Quy tắc bàn tay giúp cân bằng dinh dưỡng mỗi ngày

Tình trạng mất cân bằng dinh dưỡng

BS. CKII Đỗ Thị Ngọc Diệp - Chủ tịch Liên Chi hội Dinh dưỡng - Thực phẩm TP.HCM cho biết, nhiều người thường mặc định bữa ăn có nhiều thịt, cá, trứng, sữa... là bữa ăn dinh dưỡng nhất. Tuy nhiên, bữa ăn không đảm bảo tính đa dạng của thực phẩm và thường thiếu cân bằng tương quan giữa các chất dinh dưỡng, gây tình trạng mất cân bằng dinh dưỡng.

Một khi cơ thể mất cân bằng dinh dưỡng, có nhiều dấu hiệu khác nhau như sụt giảm khối cơ, khối xương, tích lũy mỡ, giảm chức năng cơ thể, giảm sức đề kháng, mệt mỏi thường xuyên. Lúc này cơ thể đang thiếu hụt nhiều dưỡng chất khác nhau như máu, sắt, vitamin B12 và kali; rụng tóc, tóc khô và gãy nhiều là dấu hiệu của thiếu vitamin B6, vitamin A; tê bì chân tay là triệu chứng thiếu các vitamin B như B6 và B12 cùng với axit folic; da rất dễ bị những vết thâm tím là dấu hiệu thiếu canxi, vitamin C, axit folic, vitamin K và vitamin B12; hay bị viêm lợi, chảy máu chân răng, đốm xuất huyết, tăng sừng hóa ở nang lông có thể do thiếu vitamin C trầm trọng; hay bị tiêu chảy không rõ nguyên nhân rất có thể cho cơ thể có hàm lượng vitamin B12 thấp, thiếu kẽm, vitamin D, vitamin C...

Quan trọng hơn, nó ảnh hưởng đến sức khỏe. Bởi rối loạn chuyển hóa là yếu tố nguy cơ sinh học của thừa cân, béo phì; về lâu dài có thể dẫn tới các bệnh mãn tính như rối loạn mỡ máu, đái tháo đường, cao huyết áp, ung thư...

Ngoài ra, do dung nạp quá nhiều chất béo, ít vận động, nhiều chị em phụ nữ tăng cân quá mức nên tìm kiếm mọi cách để kéo giảm cân nặng, từ nhịn ăn, áp dụng chế độ ăn kiêng hà khắc, sử dụng viên uống giảm cân - đốt mỡ, trà giảm cân, tự thanh lọc - giải độc... Tuy nhiên, họ không hiểu được rằng béo phì còn là hệ quả trực tiếp và thường gặp nhất của chứng rối loạn chuyển hóa, do cơ thể mất cân bằng dinh dưỡng.

Quy tắc bàn tay giúp cân bằng dinh dưỡng

BS. Đỗ Thị Ngọc Diệp chia sẻ, để dễ hiểu dễ nhớ về nhu cầu cần của cơ thể cho người khỏe mạnh trong một ngày, có thể dựa vào bàn tay của mỗi người để ước lượng lượng lương thực thực phẩm cho các bữa ăn trong ngày. Bàn tay một người trưởng thành to hơn nên cần một khẩu phần ăn lớn hơn. Trẻ em bàn tay nhỏ, khẩu phần ăn cũng ít hơn. Theo quy tắc bàn tay - năm bốn ba hai một. Cụ thể:

Năm: 5 phần rau mỗi phần tương đương 1 nắm tay cho nhóm rau.

Bốn: 4 nắm tay cho nhóm chất bột đường như cơm, phở, hủ tiếu...

Ba: 3 phần đạm, nếu ăn thịt đo bằng lòng bàn tay, cá đo bằng cả bàn tay duỗi thẳng với cả các ngón, nên ăn cá ít nhất 3 lần mỗi tuần vì cá giàu chất đạm và chất béo chưa bão hòa tốt cho hệ miễn dịch, tóc và móng tay.

Hai: 2 lòng bàn tay chụm lại với những loại trái cây nhỏ hoặc trái cây lớn cắt nhỏ.

Một: 1 ngón cái chất béo (bơ, dầu, bơ đậu phộng...).