ chức các hoạt động thương mại - dịch vụ trên tuyến đường Lê Lợi. Đây cũng là chiến lược xây dựng kinh tế - xã hội của quận 1 trong tương lai.

* Sau khi cầu Thủ Thiêm 2 được hoàn thành, tuyến đường Lê Lợi được hoạt động trở lại, metro dần được hoàn thiện... bà có thể cho biết kế hoạch tiếp theo của quận 1 sẽ phát triển các dịch vụ gì để tạo sự phát triển liên hoàn cho khu vực?

- Sau khi cầu Thủ Thiêm 2 được hoàn thành, trên cơ sở tuyến đường Lê Lợi được thông thoáng, metro dần được hoàn thiện, sắp tới quận 1 sẽ thực hiện phương án thí điểm tổ chức các hoạt động thương mại - dịch vụ trên tuyến đường Lê Lợi và phương án về việc tái tổ chức hoạt động chợ Bến Thành theo hướng chuyển đổi số của thành phố và gắn với phát triển kinh tế đêm sau khi thành phố phê duyệt như đã nêu ở trên; trong đó có sự liên kết thành khu vực thương mại - dịch vụ giữa các điểm, các tuyến phố đi bộ Nguyễn Huệ, tuyến Lê Lợi, nhà ga metro, chợ Bến Thành, phố đi bộ Bùi Viện...

* Việc phát triển Đảng trong đội ngũ doanh nhân, DN, đặc biệt là DN tư nhân tại quận 1 như thế nào, thưa bà?

- Với đặc thù của quận 1 là quận trung tâm của thành phố, là nơi thu hút nhiều DN đến tập trung đầu tư, kinh doanh với ngành nghề chủ yếu tập trung hoạt động về lĩnh vực dịch vụ, thương mại, du lịch, tài chính. Các DN trên địa bàn quận chủ yếu đặt văn phòng giao dịch, không trực tiếp hoạt động sản xuất kinh doanh; một số DN có phạm vi địa bàn hoạt động rộng khắp các tỉnh, thành trên cả nước, số lượng lao động đông nhưng không tập trung, nên phần nào có khó khăn trong công tác xây dựng tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội và phát triển đảng viên, đoàn viên. 

Các tổ chức đảng trong các doanh nghiệp cổ phần hóa không còn vốn nhà nước được bàn giao về quận tăng, đòi hỏi phải tập trung, tăng cường công tác tư tưởng đối với cán bộ, đảng viên tại các DN này, phối hợp giải quyết nhanh các thủ tục bàn giao để các tổ chức đảng sớm hoạt động ổn định.

Hiện trên địa bàn quận 1 có 80 tổ chức đảng loại hình DN ngoài khu vực nhà nước, đơn vị sự nghiệp ngoài công lập với 1.503/8.075 đảng viên (tỷ lệ 18,61%), hiện có 561 đảng viên đang làm việc tại 491 DN chưa có tổ chức đảng, được tổ chức sinh hoạt tại 20 chi bộ xây dựng đảng thuộc đảng bộ doanh nghiệp và tại 10 phường; 6 tổ chức đảng loại hình DN nhà nước, với 203/8.075 đảng viên.

Trong những năm qua, Ban Thường vụ Quận ủy quận 1 luôn quan tâm chỉ đạo, lãnh đạo thực hiện tốt công tác xây dựng tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội trong các DN đảm bảo thực hiện hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Đặc biệt là công tác phát triển đảng viên trong các DN ngoài khu vực nhà nước và đơn vị sự nghiệp ngoài công lập.

Trong nhiệm kỳ 2015-2020, kết nạp được 1.020 đảng viên, đạt tỷ lệ 102%, đảm bảo tỷ lệ phát triển đảng trong giáo viên (30%), người lao động trong các DN (25%), trong nhiệm kỳ kết nạp 1 đảng viên là chủ DN.

Trong những năm đầu của nhiệm kỳ 2020-2025, mặc dù tình hình hết sức khó khăn do dịch, bệnh kéo dài; nhưng với sự quyết tâm cao của toàn hệ thống chính trị và sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Thường vụ Quận ủy quận 1, cấp ủy các tổ chức cơ sở đảng quan tâm chỉ đạo tổ chức thực hiện hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, đồng thời quan tâm thực hiện tốt công tác tạo nguồn phát triển đảng viên, đặc biệt là các quần chúng ưu tú, tích cực tham gia công tác phòng, chống dịch tại địa phương. Tính từ đầu nhiệm kỳ đến nay đã kết nạp được 380 đảng viên, trong đó số quần chúng ưu tú làm việc trong các DN là 63/380 đảng viên.

* Bên cạnh quan tâm công tác Đảng trong DN ngoài nhà nước, Quận ủy  đã quan tâm hỗ trợ những nội dung khác như thế nào? 

- Hằng năm, DN hoạt động trên địa bàn quận đều tăng về số lượng và mức nộp ngân sách nhà nước. Cấp ủy, chính quyền cũng thường xuyên tổ chức gặp mặt trao đổi, lắng nghe ý kiến của DN, tháo gỡ những khó khăn của DN, kết nối ngân hàng với DN, động viên, biểu dương các DN làm tốt công tác xây dựng đảng, xây dựng các tổ chức chính trị - xã hội; biểu dương, khen thưởng các tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh tiêu biểu, các tổ chức đoàn thể xuất sắc vững mạnh; qua đó các DN tích cực tham gia các hoạt động phong trào tại địa phương, đóng góp các chương trình an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo, hỗ trợ khuyến học...

Nhìn chung, hoạt động của tổ chức đảng trong các DN từng bước đi vào nền nếp, chất lượng sinh hoạt Chi bộ được nâng lên, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ đề ra, phát huy được vai trò lãnh đạo của Đảng đối với các tổ chức chính trị - xã hội trong DN, là hạt nhân chính trị và thực hiện các nhiệm vụ của tổ chức đảng và nhiệm vụ hoạt động kinh doanh của DN.

* Việc xây dựng không gian văn hóa Hồ Chí Minh đang được thực hiện và triển khai ra sao tại các DN tại quận 1? Quá trình triển khai có gặp khó khăn gì không, thưa bà?

- Quán triệt thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XI của Đảng bộ Thành phố về "Xây dựng TP.HCM trở thành không gian văn hóa Hồ Chí Minh, nơi tư tưởng, đạo đức, phong cách và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn hiện hữu thường xuyên, trở thành tài sản tinh thần, giá trị văn hóa đặc trưng của người dân, cán bộ, đảng viên của thành phố mang tên Bác".

Đối với quận 1, DN, doanh nhân không chỉ là một trong những lực lượng đóng vai trò tiên quyết cho việc thực hiện thắng lợi mục tiêu nhiệm vụ phát triển kinh tế của quận theo hướng thương mại, dịch vụ, du lịch thông minh mà lực lượng này cần phải được gắn bó và cần phải được phát huy những nhân tố tích cực góp phần quan trọng để thành công trong từng bước xây dựng không gian văn hóa Hồ Chí Minh đối với địa phương. Nói cách khác, hiện nay trên địa bàn quận 1 có hơn 21.000 DN, vì vậy để thực hiện có hiệu quả việc xây dựng không gian văn hóa Hồ Chí Minh, quận 1 rất cần sự đồng lòng hưởng ứng và chung tay thực hiện của DN, doanh nhân trên địa bàn quận.

Ngay từ đầu nhiệm kỳ 2020-2025, quận 1 đã ban hành nhiều chương trình, kế hoạch lãnh đạo, chỉ đạo triển khai các nội dung của Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong đó có việc nhiệm vụ xây dựng không gian văn hóa Hồ Chí Minh được triển khai trong toàn Đảng bộ đến đông đảo tầng lớp nhân dân gắn với thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, nhiệm vụ chính trị và điều kiện thực tế trên địa bàn quận nhằm tiếp tục lan tỏa hơn nữa sức sống và giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn mới. Theo đó, nội dung về xây dựng không gian văn hóa Hồ Chí Minh đã được triển khai sâu rộng trong hệ thống chính trị, trong các tầng lớp và có cả trong cộng đồng các DN, doanh nhân trên địa bàn quận 1.

Qua bước đầu triển khai, tác động việc chung tay góp phần xây dựng không gian văn hóa Hồ Chí Minh, đến nay có thể thấy nhiều DN trên địa bàn quận 1 đã và đang từng bước hưởng ứng những định hướng của quận trong việc mục tiêu này gắn với hướng tới xây dựng DN trên các tiêu chí cụ thể như tiên phong - giá trị - trách nhiệm cộng đồng... và còn nhiều những giá trị tích cực khác vừa thiết thân với mục tiêu của DN, đồng thời cũng gắn với những giá trị tinh thần sâu sắc từ tư tưởng của Người.

* Nếu Doanh Nhân Sài Gòn phát động một phong trào cho DN, doanh nhân tại TP.HCM xây dựng không gian văn hóa Hồ Chí Minh, bà sẽ hưởng ứng thế nào?

- Chúng tôi xác định đây chính là một việc làm rất cần thiết cho thời gian sắp tới. Vì thế, chúng tôi sẽ hưởng ứng và vận động DN tham gia, thực hiện nhiều hơn, tạo sự lan tỏa rộng hơn. Hiện quận 1 cũng đã tổ chức những phong trào để làm sao thật sự cổ vũ lòng nhiệt huyết, hăng hái làm việc, sản xuất kinh doanh của DN, doanh nhân gắn với việc chung tay xây dựng quận 1 "an toàn - văn minh - phát triển - nghĩa tình", kỳ vọng sẽ thu hút được sự tham gia, tích cực hưởng đông đảo của lực lượng DN, doanh nhân.

Mục đích các phong trào sẽ triển khai trong thời gian tới nhằm định hướng giúp các DN, doanh nhân nhận thức được những giá trị ý nghĩa và cả lợi ích cho chính họ khi vận dụng và đưa phong cách, đạo đức và tư tưởng Hồ Chí Minh vào quá trình kinh doanh, xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, tạo đà phát triển DN bền vững, mang lại giá trị bền vững cho cộng đồng và xã hội. Thiết nghĩ đó cũng chính là tinh thần, tư tưởng của Bác để lại cho chúng ta. 

* Như bà đã chia sẻ, việc đảm nhận vị trí Bí thư Quận ủy quận 1 là một áp lực rất lớn về công việc. Song ở góc độ gia đình và cuộc sống riêng, bà có thấy cuộc sống bị xáo trộn hoặc có chút bất lợi của phụ nữ so với nam giới khi tham gia vào việc lãnh đạo cơ quan chính quyền?

- Với nhiệm vụ và trọng trách, áp lực là luôn có nhưng tôi vẫn muốn được thử thách. Phụ nữ làm quản lý DN hay một cơ quan nhà nước, chính quyền tuy cũng có một vài điểm không có lợi thế như nam giới nhưng cũng có thế mạnh riêng, đó là sự uyển chuyển, mềm dẻo, linh hoạt... Còn khó khăn lớn nhất là thời gian. Tôi  rất khó xếp lịch cho chính bản thân mình và ít hơn thời gian cho gia đình và cháu ngoại.

* Xin cảm ơn và chúc bà hoàn thành tốt nhiệm vụ ở vị trí công tác mới.