Xây dựng ASEAN bền vững và năng động

Các bên đối thoại khẳng định tiếp tục hỗ trợ ASEAN liên kết khu vực và xây dựng cộng đồng, tăng cường hợp tác đối phó với các thách thức, nhất là khắc phục hậu quả khủng hoảng kinh tế-tài chính toàn cầu.

Hội nghị ASEAN+3

Ngày 22/7, tại Phuket, Thái Lan diễn ra Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+3 (Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc), Tham vấn không chính thức Bộ trưởng Ngoại giao các nước tham gia Cấp cao Đông Á (EAS) và Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao giữa ASEAN với Australia, Canada, Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU), Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, New Zealand, Nga và Mỹ.

Tại các Hội nghị này, các bên Đối thoại ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong các tiến trình hợp tác khu vực. Các Ngoại trưởng ASEAN hoan nghênh việc các nước Đối thoại cử Đại sứ về ASEAN, thể hiện quan tâm cao trong quan hệ hợp tác với ASEAN.

Phát biểu tại các Hội nghị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm hoan nghênh những tiến triển tích cực trong quan hệ và hợp tác giữa ASEAN với các bên đối thoại. Phó Thủ tướng đưa ra đề xuất về những định hướng ưu tiên phù hợp cho từng khuôn khổ hợp tác, trong đó tập trung cho nỗ lực thu hẹp khoảng cách, liên kết khu vực và xây dựng Cộng đồng của ASEAN; thực hiện hiệu quả các cam kết và thỏa thuận thông qua các hoạt động và biện pháp cụ thể và thực chất; chú ý những lĩnh vực có chung lợi ích như kinh tế, thương mại, đầu tư, giải quyết các thách thức toàn cầu và an ninh phi truyền thống…

Phó Thủ tướng Phạm Gia Khiêm nhấn mạnh, ASEAN+3 và Cấp cao Đông Á đã trở thành những khuôn khổ quan trọng trong hợp tác và liên kết khu vực. Phó Thủ tướng hoan nghênh sự hợp tác kịp thời giữa các nước ASEAN+3 và Đông Á trong ứng phó với các thách thức toàn cầu như khủng hoảng kinh tế-tài chính và dịch cúm A/H1N1. Nhân dịp này, Phó Thủ tướng cũng đề nghị các nước tích cực ủng hộ sáng kiến của Việt Nam về lập Trung tâm Giáo dục Môi trường Đông Á được nêu tại Hội nghị Bộ trưởng Môi trường Đông Á lần thứ nhất tại Hà Nội tháng 10/2008.

Hội nghị ASEAN với EU

** Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+3 và Tham vấn không chính thức giữa Ngoại trưởng các nước tham gia Cấp cao Đông Á, các Bộ trưởng khẳng định lại cam kết thúc đẩy hợp tác ASEAN+3 trong các khuôn khổ này, hỗ trợ và hướng tới mục tiêu xây dựng Cộng đồng Đông Á. Các Bộ trưởng cũng thảo luận các biện pháp cụ thể triển khai Chương trình Công tác ASEAN+3 giai đoạn 2007-2017, đặc biệt nhấn mạnh cần sớm đưa cơ chế Đa phương hóa Sáng kiến Chiềng Mai (CMIM) vào hoạt động trong năm 2009. Các Bộ trưởng chia sẻ đánh giá Cấp cao Đông Á đã trở thành một cấu phần quan trọng trong cấu trúc khu vực, bổ trợ cho các cơ chế như ASEAN+1, ASEAN+3, ARF, APEC… và EAS cần tập trung triển khai hiệu quả hợp tác về 5 lĩnh vực ưu tiên gồm năng lượng, tài chính, giáo dục, dịch bệnh truyền nhiễm và cứu trợ thiên tai.

** Tại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN và Canada, các Bộ trưởng đã thông qua Tuyên bố chung ASEAN-Canada về Đối tác Tăng cường, tạo khuôn khổ và định hướng cho quan hệ đối thoại ASEAN-Canada phát triển bền vững và toàn diện trong nhiều năm tới. Hai bên sẽ sớm xây dựng Kế hoạch Hành động để triển khai hiệu quả Tuyên bố trên.

** Tại Hội nghị Bộ trưởng với Trung Quốc, ASEAN đánh giá cao sự ủng hộ của Trung Quốc dành cho ASEAN cũng như các đề xuất của Trung Quốc về phát triển kết nối hạ tầng giao thông, lập Quỹ Hợp tác Đầu tư ASEAN-Trung Quốc trị giá 10 tỉ USD, cung cấp 15 tỉ USD tín dụng thương mại cho ASEAN. Hai bên nhất trí sẽ đề ra các biện pháp cụ thể triển khai các sáng kiến này nhằm thúc đẩy hơn nữa hợp tác ASEAN-Trung Quốc.

Phó Thủ tướng Phạm Gia Khiêm đã nhận vai trò Điều phối quan hệ Đối thoại ASEAN-Trung Quốc nhiệm kỳ 2009-2011 từ Brunei.

** ASEAN cũng đánh giá cao Sáng kiến của Thủ tướng Nhật Taro Aso về Tăng trưởng hướng tới tăng gấp đôi quy mô kinh tế châu Á, hoan nghênh việc Nhật Bản đóng góp 62 triệu USD vào Quỹ Hội nhập ASEAN-Nhật Bản (JAIF) nhằm hỗ trợ các nước ASEAN bị ảnh hưởng của suy thóai kinh tế, và trợ giúp của Nhật cho các hoạt động hợp tác phòng chống thiên tai.

** ASEAN và Hàn Quốc khẳng định quyết tâm triển khai kết quả Hội nghị Cấp cao Kỷ niệm ASEAN-Hàn Quốc (tháng 6/2009) vừa qua. Hàn Quốc cho biết sẽ lập Quỹ Đối tác Đông Á về Biến đổi khí hậu trị giá 200 triệu USD và cam kết hỗ trợ 100 triệu USD giúp các nước ASEAN ứng phó với biến đổi khí hậu.

** Kết thúc Hội nghị ASEAN-Mỹ, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Hillary Clinton ký kết các văn kiện về việc Mỹ gia nhập Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC). Hai bên đánh giá cao sự kiện này, coi đó là biểu hiện tích cực nhằm tăng cường quan hệ hợp tác và đóng góp vào hòa bình ở khu vực. Các nước ASEAN và Mỹ cũng thỏa thuận triển khai các hoạt động hợp tác trên 8 lĩnh vực ưu tiên trong Chương trình Hành động triển khai Tuyên bố Tầm nhìn chung ASEAN-Mỹ nhằm hỗ trợ ASEAN trong xây dựng Cộng đồng.

Tại Hội nghị lần này, Việt Nam đã kết thúc thành công nhiệm kỳ Điều phối quan hệ Đối thoại ASEAN-Canada từ năm 2006-2009. Các nước ASEAN và Canada ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực và đóng góp tích cực của Việt Nam trong việc thúc đẩy quan hệ và hợp tác giữa ASEAN và Canada phát triển ngày càng thực chất, cũng như việc hoàn tất và thông qua Tuyên bố chung ASEAN-Canada về Đối tác tăng cường. Phó Thủ tướng Phạm Gia Khiêm đã nhận vai trò Điều phối quan hệ Đối thoại ASEAN-Trung Quốc nhiệm kỳ 2009-2011 từ Brunei.