 |
Phương thức sản xuất linh hoạt
Tại cuộc họp trực tuyến của Tổ Công tác đặc biệt phía Nam của Bộ Công Thương với các tỉnh, thành trọng điểm phía Nam chiều 17/8, ông Trần Anh Hào - Trưởng phòng Quản lý công nghiệp Sở Công Thương TP.HCM, cho biết TP có 4 phương án để DN lựa chọn, gồm 3T hoặc “3T theo kíp” linh hoạt (sản xuất tại chỗ, ăn tại chỗ, nghỉ ngơi tại chỗ luân phiên theo kíp sản xuất); “1 cung đường - 2 điểm đến” hoặc phương án “1 cung đường, 2 điểm đến” mở rộng; kết hợp cả 2 phương án 3T và “1 cung đường, 2 điểm đến” và cuối cùng là “4 xanh”, gồm người lao động xanh, cung đường xanh, vùng sản xuất xanh, nơi ở xanh. Trong đó, người lao động xanh được đi lại bằng phương tiện cá nhân giữa nơi làm việc xanh và nơi ở xanh theo một cung đường xanh, nhưng không được dừng dọc đường và không đi ngang qua các các vùng có nguy cơ lây nhiễm cao và rất cao, trong các khung giờ phù hợp.
Tương tự TP.HCM, sau thời gian hoạt động theo phương án 3T, nhiều DN tỉnh Đồng Nai đã muốn ngưng vì chi phí phát sinh và nhiều bất cập. Ông Nguyễn Trí Phương - Phó giám đốc Sở Công Thương Đồng Nai, cho biết Sở đã kiến nghị điều chỉnh phương án 3T và “1 cung đường, 2 điểm đến” thành “1 cung đường, nhiều điểm đến vùng xanh”, thời gian áp dụng từ ngày 17 - 31/8.
Theo đó, các cơ sơ sản xuất tại vùng xanh sử dụng người lao động có nơi ở tại vùng xanh, tổ chức xe đưa đón “1 cung đường” sẽ được phép hoạt động trở lại mà không cần áp dụng phương án 3T. Các cơ sở sản xuất tại vùng có nguy cơ cao, hoặc thuộc khu vực cách ly có thể xem xét áp dụng linh hoạt phương án 3T hoặc “1 cung đường, nhiều điểm đến vùng xanh” hoặc linh động kết hợp cả hai phương án. Phương án này cho phép công nhân được lưu trú ở các điểm tập trung khác nhau của các vùng xanh và tổ chức xe đón tại các điểm cố định.
Để giữ vùng xanh, Đồng Nai đang kiểm tra chặt chẽ để không phát sinh ca nhiễm tại các DN xanh - những DN trong quá trình thực hiện sản xuất theo mô hình mới chưa có ca nhiễm. Ban quản lý KCN Đồng Nai phối hợp chặt chẽ với địa phương để tránh tình trạng lây lan trong DN. Nếu rủi ro xảy ra, phải kịp thời bóc tách các F0, F1 khỏi nơi sản xuất.
 |
Doanh nghiệp muốn thay đổi mô hình 3T |
Tháo gỡ thêm các vướng mắc
Mặc dù các phương án mà chính quyền các tỉnh,TP đưa ra đã linh hoạt và tạo điều kiện để DN quay lại sản xuất nhưng vẫn còn vướng ở nhiều khâu. Chẳng hạn như tại TP.HCM, ông Phạm Thanh Trực - Phó ban quản lý các KCX-KCN TP.HCM (Hepza), cho biết một số DN đăng ký với Hepza sản xuất trở lại nhằm giải quyết các đơn hàng tồn đọng và giữ chân người lao động, thế nhưng lại vướng quy định của Chỉ thị 16 “ai ở đâu ở đó”, dẫn đến việc tập trung người lao động từ nơi sản xuất đến khách sạn gặp khó khăn.
Trong khi đó, các DN của Khu công nghệ cao TP.HCM vướng khi thực hiện phương án “4 xanh”. Bà Lê Bích Loan - Phó ban quản lý Khu công nghệ cao TP.HCM (SHPT) cho biết, phương án “4 xanh” khi thực hiện đã vướng mắc khi DN có nhu cầu thay thế lao động cho lực lượng đang thực hiện 3T trước đó hoặc bổ sung thêm lực lượng mới. Cụ thể, do cơ quan chức năng không cho test Covid tại nhà máy nên người lao động phải tự di chuyển từ chỗ ở tới nơi test Covid và trong điều kiện hiện nay, họ không qua được các chốt kiểm soát. Đó là chưa kể một số khu nhà trọ còn yêu cầu người lao động cam kết khi đi khỏi nhà trọ thì không được quay về.
Cũng như TP.HCM, tại Long An, nhiều DN muốn bổ sung số người lao động đang nghỉ phép, tạo sự luân phiên lao động để đáp ứng các đơn hàng đến kỳ giao nhưng không thể vì vướng chỉ đạo “ai ở đâu ở yên đó”.
Để thực hiện các phương án điều chỉnh đồng thời tháo gỡ những vướng mắc, tỉnh Đồng Nai đang thiết lập các “vùng xanh” phòng chống dịch Covid-19.
 |
Người lao động của nhiều doanh nghiệp các tỉnh thành phía Nam không đến được nhà máy vì vướng chỉ thị "ai ở đâu ở yên đó" |
Ưu tiên vaccine và những hỗ trợ khác về chính sách
Bên cạnh các phương án linh hoạt cho DN trở lại sản xuất, điều mà DN mong muốn nhất vẫn là “phủ vaccine” cho toàn bộ người lao động. Đại diện tỉnh Đồng Nai, ông Nguyễn Trí Phương nêu nguyện vọng: "Hiện các DN mong muốn toàn bộ người lao động được tiếp cận vaccine mũi 2 để an tâm hoạt động. Như vậy, sau ngày 1/9, các DN, đặc biệt là những DN có đông công nhân mới có thể khôi phục sản xuất".
Ông Võ Ngọc Đỉnh - Phó ban quản lý Khu kinh tế Long An, kiến nghị Tổ Công tác đặc biệt phía Nam đề nghị Bộ Y tế ưu tiên cung ứng sớm vaccine cho tỉnh Long An để các DN sớm ổn định và tái sản xuất.
Đây không chỉ là yêu cầu của riêng Đồng Nai, Long An mà của hầu hết các DN phía Nam như Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, Tiền Giang, TP.HCM, bởi hiện nay hầu hết người lao động ở các DN đều chưa được tiêm đủ 2 liều vaccine. Tại Bình Dương, hiện mới có 123.000/150.000 người lao động tại các KCN được tiêm 1 liều. Ngay như các DN của SHPT tại TP.HCM đang thực hiện 3T, “1 cung đường - 2 điểm đến” cũng chưa được tiêm đủ 2 liều, thậm chí có những DN, người lao động ở đó còn chưa được tiêm vaccine.
Bà Nguyễn Thanh Hà - Phó giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bình Dương, cho biết đa số các DN trong cụm công nghiệp đều nhỏ và vừa, họ gặp khó khăn về vốn, về mặt bằng sản xuất khi phải thực hiện 3T. Hơn nữa, chi phí cho sản xuất 3T quá lớn, DN không thể kéo dài sản xuất.
Không chỉ vậy, các DN tỉnh Bình Dương còn gặp khó trong việc tìm kiếm đơn hàng ở các thị trường xuất khẩu truyền thống, trong khi các thị trường mới mở hầu như chỉ có đơn hàng trong ngắn hạn.
Vì vậy, Sở Công Thương tỉnh Bình Dương kiến nghị được hạ lãi suất vay ngân hàng, nới lỏng điều kiện vay, giãn nợ cho DN nhằm giúp họ sớm có vốn tái sản xuất. Đặc biệt, Sở này cũng kiến nghị Bộ Công Thương có phương án hỗ trợ xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường và làm việc với Bộ Tài chính điều chỉnh giá xăng, điện, than... nhằm hỗ trợ DN.
Sở Công Thương tỉnh Long An kiến nghị cho phép các DN đã ngừng sản xuất trước đây quay trở lại hoạt động theo mô hình 3T để giải quyết các đơn hàng tồn đọng. Song song đó, Bộ nên có hướng dẫn hay có cách gì đó để các DN thực thiện 3T có thể thay đổi lực lượng lao động theo chu kỳ, có như vậy mới bảo đảm việc sản xuất liên tục, không bị gián đoạn.
