Sức lan tỏa của một triển lãm

Năm nay, từ 639 tranh, tượng, đồ họa, phù điêu... gửi đến tham dự triển lãm, Hội đồng nghệ thuật của Hội Mỹ thuật đã chọn ra 341 tác phẩm để trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật thành phố (97A Phó Đức Chính, quận 1, từ ngày 21/8 đến 2/9/2019) trong đó có 237 tác phẩm của 177 tác giả là hội viên và 104 tranh, tượng của 79 tác giả trẻ chưa là hội viên. Như các năm trước, việc chọn tác phẩm của các nghệ sĩ tạo hình trẻ chưa là hội viên - nhiều bạn trẻ còn đang theo học các trường mỹ thuật - là sự mở rộng điều kiện tham gia triển lãm, khích lệ sự sáng tạo của giới trẻ. Với 341 tác phẩm được trưng bày, toàn bộ tầng trệt của nhà triển lãm tại Bảo tàng Mỹ thuật trở nên chật chội, ngay cả các góc hẹp, các hành lang cũng được tận dụng để treo tranh, đặt tượng. Dù vậy, nếu dành nhiều thời gian cho triển lãm, người xem có thể tìm thấy không ít những tác phẩm có chất lượng nghệ thuật, được thực hiện kỳ công và khơi gợi nhiều cảm xúc thẩm mỹ.

Dễ nhận thấy là mảng tranh thể hiện cảnh sắc đất nước với nét đẹp đặc trưng nhiều vùng miền, từ biên cương phía Bắc đến mũi Cà Mau và các hải đảo ngoài khơi thuộc chủ quyền Tổ quốc. Khi tham gia các trại sáng tác, tiếp cận thực tế ở các địa phương, các trại viên được phổ biến các đề tài cần lưu tâm, đặc biệt là đề tài “Bảo vệ biên giới - biển đảo Tổ quốc”.

Nên có nhiều tác phẩm bám sát chủ đề này tại triển lãm, nhắc nhở người xem tình hình thời sự đang nóng hổi ở bãi Tư Chính, nơi những ngày qua nhóm tàu Hải Dương 08 của Trung Quốc tiếp tục hành vi xâm phạm nghiêm trọng vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. Các đề tài “Xây dựng và phát triển đất nước”, “Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa”, “Chỉnh trang và phát triển đô thị”, “Nông thôn mới” cũng được nhiều họa sĩ thể hiện trong tranh. Bên cạnh đó, các tác giả còn cho thấy sự quan tâm sâu sắc trước các vấn nạn về ô nhiễm môi trường sống, sự hủy hoại các nguồn tài nguyên của đất nước, tình trạng xuống cấp của hạ tầng đô thị... và cả sự tha hóa trong lối sống, đạo đức của con người.

Bên cạnh tác phẩm hội họa, đồ họa, tranh kỹ thuật số (digital art), còn có tác phẩm điêu khắc, đặc biệt là các tác phẩm mỹ thuật gốm đa dạng về kỹ thuật và phong cách tạo hình. Dù đã có những nhận định về mặt bằng nghệ thuật của triển lãm này, đó là sự thiếu vắng các tác phẩm nổi bật, không có tác phẩm của nhiều tác giả nổi tiếng; thế nhưng ở một chiều khác - triển lãm cho thấy sức lan tỏa rộng, thu hút được số đông “thầm lặng” mà sự góp mặt của họ làm cho các triển lãm lớn ở TP.HCM “sẽ không bị mòn mỏi, già nua bởi cứ lặp lại hoài những gương mặt cũ” theo lời một họa sĩ có tranh tại triển lãm. Từ các triển lãm đậm chất phong trào, hội hè này, chắc chắn sẽ xuất hiện nhiều gương mặt sáng giá của mỹ thuật Sài Gòn hôm nay. 

Được biết, Hội đồng nghệ thuật đã xét chọn 52 tác phẩm của hội viên và chưa hội viên để đầu tư (các mức đầu tư A,B,C với trị giá đầu tư lần lượt là 18 triệu đồng, 15 triệu đồng, 13 triệu đồng; và hỗ trợ các tác giả trẻ 5 triệu đồng/tác phẩm). Hội đồng cũng giới thiệu những tác phẩm dự Giải thưởng Văn học nghệ thuật do Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam tổ chức.