Diện mạo mới của Bắc Kinh từ mô hình chia sẻ xe đạp

Việc thuê được xe đạp dễ dàng và tiện lợi giúp người dân Bắc Kinh tích cực sử dụng phương tiện công cộng thay xe riêng.

Trước đây, Jiang Xiaofeng, sinh viên đại học ở Bắc Kinh, Trung Quốc phải mất 15 phút đi bộ từ nhà tới ga tàu điện ngầm để tới trường mỗi ngày. Nhưng mọi việc trở nên dễ dàng hơn rất nhiều kể từ khi dịch vụ chia sẻ xe đạp ra đời.

Cách đây vài năm, Jiang lựa chọn đi lại bằng tàu điện ngầm vì tình trạng tắc nghẽn giao thông nghiêm trọng ở thủ đô Bắc Kinh. Đời sống ngày càng khá giả, người dân sắm ôtô riêng ngày càng nhiều, dẫn tới tình trạng quá tải về hạ tầng và những lần tắc đường kéo dài nhiều cây số. Không chỉ gây căng thẳng, ức chế cho lái xe, tình trạng tắc đường còn khiến ô nhiễm không khí ở Bắc Kinh càng trở nên trầm trọng.

Tháng 12 năm ngoái, chính quyền Trung Quốc khuyến cáo hàng triệu người ở 24 thành phố đông bắc, trong đó có Bắc Kinh, hạn chế ra ngoài khi ô nhiễm không khí ở mức nghiêm trọng. Ô nhiễm không khí nặng nề đến mức chính quyền phải ban bố báo động đỏ, yêu cầu nhiều trường học đóng cửa, hạn chế phương tiện giao thông trên đường và hủy nhiều chuyến bay.

Để giảm bớt nạn tắc đường, khuyến khích người dân sử dụng phương tiện công cộng, chính quyền Bắc Kinh còn đưa ra nhiều giải pháp khác nhau, trong đó có việc bố trí các làn đường riêng cho xe đạp. Tuy nhiên, nhiều người vẫn không mặn mà với việc đạp xe tới bến xe bus hay ga tàu điện ngầm, vì không có chỗ để xe ở gần những địa điểm này và nguy cơ mất xe đạp rất cao.

Trước thực tế đó, nhiều công ty công nghệ Trung Quốc đã cho ra đời những dịch vụ chia sẻ xe đạp như Mobike, Ofo hay BlueGogo. Các công ty này mua những chiếc xe đạp có kiểu dáng trẻ trung, hiện đại, lắp đặt hệ thống khóa cùng thiết bị định vị vệ tinh (GPS) và đặt chúng tại các bãi đỗ dọc vỉa hè trước ga tàu, bến xe bus, trường học, siêu thị... để khách hàng thuê bất cứ lúc nào, bất cứ ở đâu với chi phí hợp lý.

Jiang cho biết để sử dụng những chiếc xe đạp này, khách hàng phải cài đặt ứng dụng cho thuê xe của nhà cung cấp trên điện thoại di động và nạp tiền đặt cọc vào tài khoản, thông thường là 100 nhân dân tệ.

Ứng dụng này sẽ cho biết vị trí xe đạp cho thuê gần khách hàng nhất. Khi tới nơi, khách hàng sử dụng ứng dụng này quét mã QR gắn trên thân xe đạp để được cung cấp mã số mở khóa xe hoặc được mở khóa xe từ xa. Từ lúc đó, khách hàng được quyền sử dụng chiếc xe đạp này với chi phí một nhân dân tệ mỗi lần, trừ vào tiền đặt cọc.

Khi đến bến xe bus, ga tàu điện, khách hàng chỉ việc để xe đạp trên vỉa hè, khóa lại để người tiếp theo tiếp tục sử dụng. Với dịch vụ này, khách hàng không cần lo lắng việc chiếc xe đạp của mình bị mất cắp hay phải tìm điểm đỗ ở đâu cho phù hợp. Ngoài ra, tần suất sử dụng chiếc xe đạp được tăng lên rất nhiều, khi nhiều người có thể sử dụng nó vào những thời điểm khác nhau.

Trong trường hợp xe đạp đang sử dụng bị hỏng hóc dọc đường, khách hàng chỉ cần thông báo với nhà cung cấp thông qua ứng dụng, sau đó để xe lại trên vỉa hè và tìm chiếc xe khác để thực hiện tiếp hành trình. Nhà cung cấp sẽ dựa vào tín hiệu GPS để định vị chiếc xe và đưa nó về xưởng sửa chữa.

Hệ thống GPS này cũng giúp chống lại nạn ăn cắp xe đạp. Nhà cung cấp có thể dễ dàng biết được vị trí của chiếc xe bị đánh cắp và báo cảnh sát để phối hợp bắt giữ thủ phạm.

Jiang cho biết người trẻ ở Bắc Kinh, đặc biệt là học sinh, sinh viên và nhân viên văn phòng, rất hào hứng với dịch vụ chia sẻ xe đạp này. "Có mô hình xe đạp cho thuê này, đời tôi dễ thở hơn hẳn", Jiang nói.

Với việc ngày càng nhiều người sử dụng xe đạp cho thuê để tới trạm xe bus hay ga tàu điện ngầm, số lượng xe hơi cá nhân ở Bắc Kinh cũng như số vụ tắc đường đã giảm đáng kể.

Ông Dai Wei, sáng lập viên kiêm CEO công ty cho thuê xe đạp Ofo, cho biết số vụ tắc nghẽn giao thông ở Bắc Kinh và các thành phố lớn tại Trung Quốc đã giảm 7,8% trong quý vừa qua, một phần là nhờ hiệu ứng tích cực từ dịch vụ chia sẻ xe đạp.

Một trong những dịch vụ chia sẻ xe đạp được sử dụng phổ biến nhất ở Bắc Kinh là Mobike, công ty được thành lập ở Thượng Hải vào năm 2016 và tới nay đã sở hữu hơn 7 triệu xe đạp, phục vụ khoảng 25 triệu lượt hành khách mỗi ngày và mở rộng phạm vi hoạt động tới 180 thành phố trên khắp thế giới.

Trở thành một trong những công ty chia sẻ xe đạp lớn nhất thế giới, Mobike gần đây bắt đầu cung cấp dịch vụ tại thủ đô Washington của Mỹ, với chi phí một USD cho mỗi 30 phút thuê xe đạp tại các khu trung tâm.

Đối thủ cạnh tranh của Mobike là Ofo cũng đã phục vụ khoảng 200 triệu khách hàng ở Trung Quốc và nhiều nước như Singapore, Mỹ, Anh, với 10 triệu lượt thuê xe được thực hiện mỗi ngày.

Theo ông Wei, những dịch vụ chia sẻ xe đạp như Mobike và Ofo đã góp phần thay đổi diện mạo của thủ đô Bắc Kinh và các thành phố lớn khác ở Trung Quốc. Ông hy vọng những dịch vụ như vậy sẽ ngày càng trở nên phổ biến hơn, giúp người dân đi lại tiện lợi hơn, đồng thời là công cụ góp phần kết nối mọi người trên thế giới. 

>>Kinh tế chia sẻ, trí thông minh nhân tạo sẽ thay đổi thế giới