“Putin là tất cả”

Đã rõ ràng hơn về tương lai chính trị nước Nga khi đương kim Thủ tướng Vladimir Putin sẽ có mặt trong vòng tranh cử Tổng thống Nga vào năm tới. Putin giờ đây với nước Nga là tất cả: quá khứ, hiện tại và tương lai.

Putin “Bất Diệt”

Kết quả đề cử nhân vật tranh cử chức Tổng thống Nga tại Đại hội thường niên của đảng cầm quyền Nước Nga thống nhất tổ chức vào ngày 24/9 đã chấm dứt mọi sự đồn đoán, nghi ngờ về việc ai sẽ chạy đua vào điện Kremlin.

Khúc mắc bí ẩn chính của vài tháng qua đã được giải đáp: Tham gia tranh cử Tổng thống Nga sẽ là Thủ tướng đương nhiệm Vladimir Putin, còn Tổng thống đương nhiệm Dmitry Medvedev có kế hoạch dẫn đầu danh sách chạy đua vào Hạ nghị viện.

Tổng thống Nga Medvedev trả lời báo chí về câu hỏi “Tại sao không tiếp tục tranh cử Tổng thống”: “Tham vọng chính đối với tôi là đem lại lợi ích cho đất nước và nhân dân. Điều này nghe có vẻ như lên giọng, nhưng lại là sự thật.

Còn về mặt lý lẽ. Cả Vladimir Putin cũng như Dmitry Medvedev, ông ấy trước đó, tôi trong nhiệm kỳ hiện nay, đều từng do Đảng Nước Nga thống nhất đề xuất ứng cử tổng thống. Vì vậy, chúng tôi cùng đại diện cho một thế lực chính trị”.

Đảng Nước Nga thống nhất hiện đang chiếm ưu thế chính trị tại Nga và giới quan sát cho rằng việc ông Putin trở lại điện Kremlin là chắc chắn. Theo tu chính án Hiến pháp mới được đưa ra, tân tổng thống sẽ có nhiệm kỳ sáu năm thay vì bốn năm như trước đây và không được giữ quá hai nhiệm kỳ.

Như vậy, ông Putin sẽ có khả năng nắm quyền trong cương vị tổng thống cho tới năm 2024, lúc đó ông ta đã 70 tuổi. Vì lẽ đó, các phương tiện truyền thông đại chúng đã bắt đầu nhắc đến biệt danh “Putin Bất Diệt” để nói về khả năng Putin sẽ nắm quyền lực lâu dài trong điện Kremlin.

Thủ tướng Putin đã bắt đầu chiến dịch tranh cử của mình với sự hiện diện trên chiếc xe ba bánh Harley Davision tại tại buổi biểu diễn nhạc rock tại cảng biển Novorossiysk ở Hắc Hải.

Đây không phải lần đầu ông Putin có màn gây ấn tượng cho cử tri và ống kính truyền hình về tác phong của một vị lãnh đạo “có phong độ” và “có đầu óc đổi mới”. Ông có hai lời hứa trong nhiệm kỳ mới là sẽ đưa nước Nga vào thời kỳ hùng mạnh kinh tế lẫn trang bị quân sự.

Tiếp tục trên cỗ xe song mã

Putin trở lại quyền lực đã rõ ràng hơn nhưng câu hỏi bây giờ là làm thế nào để Putin duy trì quyền lực đó. Putin tuyên bố là sẽ dùng nhiệm kỳ ba để canh tân đất nước mà ông cho là “bị lệ thuộc vào xuất khẩu tài nguyên, bất công xã hội đến mức độ nguy hiểm, dân chúng cảm thấy bị ức chế tột cùng khi có chuyện giao tiếp với cảnh sát hay khi cần đến pháp luật”.

Tờ New York Times nhận định, nếu ông Putin trở thành nhà lãnh đạo nước Nga, ông sẽ tiếp tục thúc đẩy cải cách kinh tế đã đưa nước Nga trở thành một trong những quốc gia phát triển trên thế giới. Sự đồng thuận của hai nhà lãnh đạo Medvedev và Putin sẽ tạo thuận lợi cho việc quyết định các chính sách quan trọng cho đất nước.

Một trong những minh chứng rõ ràng nhất cho sự hợp tác hiệu quả này là Nga đã xử lý tốt cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Vì thế, người ta tin rằng, dù đổi vai, cặp đôi Putin-Medvedev sẽ tiếp tục hoạt động hiệu quả.

Tuy nhiên, không ít phân tích cho rằng, việc Putin trở lại chức vụ tổng thống vẫn là bước đi đầy mạo hiểm và là sự giật lùi. Bởi vì, Medvedev đang kêu gọi hiện đại hóa về kinh tế và chính trị, một quá trình mà nước Nga đang rất cần; trong khi sự ổn định của Putin “cùng với thời gian sẽ trở thành chiếc áo chật, hạn chế sự phát triển của nước Nga”.

Điều lo ngại này trùng hợp với nhận định của một số nhà kinh tế cho rằng việc ông Putin trở lại điện Kremlin sẽ khiến Nga có rất ít khả năng thực hiện những thay đổi cần thiết như cải cách vấn đề tiền trợ cấp và giảm sự phụ thuộc của Nga vào các nguồn tài nguyên thiên nhiên khi doanh thu từ dầu và khí đốt chiếm tới 1/2 ngân sách của Nga.

Có khả năng là Putin sẽ có những bước đi cho phép sự cạnh tranh giữa các ý tưởng và đường lối chính trị, sẽ đấu tranh với tệ tham nhũng...

Nhưng muốn làm như thế thì phải gỡ bỏ những thành tố chủ yếu của họ thống mà ông ta xây dựng trong nhiệm kỳ tổng thống trước.

Còn giới đối lập thì lo ngại về một kỷ nguyên trì trệ của chính trị và kinh tế tiếp diễn ở Nga. Lãnh đạo Đảng Cộng sản Nga, Guennadi Ziouganov cho rằng “cuộc đổi ngôi giữa cặp bài trùng này không thay đổi gì, nước Nga sẽ lún sâu hơn trong khủng hoảng”.

Bộ trưởng Tài chính đương nhiệm Alexei Koudrin đã lên tiếng báo trước “sẽ từ chức, nếu Tổng thống Dmitri Medvedev trở thành Thủ tướng vào năm tới”.