Quảng cáo đầy “rác”

Năm 2010 quy mô thị trường quảng cáo ở VN đã lên đến 14.000 tỉ đồng, trong đó doanh thu quảng cáo trên truyền hình hiện chiếm 79,7%.

Ông Đỗ Kim Dũng, Phó chủ tịch Hiệp hội Quảng cáo VN, cho rằng cần ban hành bộ quy tắc hành nghề trong lĩnh vực quảng cáo để hạn chế hành vi quảng cáo sai sự thật - Ảnh: T.T.D.

Thị trường lớn mạnh nhưng “rác quảng cáo” xuất hiện nhan nhản, không chỉ làm mất mỹ quan trên đường phố mà quảng cáo quá sự thật trên truyền hình cũng làm nhức mắt người tiêu dùng.

Chấn chỉnh hoạt động quảng cáo là một trong những mục tiêu tại hội nghị tham vấn về tình hình thực hiện chính sách pháp luật trong lĩnh vực quảng cáo, phục vụ thẩm tra Luật quảng cáo do Ủy ban Văn hóa - giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội tổ chức ở TP.HCM ngày 12/7.

Chào thua quảng cáo

Theo ông Lưu Vũ Hải - Cục trưởng Cục Quản lý phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử, các vi phạm thường gặp trong lĩnh vực quảng cáo hiện nay là quảng cáo quá tính năng, tác dụng của sản phẩm hàng hóa, dịch vụ, gây hiểu nhầm cho người xem.

 Thậm chí một số quảng cáo sai sự thật, đặc biệt là với các nhóm sản phẩm, dịch vụ thuộc lĩnh vực y tế, sức khỏe dù pháp lệnh quảng cáo (ban hành từ năm 2001) đã nêu rõ hành vi bị nghiêm cấm trong quảng cáo là “quảng cáo không đúng chất lượng hàng hóa, dịch vụ; không đúng địa chỉ cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ”.

Vì mục đích tăng doanh thu quảng cáo, một số cơ quan truyền thông vẫn chấp nhận cho đăng các thông tin quảng cáo quá tính năng của sản phẩm hàng hóa. “Sai phạm này thường xảy ra đối với các chương trình quảng cáo kèm bán hàng trên truyền hình” - ông Hải nhấn mạnh.

Theo bà Vũ Thị Thanh Tâm - Trưởng ban kiểm tra Đài truyền hình VN, người tiêu dùng dù có thông thái đến đâu cũng không thể tự xác định được công dụng, chức năng, thành phần chính thức trong các sản phẩm hàng hóa. Nếu sử dụng một sản phẩm thực phẩm chức năng không hiệu quả, người tiêu dùng có thể đi kiện, nhưng họ không thể nào tự chứng minh được sản phẩm đó không có hiệu quả với bản thân, khiến người dùng mệt mỏi...

Các đại biểu tham dự hội nghị cho rằng Luật quảng cáo cần có những quy định rõ ràng để hạn chế tình trạng quảng cáo sai sự thật, gây ngộ nhận cho người tiêu dùng.

Bà Trần Thị Thanh Mai, Tổng giám đốc Công ty TNHH truyền thông TNS VN, gợi ý: “Ở Anh trong những trường hợp vi phạm này, chủ nhân các mẩu quảng cáo phải nộp phạt nặng và làm thông báo xin lỗi công khai về những thông tin đã cung cấp sai. Chủ phương tiện truyền thông phải phát lại thông báo này đúng bằng số lần đã phát quảng cáo sai trước đó”.

Chồng chéo trong quản lý

Theo ông Hải, cơ quan quản lý nhà nước về quảng cáo là Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch, trong khi hầu hết vấn đề chủ yếu trong quảng cáo và phương thức quảng cáo do Bộ Thông tin - truyền thông cấp phép. Chính vì vậy không bảo đảm tính thống nhất trong công tác quản lý lĩnh vực.

Bà Trần Thị Tâm Đan, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng, cho rằng nội dung quảng cáo hiện nay được quy định ở nhiều văn bản pháp luật nên có sự chồng chéo, trùng lặp, gây khó khăn cho sự tiếp cận của công chúng cũng như tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động quảng cáo. Trong khi thực tế việc xác định nội dung quảng cáo - khâu quan trọng nhất của hoạt động quảng cáo - lại không được cơ quan quản lý lẫn cơ quan truyền thông quan tâm đúng mực.