Tiểu thương học marketing

“Bám chợ” cả chục năm, kinh nghiệm “đầy mình”, nhưng nhiều tiểu thương vẫn háo hức đến trường học kỹ năng bán hàng. Học một phong cách bán hàng mới cũng là cách làm mới bản thân và thích ứng với môi trường văn hóa chợ mới.

Tiểu thương gặp giảng viên kinh tế

Ngày 9/6, lễ khai giảng các lớp tập huấn kỹ năng bán hàng đầu tiên do Đại học Kinh tế TP.HCM phối hợp với Sở Công Thương, Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM, UBND các quận và ban quản lý các chợ tổ chức đã thu hút hơn 160 tiểu thương các chợ Bến Thành, An Đông, Bình Tây, Xóm Chiếu, Vườn Chuối tham dự.

Tại đây, tiểu thương được hướng dẫn những kiến thức liên quan đến hoạt động bán hàng như cách thức mời chào, kỹ thuật niêm yết giá, kỹ năng giao tiếp, hỗ trợ chăm sóc khách hàng, văn hóa kinh doanh...Bên cạnh lý thuyết, tiểu thương còn được thảo luận nhóm, chia sẻ kinh nghiệm thực tế và giao lưu, học hỏi kinh nghiệm của nhau.

Đây là lần đầu tiên tiểu thương các chợ truyền thống trên địa bàn thành phố được đào tạo kỹ năng một cách bài bản bởi các giảng viên chuyên ngành marketing, quản trị kinh doanh, tâm lý... của Đại học Kinh tế.

Tiểu thương không thể “hàng tôm, hàng cá” mãi - Ảnh: Thi Na

Sau khi triển khai cho tiểu thương ở 5 chợ trên, các lớp tương tự sẽ được tổ chức cho các chợ còn lại trong nội thành và vùng ven thành phố. Mặc dù nội dung đào tạo không mới, nhưng số lượng học viên đăng ký đã vượt quá dự định ban đầu của những người tổ chức chương trình. Bởi theo hầu hết những tiểu thương tham gia thì: “Dù đã biết nhưng vẫn phải học để chuyên nghiệp hơn”.

Hướng đến “văn hóa chợ”

Nhưng không phải đến bây giờ tiểu thương mới chú ý đến việc trang bị những “kỹ năng mềm”, nhiều năm trước họ cũng đã đầu tư cho vấn đề này. Và tiểu thương quận 5 đi đầu trong việc học cách bán hàng. Bắt đầu từ tháng 9/2003, với sự hỗ trợ 50% kinh phí của UBND quận, Trung tâm Hỗ trợ phát triển và Cung ứng lao động quận đã tổ chức các khóa học ngắn hạn về kỹ năng bán hàng cho tiểu thương các chợ trên địa bàn.

Nội dung các khóa học này tập trung vào quan hệ giao tiếp, các kỹ năng bán hàng và quản lý nguồn hàng. Theo một cán bộ Phòng Kinh tế quận 5, việc mở các lớp huấn luyện này dựa trên kết quả khảo sát về điều kiện kinh doanh của từng khu vực chợ trong quận, mức độ cạnh tranh với siêu thị, chợ vỉa hè, sự sụt giảm doanh thu tại các chợ.

Không chỉ huấn luyện kỹ năng bán hàng, chương trình còn trang bị kiến thức, bài tập tình huống: Vì sao khách hàng bỏ đi, bạn làm gì để cải thiện tình hình giá cả nhằm giành lấy khách hàng, cũng như đào tạo bổ sung tiếng Hoa cho các hộ kinh doanh có nhu cầu. Ông Nguyễn Quốc Dũng, Phó giám đốc Trung tâm Hỗ trợ phát triển và Cung ứng lao động quận 5 (Trung tâm) - nơi trực tiếp tổ chức chương trình này, cho biết: “Lúc đầu, chưa có nơi nào làm, mọi thứ còn rất mới nên vận động tiểu thương tham gia rất khó khăn. Nhiều người rất ngại khi phải đi học.

Tuy nhiên, sau một thời gian thực hiện, chương trình thu hút khá đông tiểu thương. Và sau bốn năm thực hiện, Trung tâm đã huấn luyện cho gần 400 tiểu thương về kỹ năng bán hàng”. Trung tâm cũng tổ chức các lớp nghiệp vụ quản lý kinh doanh dành cho các ban quản lý chợ.

“Năm 2008, chúng tôi ngưng chương trình đào tạo kỹ năng bán hàng và chuẩn bị mở lớp huấn luyện văn minh ứng xử cho tiểu thương. Sau thời gian thăm dò từ các chợ, chúng tôi quyết định tổ chức các lớp này, nhưng đang tìm tên gọi khác nghe nhẹ nhàng hơn”, ông Dũng cho biết thêm.

Học hỏi mô hình từ quận 5, năm 2008, UBND quận 10 cũng triển khai chương trình huấn luyện kỹ năng bán hàng cho tiểu thương các chợ trên địa bàn quận và tiểu thương đã nhiệt tình tham gia. Riêng chợ Hòa Hưng, ngoài các lớp tập huấn do quận tổ chức, ban quản lý chợ còn mời các chuyên gia trong ngành marketing, quản trị kinh doanh đến chợ giảng dạy.

Không thụ động học, tiểu thương chợ này đã đưa ra những tình huống để cùng chuyên gia mổ xẻ, phân tích...Nhiều tiểu thương thừa nhận, bán đúng giá, giao hàng tận nơi, trưng bày bắt mắt, tuyển nhân viên biết ngoại ngữ chưa đủ, mà còn phải nâng cấp văn hóa bán hàng cho bằng với siêu thị, trung tâm thương mại thì mới làm ăn lâu dài được.